'Dubbelspion voor de BVD': de BVD op tv

spion gespiegeld in winkelruit

Op donderdag 15 november is een belangrijk deel BVD-geschiedenis te zien in het tv-programma Andere Tijden. De uitzending is in zijn geheel gewijd aan de publicatie, dezelfde dag, van het boek 'Frontdienst, de BVD in de Koude Oorlog' van historicus Dick Engelen. Natuurlijk heeft de AIVD (de tegenwoordige BVD) zijn medewerking verleend aan het programma. Zo zijn bijvoorbeeld unieke films uit de kelders van de BVD te zien. Hieronder is een stukje van de website van Andere Tijden overgenomen.

Het was James Bond in de polder. Dode brievenbussen, verborgen camera`s, en het verhaal van een heuse dubbelspion. Onze Geheime Dienst tegen de Russen.

Eind jaren '70 begon voor een jonge Nederlandse jurist een spannend leven, hij werd dubbelspion voor de BVD. In Andere Tijden vertelt hij over zijn contacten met de Stasi en de vriendschap die hij opvatte voor zijn Oostduitse contactpersoon. Na meer dan 25 jaar ontmoeten de vrienden elkaar opnieuw en komt de waarheid eindelijk boven tafel. Unieke films uit de kelders van de Binnenlandse Veiligheidsdienst laten de werkwijze van spionnen zien, maar ook de arrestatie van een Oostduitse agent. En in het hoofdkwartier van de BVD, de huidige AIVD, blijkt een prachtige collectie James Bond-achtige uitvindingen te liggen.

Operatie Vaandelaar was een contraspionage operatie die de BVD eind jaren zeventig uitvoerde, inclusief achtervolgingen, verborgen camera's, telefoontaps en de inzet van een dubbelagent. De dubbelspion moest contacten leggen met de Stasi om zo achter de werkwijze van de Oostduitse geheime dienst te komen. Ondanks angst voor ontdekking van zijn dubbelrol hield de BVD-er dat lange tijd vol. Totdat hij te succesvol werd; de Stasi wilde hem bij de Navo parachuteren. Op dat moment besloot de BVD in te grijpen. Tijdens een afspraak met de dubbelspion werd de Oostduitser gearresteerd. De arrestatie werd met verborgen camera's gefilmd. Het was het einde van een succesvolle operatie tijdens de Koude Oorlog, waarbij de ene partij steeds probeerde de ander een stapje voor te zijn. Een spel, zoals veel BVD-ers het zelf noemden.

Andere Tijden, donderdag 15 november, 21.25 uur, Nederland 2