Nationaal havencongres

Alleen de uitgesproken tekst geldt.

Dames en heren,

We hebben zojuist gezien hoe Den Helder investeert in vernieuwing van haar kades. Hoe Den Helder kansen ziet en deze grijpt. We hebben de Nieuwediep Kade geopend, die vernieuwd is en geschikt gemaakt voor de offshore industrie.

De Nieuwediep kade is nog niet af of Den Helder kijkt verder hoe zij nòg meer haventerrein geschikt kan maken voor de dienstverlening van de offshore industrie. Den Helder heeft oog voor de toekomst: zij mikt niet alleen op olieplatforms maar ook op de dienstverlening aan windparken op zee. Deze haven houdt de blik op de toekomst gericht en dat is niet alleen verstandig, maar ook noodzakelijk.

Voor Den Helder en voor alle andere havens in Nederland.

Havens zijn de ankers van onze economie. Ze zorgen voor houvast, stabiliteit en betrouwbaarheid. Het zijn belangrijke centra voor de sector transport en logistiek. Een sector waar honderdduizenden Nederlanders hun brood in verdienen. Een sector waar wij als klein land groot mee zijn geworden.

Maar de logistieke en maritieme wereld verandert en onze vooraanstaande positie staat onder druk. Wij willen niet alleen mee veranderen, maar ook het voortouw nemen, zoals de Nederlandse logistieke sector dat van oudsher heeft gedaan. Het is onze ambitie om mede vorm te geven aan de wereld van morgen. Om voorop te lopen in concurrentiekracht en duurzaamheid.

Dat is niet altijd eenvoudig, want de internationale concurrentie ligt op de loer. Rotterdam is niet meer de grootste haven van de wereld. Twee Chinese havens zijn haar voorbijgestreefd. In 2003 werd Singapore de grootste haven en vanaf 2005 worden er in Shanghai meer goederen overgeslagen dan waar ook ter wereld.

En we hebben natuurlijk ook te maken met de kredietcrisis. Deze drijft niet onopgemerkt aan uw kades voorbij. In 2008 boekten veel Nederlandse havens nog record overslagcijfers, maar de vooruitzichten voor 2009 zijn minder rooskleurig.

We hebben dus oog voor het belang van onze economische positie. Maar dat is niet het enige. Want ook voor de kwetsbaarheid van onze leefomgeving sluiten wij onze ogen niet. Daarom investeren we in onze natuur, ons water en onze lucht. En in het tegengaan van klimaatverandering.

Dit kabinet heeft zowel de concurrentiekracht als de duurzame ontwikkeling van havens hoog in het vaandel staan. Wij werken met u samen aan een duurzamer toekomst. Wij helpen u om te blijven innoveren en om samenwerkingsrelaties te versterken.

Daarom maken we regels en procedures eenvoudiger. Daarom investeren we in uitstekende achterlandverbindingen per spoor en binnenvaart. Daarom zetten we ons in Europa en mondiaal in voor scherpe normen en een level playing field.

Minister Van der Hoeven is verantwoordelijk voor een aantal subsidieregelingen voor duurzame energie. Deze regelingen helpen bedrijven op havens om hun energievoorziening te vernieuwen.

Samen met minister Cramer ondersteun ik de invoering van schone scheepsmotoren op binnenvaartschepen met de VERS-regeling.

Onder mijn leiding lopen er innovatieprogramma’s voor de binnenvaart, maritieme sector en duurzame logistiek. In de zomer start ik een innovatieprogramma voor de zeehavens, zodat we de economische positie van havens kunnen versterken terwijl we het milieu ontzien.

Dames en heren,

Het kabinet spant zich in om u te ondersteunen. Maar ú moet het doen! Als u kansen ziet, is het aan u deze te grijpen. Net als de havendienst van Den Helder dat nu doet.

Het is aan havenbedrijven en bedrijven in havens om uit te blinken in concurrentiekracht èn in duurzame bedrijfsvoering. Want de twee grote uitdagingen waar u mee te maken heeft – de zorg voor uw concurrentiepositie en de zorg voor het milieu – zijn nauw met elkaar verbonden.

Gelukkig neemt u talloze maatregelen die goed zijn voor zowèl onze planeet àls onze portemonnee. Gelukkig gaan ecologie en economie steeds vaker hand in hand. De sleutel hiertoe is het beter benutten van de middelen waarover we beschikken. We kunnen met dezelfde middelen méér bereiken.

We kunnen onze schepen, goederentreinen en vrachtwagens beter benutten door goederenstromen te bundelen. Met de aanleg van de Betuweroute hebben we een belangrijke stap gezet. Wat anders in vele vrachtwagens over de weg gaat, kan nu in één goederentrein vervoerd worden vanuit de Rotterdamse haven naar het Europese achterland.

We kunnen de eind- en bijproducten van havengebonden industrie beter benutten als wij onze haventerreinen daarop inrichten. Het Chemiepark in Delfzijl is daarvan een prachtig voorbeeld. Twaalf chemische bedrijven gebruiken elkaars grondstoffen - zoals chloor, zout en waterstof. Ook delen ze perslucht en stikstof via een pijpleidingnet.

We kunnen bestaand haventerrein beter benutten zodat we onze havens zo min mogelijk hoeven uit te breiden in zee. In Rotterdam gaat het beter benutten van bestaand haventerrein samen met de aanleg van de Tweede Maasvlakte.

We kunnen afvalvoorzieningen in havens beter benutten als wij schepen stimuleren om afval af te geven in havens in plaats van het te dumpen in zee. Want het is ongelofelijk wat vissers soms in hun netten vinden: hele wasmachines, verfblikken, plastic, touwen en hout. Havens slechten drempels waar schepen tegen aanlopen als zij afval willen afgeven. Zij verkorten wachttijden, vereenvoudigen procedures en laten kosten vervallen.

Dames en heren,

Havens en bedrijven hebben belangrijke stappen gezet. Maar ook de overheid draagt bij. Ik wil er samen met u voor zorgen dat de Nederlandse zeehavens hun voorsprong behouden. Een positie aan de top nu en straks; dát is onze ambitie.

Het is nodig dat havens onderling samenwerken om goederenstromen te bundelen.

Het is nodig dat bedrijven onderling samenwerken zodat restproducten een nieuwe bestemming kunnen krijgen.

Laten we allemaal aan boord gaan en koerszetten naar een duurzamer, efficiëntere en concurrerende manier van werken.

Ik dank u hartelijk.