Toespraak staatssecretaris Bijleveld bij opening elektronische bekendmaking

Dames en heren,

Dit is een historisch moment. Ga maar na, een van de eerste regeringdaden van Willem I - 196 jaar geleden - was de instelling van de Staatscourant en het Staatsblad. Het Traktatenblad bestaat ruim een halve eeuw. De Wet elektronische bekendmaking, die vandaag in werking treedt, maakt dan ook een einde aan een traditie. De bladen zullen niet langer in gedrukte vorm verschijnen.

Toch was er bij de behandeling van de wet in de Tweede Kamer weinig weemoed en in het geheel geen sprake van nostalgische gevoelens. Ik dacht dat een enkele traan wel op zijn plaats zou zijn geweest, maar nee hoor. Integendeel, de opheffing van de papieren publicaties is in de Kamer van harte gesteund.

En het is ook een verstandig besluit. Elektronische bekendmaking is dienstverlening op maat. Wie alleen belang stelt in bepaalde bekendmakingen of zit te wachten op een specifieke publicatie hoeft niet meer alle Staatsbladen of Staatscouranten na te lopen. Het is genoeg op de website een e-mail adres op te geven en aan te geven waar de belangstelling naar uitgaat. Zodra er dan een publicatie verschijnt die aan het profiel voldoet vindt per e-mail attendering plaats. Zo wordt veel lees en zoekwerk voorkomen. Het is gewoon ontzettend handig.

Dit principe van gepersonaliseerde of proactieve dienstverlening is overigens op veel plaatsen binnen de overheid toepasbaar. Zo is het mogelijk om het recht op toeslagen of kwijtscheldingen automatisch jaarlijks vast te stellen en automatisch toe te passen als de basisgegevens bij de overheid bekend zijn. Als de burger toch nog een formulier moet invullen kunnen gegevens die bekend zijn hierop als vast door de overheid worden ingevuld. Administratieve lasten worden op deze manier geminimaliseerd.

Terug naar de elektronische bekendmaking; het bespaart tijd maar ook geld. De elektronische bladen zijn, 24 uur per dag 7 dagen per week, voor iedereen kosteloos beschikbaar en dat scheelt ongeveer 2500 Euro per jaar voor een papieren abonnement. De wijze waarop wet- en regelgeving bekend worden gemaakt is daarbij ook van principieel belang. Iedereen wordt geacht de wet te kennen. Het bekend kúnnen zijn met wettelijke regelingen behoort dan tot de grondslagen van onze rechtstaat. En daarom moet de overheid de toegang tot wet- en regelgeving zo eenvoudig mogelijk maken. Bovendien voldoen de internetpublicaties aan de Webrichtlijnen. Daarmee zijn ze voor het eerst ook toegankelijk voor mensen met een leeshandicap.

De Wet elektronische bekendmaking regelt nog meer.

Belangrijk is dat de lijn van de elektronische bekendmaking wordt doorgetrokken naar de medeoverheden. Ook daar tref je weinig gelezen bladen aan als gemeenteblad en waterschapsblad om nog maar te zwijgen van het ” ter-inzage-leggen” . Omslachtig, tijdrovend en haast middeleeuws.

De wet maakt elektronische bekendmaking bij gemeenten, provincies, waterschappen en de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie vanaf vandaag mogelijk, en op niet al te lange termijn zelfs verplicht.

Het wetsvoorstel schrijft overheden voor om geconsolideerde teksten van regelgeving elektronisch te publiceren. Voor de decentrale overheden zal deze verplichting over anderhalf jaar ingaan.

De burger krijgt zo niet alleen toegang tot de bekendmaking van nieuwe regels, maar ook tot een volledig overzicht van alle op enig moment geldende voorschriften. Ik weet dat het er te veel zijn, maar dat is een ander chapiter. Er is grote belangstelling voor. De sinds 2002 bestaande wettenbank www.wetten.nl wordt maar liefst 3½ miljoen keer per jaar geraadpleegd.

Ik zeg niet teveel als ik de Wet elektronische bekendmaking bepaald ambitieus noem. Hiermee bevindt Nederland zich ook internationaal in de voorhoede. Het is een aanpak die – zeg ik onbescheiden - past bij een kabinet dat de dienstverlening verbetert en administratieve lasten bestrijdt. Het blijft natuurlijk jammer dat de papieren Staatscourant verdwijnt. Maar allez, niet getreurd.

Nu is het moment aangebroken om de website www.officielebekendmakingen.nl officieel te openen, maar eerst nog dit: Aan dit project is door heel veel mensen meegewerkt, Ambtaren van Justitie, Buitenlandse Zaken en BZK, medewerkers van Sdu en ICTU en natuurlijk leden van de Eerste en Tweede Kamer. Graag wil ik iedereen van harte daarvoor bedanken.

En nu naar de knop: