Miljoenenfraude BTW-constructies luxe jachten aangepakt
Europese belastingdiensten hebben onder gezamenlijke leiding van de Nederlandse en Franse Belastingdienst en Douane een miljoenenfraude met BTW-constructies over de levering van luxe jachten ontdekt. Ongeveer 300 eigenaren van jachten en betrokken bedrijven moeten dat bedrag nog met de belastingdiensten van 11 lidstaten afrekenen.
De Nederlandse Belastingdienst rekende bijna € 31 miljoen aan naheffingen af. De totale waarde van de jachten die onder de loep werden genomen bedroeg meer dan € 1 miljard. Eerder kleinschaliger onderzoek naar dergelijke BTW constructies door de Nederlandse en Belgische autoriteiten in 2001 leverde een resultaat van € 10 miljoen aan naheffingen en boetes op.
Staatssecretaris De Jager van Financiën vindt het belangrijk dat er op dit soort excessen streng wordt gecontroleerd. "De meeste mensen betalen gewoon netjes hun belasting. Dan verwachten ze ook dat de Belastingdienst hierop controleert bij de mensen die dat niet doen." Verder is hij voorstander van verdere Europese aanpak van BTW constructies: "De Nederlandse Belastingdienst heeft een voortrekkersrol vervuld en goede resultaten met het onderzoek behaald. Ik zal dan ook zeer binnenkort met mijn Europese collega's gaan praten over de opzet van andere projecten om belastingontwijking tegen te gaan."
225 transacties onderzocht, gezamenlijke waarde € 1 miljard
De verschillende Belastingdiensten en Douaneorganisaties hebben 322 onderzoeken uitgevoerd naar 225 transacties met een gezamenlijke waarde van meer dan € 1 miljard. Hiervoor werd er tussen de landen meer dan 1000 keer informatie over transacties uitgewisseld. Aan het onderzoek werkten in totaal zo'n 150 medewerkers mee. Naast Nederland deden, België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Italië, Luxemburg, Malta, Spanje, Engeland en Portugal mee.
In de onderzoeken werd de hele bedrijfskolom van jachtwerf, dealers en intermediairs tot aan de eindgebruiker onder de loep genomen. Via dit intensieve onderzoek kwam bijvoorbeeld één jachteigenaar in beeld door het achterhalen van zijn telefoonnummer bij de overzeese bouwer van het schip. Het telefoonnummer leidde vervolgens naar zijn woonadres op het Europese vasteland. Saillant detail was dat hij bij de Nederlandse fiscus juist had verklaard in het Caraïbisch gebied te wonen. Via zogenaamde 'spottersites' op internet konden de locaties van de miljoenenschepen worden achterhaald. De identiteit van de eigenaar kon vaak worden teruggevonden via sites over regattas.
Intensivering controles Nederland en Europa
Het huidige onderzoek bestond uit een steekproef onder 322 jachteigenaren. Vanwege de omvang van het geconstateerde misbruik wordt het onderzoek vervolgd. Hiervoor wordt het opgezette internationale netwerk van fiscale specialisten bij de verschillende belastingdiensten in stand gehouden en worden nieuwe internationale toezichtacties gepland. De onderzoeken leidden in alle lidstaten tot naheffingen, met name in Nederland, Frankrijk en Engeland. Ook in de Nederlandse jachthavens zal het aantal controles worden opgevoerd. Hierbij wordt extra aandacht besteed aan de correcte BTW status van recent aangeschafte jachten. Als daarbij blijkt dat van een constructie gebruik wordt gemaakt, volgt nader onderzoek.
Achtergrond: BTW constructies
BTW constructies onder de loep
Het onderzoek richtte zich op de constructies die in Europa het meest worden gebruikt om de BTW heffing te ontlopen. De belangrijkste hiervan zijn de cross border lease, charter constructies en constructies die ten onrechte gebruik maken van verminderde BTW afdracht die in sommige lidstaten kan worden toegepast. Opvallend aan deze constructies is de kunstmatigheid van de transacties en het ontbreken van reële economische relevantie van de leaseconstructie voor de eigenlijke gebruiker van het jacht.
Cross border lease
Bij cross border lease wordt gebruik gemaakt van de verschil in behandeling van financial lease door de lidstaten van de EU. Financial lease wordt in sommige lidstaten als levering en in andere lidstaten als dienst (verhuur) aangemerkt. De constructie maakt daarvan gebruik door de lease te situeren in een lidstaat die de levering niet belast terwijl over de huur (de
leasetermijnen) in die lidstaat evenmin btw-heffing plaatsvindt. Dit omdat de verhuur plaatsvindt vanuit een andere lidstaat. Uit het onderzoek is echter gebleken dat in de meeste van deze gevallen geen sprake is van een reële leasing omdat de koper van een jacht de complete financiering zelf op voorhand verschaft.
Charterconstructies
Met name in de duurdere categorie jachten (met een waarde van meer dan euro10 miljoen) wordt vaak gekozen voor de charterconstructie. Charterconstructies maken gebruik van het principe dat BTW kan worden teruggevraagd bij commerciële verhuur van het jacht. Vaak worden deze schepen uitgevoerd naar landen buiten de EU om het zicht van de belastingdiensten op de verhurende vennootschap te ontnemen. Om het zicht hierop verder te bemoeilijken worden er soms extra vennootschappen tussengeschoven. Uit de onderzoeken bleek dat in veel gevallen er geen echte commerciële exploitatie plaatsvond omdat de feitelijke eigenaar de enige huurder is en doordat er ter besparing van BTW veelal onrealistisch lage huurprijzen worden berekend.
Rapportage aan de Europese commissie
Voor zover constructies gevolg zijn van interpretatieverschillen van de Europese BTW voorschriften zal dit worden aangekaart bij de Europese Commissie.