Toespraak minister Ter Horst bij ondertekening convenant Noord-Holland Noord
"Jongeren drinken te jong, te vaak en te veel. Niet alleen hier in West Friesland, maar in heel Nederland. Het leidt niet alleen tot gezondheidsproblemen, maar ook tot veiligheidsproblemen. Alcohol is een belangrijke oorzaak van geweld en vernielingen. Dat blijkt alleen al uit de vaststelling in de regio West Friesland dat mishandeling en bedreiging het meest voorkomt in de vrijdag- en zaterdagnacht, vooral in de uitgaanskernen. Daarom gaan we het alcoholmisbruik aanpakken. We gaan West-Friesland niet droogleggen, maar wel een aantal maatregelen nemen om het probleem in te dammen.
We moeten een trend keren: tot hier en niet verder. Dat is een opdracht voor de rijksoverheid, maar zeker voor het lokaal bestuur. Lokaal is het beste zicht op problemen en oplossingen. Daarom ben ik blij met de initiatieven van de West Friese gemeenten. Ten eerste is het goed dat u in de regio de krachten bundelt en ten tweede dat u maatregelen neemt waaruit durf blijkt om de problemen echt aan te pakken. Bijvoorbeeld de voornemens om de toegang tot alle horeca in de regio te limiteren tot 24.00 uur. Volgens mij een goede manier om de indrinkperiode te verkorten en de overlast op straat door dronken jongeren terug te dringen.
We hebben ook streefcijfers geformuleerd. De maatregelen die wij, rijk en gemeenten, gaan nemen, moeten ervoor zorgen dat de overlast die jongeren veroorzaken door vernielingen en geweld in 2009 vijf procent lager is dan dit jaar. Daarnaast willen we dat het aantal jongeren in de leeftijd van 10 tot 23 jaar dat alcohol drinkt in twee jaar met vijf procent daalt. En dat geldt ook voor de hoeveelheid alcohol die ze innemen. De leeftijd waarop jongeren gemiddeld beginnen met drinken, mag zeker niet dalen.
Dit zijn ambitieuze doelstellingen. (de heer Van Veldhuijzen gaf het al aan) Wat mij aanspreekt is de integrale aanpak en de aandacht die er uitgaat naar preventie. Met de afspraken over regelgeving, toezicht, handhaving en voorlichting is er een goede mix.
Het ondertekenen van het convenant benadrukt ook de gezamenlijke verantwoordelijkheid van Rijk, VNG en gemeenten om de alcoholproblemen onder jongeren aan te pakken. De nadruk ligt op de lokale, regionale aanpak. Daarom wil ik gemeenten handvatten geven. Een voorbeeld is dat ik wil regelen dat gemeenten de mogelijkheid krijgen om de leeftijdsgrens voor de verstrekking van zwak-alcoholhoudende dranken - zoals bier en breezers - van 16 jaar te verhogen tot 18 jaar.
Regionale samenwerking is daarbij van groot belang. Als een individuele gemeente de leeftijdsgrens hanteert is de kans groot dat het probleem zich verschuift. Vandaar dat het goed zou zijn als de West Friese gemeenten zich hierbij aansluiten en inzetten op regionale afspraken om de leeftijdsgrens te verhogen naar 18 jaar zodra de wet deze mogelijkheid biedt.
We zijn ook op rijksniveau bezig om het probleem alcohol en veiligheid. Het probleem raakt verschillende departementen. Daarom kijk ik samen met mijn collega van Justitie naar de mogelijke invoering van een blaastest zodat bij aanhouding van bijvoorbeeld geweldsdelicten vast kan worden gesteld of een persoon al dan niet onder invloed is van alcohol.
Daarbij is het ook belangrijk dat alcoholgebruik eenvoudig kan worden opgenomen in registratiesystemen van de politie. Daar werken we aan.
Aansluitend bekijken we of we alcoholgebruik kunnen laten meewegen in de strafrechtelijke afhandeling van delicten, bijvoorbeeld in de vorm van strafverzwaring of in de keuze van alternatieve straffen.
Daarnaast begin ik samen met mijn collega van VWS een proef met het toezicht op de drank en horecawet. Met de gemeenten hebben we afgesproken dat het toezicht op de drank- en horeacawet van de Voedsel en Waren Autoriteit overgaat naar gemeenten. Vooruitlopend hierop gaat in januari 2008 de Pilot toezicht Drank- en Horecawet van start. 15 gemeenten kunnen hieraan meedoen. Gedurende twee jaar kunnen ze proef draaien met het toezicht.
Het samenwerkingsverband tussen Hoorn en Enkhuizen is een van deze pilots. Vanaf 1 januari 2008 krijgen deze gemeenten de financiering voor twee gemeentelijke toezichthouders. Dit toezicht zal met name gericht zijn op leeftijdscontroles bij onder meer supermarkten en horecagelegenheden.
Het alcoholprobleem is niet alleen een probleem in West Friesland. Daarom kom ik samen met mijn collega’s van VWS en Jeugd en Gezin binnenkort met een aantal maatregelen namens het kabinet. Met deze maatregelen wil het kabinet bereiken:
- dat jongeren minder gaan drinken
- de schadelijke gevolgen voor de gezondheid van alcoholgebruik verminderen
- en dat jongeren voor hun 16e jaar niet beginnen met drinken.
In deze zogeheten alcoholbrief krijgen gemeenten meer bevoegdheden om invulling te geven aan hun alcoholbeleid. En dan moet u bijvoorbeeld denken aan de mogelijkheid iets te doen aan prijsacties en uitgaanstijden.
Tot slot: de ondertekening van het convenant. Ik beschouw het convenant als een startschot in de aanpak van alcohol in Noord Holland Noord.
Zowel hier als in de rest van Nederland geldt: jongeren en alcohol, dat gaat niet samen. Laten we er samen de schouders onder zetten om het tij te keren. Ik wens alle betrokkenen alle succes toe bij de aanpak!"