Toekomst financiële sector: solide, verantwoord en transparant
De ministerraad heeft op voorstel van minister Bos van Financiën ingestemd met de kabinetsvisie op de toekomst van de financiële sector. De visie beschrijft de hoofdlijnen van het beleid voor de komende jaren en is erop gericht te voorkomen dat zich in de toekomst nogmaals zulke grote kwetsbaarheden in de financiële sector kunnen voordoen met schadelijke gevolgen voor de economie en werkgelegenheid.
Financiële dienstverlening en kredietverlening zijn essentieel voor het dagelijks economisch verkeer. Het is dan ook van groot belang dat er vertrouwen is in het gezond functioneren van de financiële sector. Financiële instellingen zullen zich hiertoe weer moeten richten op het leveren van betrouwbare financiële dienstverlening aan burgers en bedrijven. De activiteiten en risico's van de financiële sector zullen weer beheersbaar moeten zijn. De groei van de sector moet voortkomen uit groei van de economie en niet primair worden gedreven door overmatig gebruik van vreemd vermogen, een te risicovolle zoektocht naar rendement of kwetsbare constructies buiten de balans om.
Verantwoordelijkheid, soliditeit en transparantie zullen in de toekomst centraal moeten staan bij financiële instellingen. De sector moet hiertoe zelf haar verantwoordelijkheid nemen door in navolging van de aanbevelingen van de Commissie Maas het risicobeheersingproces, de (corporate) governance en het beloningsbeleid te verbeteren zodat zich geen excessen en onnodige kwetsbaarheden meer voor kunnen doen. De risico's van financiële producten en de balansen van financiële instellingen zullen inzichtelijk en transparant moeten zijn.
Daarnaast zal ook het toezicht op de sector verbreed en versterkt worden met strengere kapitaaleisen en een dekkend stelsel van toezicht. Er zal meer aandacht moeten komen voor het systeem als geheel. Een internationale aanpak is hierbij het meest efficiënt en Nederland zal zich hiertoe dan ook blijven inzetten. Toezichthouders zullen strenger toezien op de complexiteit en bestuurbaarheid van financiële instellingen en een inschatting moeten maken van het in control zijn van de bestuurders.
Ook de overheid zal in de toekomst een andere rol gaan vervullen. De overheid zal, zodra het verantwoord is, haar positie in financiële instellingen afbouwen om weer tot een normale marktsituatie te komen. Tevens zullen maatregelen worden genomen om de financiële betrokkenheid van de overheid in de toekomst te beperken. In deze crisis heeft het kabinet zich genoodzaakt gezien om vergaand in te grijpen om een ineenstorting van het financiële stelsel te voorkomen. De kosten van overmatig risicovol gedrag mogen echter niet als vanzelf worden afgewenteld op de belastingbetaler. Daarom zal de overheid zich ervoor inzetten de betrokkenheid van alle particuliere partijen te waarborgen waardoor minder snel publieke financiële middelen moeten worden ingezet.
Gelijktijdig met deze kabinetsvisie verschijnt een rapport van DNB waarin de veranderende omgeving in de financiële sector in kaart wordt gebracht waarin Nederlandse spelers zich moeten positioneren.