Het KNV-jaarcongres
Alleen de uitgesproken tekst geldt.
Dames en heren,
U verenigt hier vanmiddag twee onderwerpen, die beide essentieel zijn voor de toekomst van ons land en die mij beide dagelijks bezig houden: vervoer en duurzaamheid.
Het is nog niet zo heel lang geleden dat John Elkingtons idee van people, planet, profit vooral werd gezien als een kwestie van idealisme. Mens, milieu en winst in evenwicht met elkaar was natuurlijk een sympathieke gedachte. Maar voor velen was het theorie, die in de praktijk in tegenspraak leek met keiharde economische doelen.
Die schijnbare tegenstelling hebben we achter ons gelaten. Het feit dat u met een zekere vanzelfsprekendheid uw jaarcongres wijdt aan duurzaamheid, is veelzeggend. Als wij er met elkaar in slagen duurzaamheid te koppelen aan zuinig energieverbruik en dus kostenbesparing, dan is dat goed voor de hele samenleving en voor de vervoerssector. Zo is people, planet, profit bedoeld.
U draagt daar op verschillende manieren aan bij. Ik ben blij met de oprichting van het duurzaamheidsinstituut van het KNV en uw inspanningen om te investeren in energiebesparing. Wij willen dat van harte ondersteunen en nadere afspraken over maken.
U onderstreept dat duurzaamheid meer is dan een zaak van idealisten en wat losse initiatieven hier en daar. Het is geen druppel op een gloeiende plaat, maar een groeiende beweging. Een beweging van mensen die met creativiteit en nuchterheid werken aan echte oplossingen voor de toekomst van dit land.
Iedereen vindt het heel vanzelfsprekend om kranten in de papierbak en flessen in de glasbak te gooien. Zo vanzelfsprekend is het ook om ervoor te zorgen dat ons vervoer het milieu niet te veel belast.
Ik weet dat u daar hard aan werkt, daar is als gezegd het thema van dit congres een illustratie van. En u mag van mij ook het nodige verwachten.
Denk om te beginnen aan de MobiliteitsAanpak die minister Eurlings en ik een maand geleden hebben gepresenteerd. Een pakket aan maatregelen waarmee 7 miljard euro is gemoeid.
De kracht van de MobiliteitsAanpak zit in de som der delen. We investeren in de weg, we investeren in het openbaar vervoer, we investeren in vaarwegen en in fietspaden. Niet afzonderlijk, maar in samenhang. Juist de samenhang voorkomt dat we vastlopen, dat we te laat komen en dat we door al die verstoppingen het milieu veel zwaarder belasten dan nodig is.
Een uitgekiend informatiesysteem stelt de reiziger in staat om een afgewogen keuze te maken met als factoren, tijd, geld en milieubelasting.
Ik haal een aantal krenten uit de pap van de MobiliteitsAanpak:
· We investeren een groot bedrag extra om het regionaal openbaar vervoer sneller, vaker en zonder omwegen te laten rijden. Samen met de regio’s heb ik maar liefst een miljard beschikbaar dat we gericht daar inzetten waar de grootste kansen liggen.
· We verhelpen de ergste problemen door op korte termijn beter gebruik te maken van de bestaande capaciteit van wegen. Denk bijvoorbeeld aan de A67 tussen Eindhoven en Venlo. Hoe vaak staat het daar niet vast?
· We investeren in zeven grote wegenprojecten die het totale wegennetwerk steviger maken.
· U werkt zelf mee aan het mobiliteitsmanagement, naar de adviezen van de commissie De Waal. Met flexibele werktijden, thuiswerken en collectief vervoer tot aan de bedrijfspoort, bijvoorbeeld initiatieven zoals gratis openbaar vervoer Schiphol.
De verbeteringen zullen eerst vooral plaatselijk merkbaar zijn. In de opvolgende jaren zal steeds duidelijker worden dat alle investeringen, alle werkzaamheden bij elkaar leiden tot een krachtig samenhangend geheel dat doorstroom mogelijk maakt. Een geheel dat ten goede komt aan mensen, aan het milieu en aan de economie. People, planet, profit.
We werken op alle fronten aan duurzaamheid. Het is niet uw core business, maar geen milieuvriendelijker vervoermiddel dan de fiets, vandaar dat we het gebruik daarvan ook stimuleren. En we investeren om de binnenvaart en de zeehavens zo sterk en zuinig tegelijkertijd te krijgen. Ik heb net mijn beleidsbrief over duurzame zeehavens naar de Tweede Kamer gestuurd.
De MobiliteitsAanpak bevat bovendien de belofte om voor de langere termijn – 2040 – de CO2-reductie aan te scherpen en met extra maatregelen te komen om dat te bereiken. Op dit moment kan ik daar niet meer over zeggen.
Als uitstekend voorbeeld kan dienen het Rotterdam Climate Initiative, waarin de overheid, bedrijven, instellingen en bewoners samenwerken om de CO2-uitstoot te halveren en de economie juist te versterken.
Ook in het openbaar vervoer zijn er diverse initiatieven om schoner te opereren.
Overmorgen verleen ik op het Haagse busplatform met een symbolische cheque subsidies aan Zuid-Holland en Gelderland, Twente en Eindhoven en Rotterdam en Amsterdam, die gaan experimenteren met zuinige bussen. Het GVB in Amsterdam heb ik vorige week bijna 4 miljoen euro toegekend voor een proef met waterstofbussen, in samenwerking met NordRhein-Westfalen. Interessant, want die samenwerking maakt het betaalbaarder. De overige subsidies variëren van één tot meer dan twee miljoen.
Mijn doel mag duidelijk zijn: om de hele busvloot van dit land, met z’n 5000 rijtuigen, zuinig te krijgen in 2020. Ik weet dat u daar ook mee bezig bent. Het is goed te ervaren dat een laag brandstofverbruik en weinig CO2-uitstoot aan kracht winnen als selectiecriteria bij de aanbesteding. Het bleek ook bij recent gegunde concessies in het streekvervoer Rotterdam, in de regio Eindhoven en het streekvervoer Utrecht.
Mijn taxibeleid is gericht op groei door kwaliteitsverbetering, zowel bij de straattaxi als bij het contractvervoer. Ook daar wordt geïnvesteerd in milieuvriendelijke auto’s. Vlotte doorstroming wil ik bevorderen door gemeenten per brief te vragen of ze leerlingenvervoer willen toelaten op de busbanen.
De NS tenslotte werkt aan de CO2-uitstoot door zuiniger te rijden en meer gebruik te maken van duurzame stroom. Dat moet de uitstoot in 2020 met 20 procent omlaag brengen, vergeleken met 1990. Let wel, ondanks de enorme toename van het aantal reizigers!
Dames en heren,
Ik vat mijn verhaal kort samen.
U en ik houden John Elkington en zijn people. planet, profit hoog in het vaandel. U en ik werken in het vervoer met creativiteit en nuchterheid aan duurzame oplossingen voor de toekomst van ons land.
Nederland wordt steeds schoner, met een samenhangend en sterk vervoerssysteem en schone onderdelen. Ik voorzie een groene golf die zich de komende jaren over het land zal verspreiden.
Dank u wel.