Kick-off bijeenkomst Spoedaanpak wegen

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Beste mensen,

Geweldig dat jullie hier zijn.

Wij zijn een divers gezelschap.
Ik zie hier mensen uit de bouwketen, de beleidskantoren en de bestuurskamers.
Maar waar we ook werken en wie we ook zijn: we vormen één team, met één missie. Er rust op onze schouders een bijzonder uitdagende taak. Een taak die het uiterste zal vragen van ons allemaal. Individueel èn als ploeg. Daarom is het goed om vandaag bij elkaar te komen. Om elkaar recht in de ogen te kijken. Om onze strategie te bespreken. Om ervaringen uit te wisselen. En – in mijn geval – om vertrouwen uit te spreken in jullie professionaliteit en jullie inzet.

Wij weten allemaal wat er op het spel staat. Voor het einde van deze kabinetsperiode – dus in 2011 – willen we tien hardnekkige knelpunten op de weg hebben opgelost. En bij nog eens twintig projecten moet de spa de grond in zijn gegaan. Dertig projecten vallen onder de Spoedaanpak. Bij alle dertig willen we concrete actie. Dat zijn harde doelen.

Wij gaan samen laten zien dat het anders kan en anders moet in Nederland. Sneller en beter. Dat is moeilijk. Dat gaat tegen de heersende cultuur in. Een cultuur met ellenlange procedures. Met stroperigheid. Met bestuurslagen en regio’s die langs elkaar heen werken. Met eindeloos getouwtrek en het steeds weer opnieuw terugkomen op genomen besluiten. Met onduidelijkheid over meetmethoden en onderzoeksgegevens.

U kunt daar over meepraten. Er zijn hier mensen die hebben meegemaakt dat hun project tot zeven keer toe werd stilgelegd als gevolg van nieuwe berekeningen. Dat is frustrerend. Niet alleen voor ons, maar vooral voor de automobilist die jaar in jaar uit in de file blijft staan.

Dáárom heb ik het wetsvoorstel Versnelling Besluitvorming Wegprojecten ingediend. Om eindelijk vaart te kunnen maken met dertig urgente wegprojecten waar al jarenlang geen beweging meer in zat.

Het kostte de nodige overtuigingskracht de Tweede Kamer mee te krijgen in onze plannen. Maar toch is dat vorige maand gelukt. Uiteindelijk was er zeer brede steun voor de Spoedaanpak. En ik heb er vertrouwen in dat we in maart ook de Eerste Kamer kunnen overtuigen.

Ik weet dat u allemaal al hard aan de slag bent en zoekt naar manieren om projecten sneller en beter te realiseren. Dat zie en hoor ik tijdens werkbezoeken.

Vorig jaar bijvoorbeeld, bij de opening van het nieuwe kruispunt op de N50 bij Kampen. Rijkswaterstaat betrok automobilisten actief bij het hele proces en vroeg hun mee te denken over oplossingen. Dat leverde een uitstekend resultaat op.

Ik zag het deze week ook bij de opening van de N31 bij Harlingen. Een project waar normaal minstens elf jaar voor staat, werd binnen acht jaar gerealiseerd. Onder meer door in een vroeg stadium met de aanbesteding te starten en optimaal gebruik te maken van input uit de markt. Prima!

Ik denk ook aan het project A12 Woerden-Gouda, waar de projectmanager en de verkeersmanager hun nek hebben uitgestoken en samen een voorstel hebben ontwikkeld om het totale project met één jaar te versnellen.

Dat is puzzelen en schuiven, oplossingen bedenken, en een beetje risico durven nemen. En dat heeft effect.

De ANWB en andere organisaties zoeken regelmatig de media op om te pleiten voor een nog snellere uitvoering. We zullen dus goed moeten communiceren over versnellingsacties zoals bij de A12 Woerden-Gouda en duidelijk maken wat er allemaal gebeurt. We hoeven de kaas niet van ons brood te laten eten.

Ik weet dat er veel van u allemaal gevraagd wordt. Het valt niet altijd mee. Ik besef heel goed dat de Spoedaanpak druk oplevert. Niet alleen voor u, maar voor de hele RWS-organisatie. Ook heel veel mensen die er vandaag niet bij zijn, dragen direct of indirect bij aan het succes van de Spoedaanpak.

We liggen nogal eens onder vuur, ook in de media. We worden kritisch gevolgd bij alles wat we doen. Dat kan ook bijna niet anders. Het merendeel van de Nederlanders heeft dagelijks met ons te maken en dus heeft iedereen een mening over ons. Er hoeft maar iets kleins mis te gaan of we krijgen het te horen.

Toch vind ik dat we de afgelopen jaren een indrukwekkende omslag hebben gemaakt. En Rijkswaterstaat heeft daarbij een cruciale rol gespeeld. Ik merk dat de waardering van onze maatschappelijke partners groeit.

We zijn op de goede weg. Daarom heb ik er vertrouwen in dat we deze Spoedaanpak-klus samen gaan klaren. Binnen korte tijd is Rijkswaterstaat erin geslaagd de verschillende projectteams uitstekend te bemensen. Op alle plekken zitten nu de juiste mensen. In de organisatie zijn voorbereiding en uitvoering dichter bij elkaar gebracht. We doen ervaring op met een nieuwe marktbenadering die versnelling mogelijk maakt. We zijn er klaar voor.

Sterker nog: we zijn al begonnen. Eind vorig jaar heb ik voor vier spoedaanpakprojecten al een ontwerpbesluit vastgesteld. De projectteams verwerken nu de inspraakreacties. Ik hoop dat ik de definitieve besluiten op korte termijn kan vaststellen.

Deze dertig projecten zijn nog maar het begin. We willen over de hele linie sneller en beter gaan werken. Dat is echt broodnodig wil Nederland aansluiting houden bij de internationale concurrentie. Broodnodig óók om duurzame groei in de toekomst zeker te stellen. Gebrek aan doorstroming is slecht voor het milieu, slecht voor onze concurrentiepositie en slecht voor burgers en ondernemers. Een handelsland als Nederland kàn gewoon niet zonder infrastructuur die ‘state of the art’ is. Ons werk is echt van fundamenteel belang voor de toekomst van Nederland.

Natuurlijk is Nederland geen Shanghai of Dubai. Een complete luchthaven in enkele jaren uit de grond stampen zonder oog voor de omgeving, is hier geen optie. En dat is maar goed ook. Snelheid zal altijd hand in hand moeten gaan met zorgvuldigheid.

Naar mijn overtuiging kàn dat ook. De commissie-Elverding heeft laten zien hoe het sneller en beter kan. Bij Randstad Urgent brengen we het al in de praktijk.

Dat vraagt wel het uiterste van ons allemaal. We verlaten de gebaande paden en betreden nieuwe wegen. In feite zijn we pioniers. Niet alles is bekend. Het terrein is nog niet compleet in kaart gebracht. De TomTom laat ons soms in de steek. Nu komt het aan op ons richtinggevoel en ons doorzettingsvermogen.

Dat is spannend. Het betekent dat we voortdurend alert moeten zijn. Dat we vooruit moeten denken en ons oriënteren op onze omgeving. Er is lef nodig.

En ja, dat levert risico’s op.

Ik vraag niet van u dat u onfeilbaar bent. We blijven tenslotte allemaal mensen.

Ik vraag wèl van u dat u met elkaar méé denkt en optimaal samen werkt. En dat u kritisch bent en tijdig aan de bel trekt als zich problemen voordoen bij uw project. Openheid is cruciaal. Uw zorgen zijn mijn zorgen. Uw risico’s zijn mijn risico’s. We doen het samen. Ik hoor het graag van u als er knelpunten opdoemen of als u suggesties heeft hoe we dingen nog beter kunnen doen. Soms zullen we lastige keuzes moeten maken. Soms zullen we extra zeilen bij moeten zetten. Iedereen zal voluit aan de bak moeten.

Ik vraag ook van u dat u onderling goed contact houdt. En leert van elkaars ervaringen, zowel negatief als positief. Zodat we ook elkáár sneller en beter maken.

Ik ben er trots op politiek leiding te mogen geven aan zo’n fantastisch team van gedreven mensen.

We mogen allemaal trots zijn op de roemrijke historie van Rijkswaterstaat. Deze organisatie heeft eerder voor grote opgaven gestaan. En dan hoef ik niet eens zo ver terug te gaan als de Deltawerken. Denk ook aan de Groot Onderhoud-operatie aan de snelwegen, enkele jaren geleden. Meer dan 2200 kilometer snelweg voorzagen we van nieuw asfalt en ondertussen bleef de file-overlast beperkt. We voldeden ruimschoots aan de normen die met de Tweede Kamer waren afgesproken en wisten de weggebruikers te vriend te houden. Dat was een geweldige prestatie. Allemaal dankzij een goede planning, heldere afspraken en een goede communicatie met de gebruikers.

Nu kunnen we opnieuw laten zien wat we waard zijn. Samen gaan we bewijzen dat Nederland verder komt als we de bureaucratie doorbreken en daadkracht tonen.

Onze planningen en kwaliteitseisen zijn ambitieus.

Maar zoals de Amerikanen zeggen: “When the going gets tough, the tough get going”.

We gaan er samen een succes van maken!
Dertig projecten. Eén team, één taak.

Dank jullie wel.