Antwoorden op kamervragen van Arib over bodyscans

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

PG-K-U-2851404

2 juni 2008

Antwoorden van minister Klink op kamervragen van het Kamerlid Arib over bodyscans. (2070820310)

Vraag 1.
Hebt u kennisgenomen van de radio-uitzending en het krantenartikel over het aanbieden van bodyscans in Nederland, waarbij mensen zich preventief laten onderzoeken op verschillende ziektes, waaronder kanker en onbehandelbare aandoeningen? 1) 2)

Antwoord 1.
Ja.

Vraag 2.
Vindt u het acceptabel dat deze instellingen c.q. bedrijven screening en bodyscans ook op kanker en onbehandelbare aandoeningen aanbieden?

Antwoord 2.
Onderzoek naar kanker, met behulp van straling of naar onbehandelbare aandoeningen is verboden zonder een vergunning op grond van de Wet op het bevolkingsonderzoek (WBO). Wanneer genoemde instellingen dergelijk onderzoek aanbieden zonder dat zij beschikken over een vergunning WBO en dus in strijd met de wet handelen, dan vind ik dat niet acceptabel.

Vraag 3.
Wat is uw mening over de bevindingen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat 20 van de 22 onderzochte instellingen in strijd handelt met de Wet op het bevolkingsonderzoek en geen vergunning heeft?

Antwoord 3.
Ik heb kennisgenomen van de bevindingen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Deze bevindingen vind ik zorgelijk, maar niet geheel bevreemdend, omdat er al wel aanwijzingen in de richting waren dat instellingen mogelijk in strijd met de Wet op het bevolkingsonderzoek handelen.

Vraag 4.
Deelt u de mening dat het aanbieden van bodyscans of andere vormen van screening op ziektes door instellingen of bedrijven zonder vergunning, in strijd is met de Wet op het bevolkingsonderzoek? Zo ja, wat gaat u doen om deze praktijken te stoppen? Welke juridische mogelijkheden zijn er om deze instellingen of bedrijven aan te pakken?

Antwoord 4.
Ja, die mening deel ik. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft de instellingen die de wet overtreden gevraagd om in juni een plan van aanpak op te sturen, waarin zij aangeven welke maatregelen zij wanneer treffen om niet meer in strijd te handelen met de vigerende wet- en regelgeving. Mochten de instellingen onvoldoende maatregelen treffen, dan zal de inspectie zo nodig aangifte doen bij de Officier van Justitie.

Ik heb uw Kamer voor het zomerreces een brief over screeningsbeleid toegezegd. Deze brief bevat het kabinetsstandpunt op de adviezen van de Gezondheidsraad en de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. In deze brief zal ik tevens mijn reactie op het rapport van de IGZ meenemen alsmede mijn beleidsvoornemens op dit punt.

Vraag 5.
Klopt het dat het aantal instellingen dat bodyscans aanbiedt de laatste jaren is toegenomen? Zo ja, wat is volgens u de reden hiervan?

Antwoord 5.
Ja, er is in Nederland een duidelijke groei te zien in het aanbod van preventief medische onderzoeken. Er zijn vele ontwikkelingen die bijdragen aan deze trend. De Gezondheidsraad en de Raad voor de Volksgezondheid hebben hier een uitgebreide analyse van gemaakt. Zo zijn door wetenschappelijke en technologische mogelijkheden de mogelijkheden voor screening sterk toegenomen. Maar ook speelt men in op de vraag vanuit de burger. De burger neemt steeds meer verantwoordelijkheid voor zijn gezondheid en wordt daarin ook gestimuleerd. Tot slot kan gewezen worden op het groeiende ondernemersschap in de zorgsector.

Vraag 6.
Deelt u de mening van de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat herziening van de Wet op het bevolkingsonderzoek op dit onderdeel noodzakelijk is? Zo ja, op welke onderdelen moet volgens u de wet worden aangepast, en waarom is dit niet bij de onlangs gehouden evaluatie van deze wet niet aan de orde gesteld?

Antwoord 6.
Allereerst verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 4. In de kaderbrief screening zal ik nader ingaan op de toekomst van de Wet op het bevolkingsonderzoek. Ook in het evaluatierapport van de Wet op het bevolkingsonderzoek komt naar voren dat de knelpunten met name de reikwijdte van vergunningplichtig bevolkingsonderzoek betreffen.

Vraag 7.
Deelt u de mening dat een actieve voorlichtingscampagne nodig is om burgers te informeren over de risico’s die verbonden zijn aan bodyscans?

Antwoord 7.
Voor het antwoord verwijs ik u naar mijn antwoord op vraag 4. In de kaderbrief screening zal ik ondermeer ingaan op mijn beleidsvoornemens.

1) Radio 1, 13 mei 2008
2) NRC Handelsblad, 13 mei 2008