Toespraak bij in ontvangstname 'Visie Greenport Nederland 2040'

Spreekpunten voor de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), G. Verburg, in ontvangstnemen Visie Greenport Nederland 2040, 25 november 2008.

Mijnheer Van der Tak, dames en heren,

Allereerst dank voor deze visie. Ik heb het al even in kunnen kijken en ik wil u echt complimenteren. Niet alleen goed geschreven, maar ook doorwrocht, doordacht en goed beargumenteerd. Ik heb hier prachtige beelden in handen voor de Nederlandse tuinbouw in 2040.

Nogmaals chapeau voor eenieder die hieraan heeft bijgedragen. Passie, talent en economie, zo schrijft u, karakteriseren de Nederlandse tuinbouw. Daardoor is het tuinbouwcluster - na de mainports Schiphol en Europoort - een derde krachtige pijler onder de economie van Nederland.

Het kabinet herkent en erkent dat. U hebt dat op Prinsjesdag ook kunnen horen uit de mond van onze Majesteit. Zij sprak: 'De Nederlandse land- en tuinbouw zijn zeer innovatief. Dit biedt kansen om deze sectoren duurzaam te ontwikkelen. De regering zal de glastuinbouw stimuleren om netto energieleverancier te worden.'

Die trots, die ook blijkt uit de Visie, die deel ik met u. Want ondanks de kredietcrisis, de sterk fluctuerende energiekosten en ondanks de klimaatproblemen, vertrouwt u op de innovatiekracht van de sector. Sterker nog: u wilt de sector in 2040 laten excelleren.

Omdat u er vast van overtuigd bent dat Greenport Nederland barst van de talenten en die ook zo zal inzetten dat het mondiaal - ook in de toekomst - HET toonaangevende tuinbouwcluster zal blijven.

Dit toekomstbeeld spreekt mij aan. Met name ook, omdat er optimisme en positivisme uit spreekt. Het doet me denken aan dat verhaal uit het Nieuwe Testament over die man die op reis ging en zijn kapitaal in beheer gaf aan drie dienaren. Zij kregen vijf, twee en één talent. De dienaren die vijf en twee talent meekregen, handelden er mee en verdubbelden het kapitaal. De dienaar die één talent meekreeg, begroef het. Toen de man terugkwam, roemde hij de beide dienaren die met de hun toevertrouwde talenten aan de slag waren gegaan. De derde dienaar daarentegen, moest zijn talent afgeven aan de eerste.

In uw visie 2040 herken ik de houding van de beide actieve dienaren. Met name ook omdat u de scenario's potverteren en consolideren niet eens wilt uitwerken.

De Taskforce schetst daarentegen wel 5 andere scenario's, of kijkrichtingen zoals ze in de Visie worden genoemd. Het zijn leidraden, of zo u wilt parallelle sporen waarlangs de verdere ontwikkeling van de tuinbouwsector moet lopen.

In die kijkrichtingen wordt ingegaan op het behoud van de marktpositie, op maatschappelijk verantwoord ondernemen, op innovatievermogen, op duurzaamheid en op het belang van goede en snelle logistieke verbindingen. Wat ik er zo goed aan vind, is dat bij het uitwerken van deze 5 sporen, heel nadrukkelijk rekening is gehouden met waar we willen staan met de sector in 2040.

Het zijn dan ook geen scenario's geworden waaruit we willekeurig kunnen kiezen. Het is èn èn; het zijn parallelle sporen die in gezamenlijkheid die sterke sector in 2040 moeten gaan opleveren. Natuurlijk draag ik daar ook graag mijn steen aan bij. Zo heb ik op mijn begroting tot 2011 € 147 miljoen vrijgemaakt voor innovatie en voor investeringen om de glastuinbouw onafhankelijk te maken van fossiele energie.

Verder heeft het kabinet - in het kader van de Nota Ruimte - middelen vrijgemaakt voor de verduurzaming en de versterking van de greenports.

Ook mijn pleidooi voor het ontwikkelen van een sterkere afzetkracht in de tuinbouw, in met name de groentenketen, kent u ongetwijfeld inmiddels ook.

En tenslotte heb ik nog een aanvullend pakket aan maatregelen ingezet om de sector door deze periode van zwaar weer te laten komen. Ik noem de garantieregeling voor aardwarmteboringen, de borgstellingsverhoging en enige versoepeling van het groenlabelkascertificaat.

En ik reken erop dat ook andere partijen hun verantwoordelijkheid zullen pakken. Ik denk daarbij aan provincies in verband met hun rol voor verspreid glas, de netwerkbeheerders voor de WKK-aansluitproblematiek en de banken.

Dames en heren,

U ziet, het Rijk laat zich niet onbetuigd. En we willen dan ook graag verder. Van mijn medewerkers krijgt u binnenkort een reactie. De visie is een prima opmaat voor concrete op elkaar afgestemde uitwerkingen van alle partijen in Greenport(s) Nederland.

Dat lukt alleen als we allemaal de schouders eronder zetten. Niet denken in problemen en bezwaren, maar in kansen en oplossingen. Ik wens ons veel succes!