Toespraak staatssecretaris Bijleveld bij Koninkrijksavond

Toespraak van staatssecretaris Bijleveld op de Koninkrijksavond, maandag 27 juli 2009, op Aruba.

Koninklijke Hoogheid prinses Margriet, professor Van Vollenhoven, Gouverneurs van de Nederlandse Antillen en van Aruba, excellenties,dames en heren.

Wat een opwindende dagen maken we hier mee op Aruba. Zaterdagavond natuurlijk een groot spektakel met de officiële opening van de Koninkrijksspelen sport. En gisteravond de even indrukwekkende voorstelling bij de opening van het Nationaal Archeologisch Museum, met Roy Colastica in de hoofdrol.

Iedereen die daar bij was zal naderhand nog wel eens even hebben nagedacht over de behartigenswaardige woorden die daar op ons werden afgevuurd. Over hoe mensen met elkaar moeten omgaan. En vooral: hoe we in het Koninkrijk met elkaar zouden moeten omgaan. Wat een mooie avond was dat.

Maar voordat dit weekend deze grote evenementen losbarstten was er vorige week ook al een heel programma. De drie landen uit het Koninkrijk hebben hun beste beentje voor gezet met shows waarover ik niets dan lof heb gehoord. De kunstbendes uit Aruba, de Nederlandse Antillen en Nederland hebben ieder op een eigen avond laten zien wat een potentieel we in het Koninkrijk hebben op cultureel gebied.

En vanavond wordt dit alles bij elkaar gebracht met een gezamenlijk optreden van de jongeren uit de drie landen van het Koninkrijk. Als politici en bestuurders moeten we maar goed opletten hoe dat werkt. Daar kunnen we vast nog veel van leren.

Dames en heren.
Het zijn niet alleen opwindende dagen vanwege de Koninkrijksspelen. Ook in bredere zin maken we, je kan wel haast zeggen, een spannende tijd mee in het Koninkrijk. Sinds enkele jaren zijn we bezig met een staatkundig proces dat moet uitmonden in de ontmanteling van het land de Nederlandse Antillen. Curaçao en Sint Maarten willen het voorbeeld volgen dat Aruba in 1986 gaf met het verkrijgen van de status aparte. En Bonaire, Saba en Sint Eustatius werken samen met Nederland aan een nieuwe eigen plaats in het Nederlandse staatsverband.

Het Koninkrijk is dus volop in beweging. En de veranderingen die voor de deur staan raken alle partners binnen het Koninkrijk evenzeer. We zullen gezamenlijk moeten bepalen hoe de toekomst van het Koninkrijk er uit gaat zien. Wat dat betreft doen we deze dagen de juiste inspiratie op, nu we de jongeren van het Koninkrijk bezig zien met sport en cultuur. In het staatkundig proces praten we vooral over structuren, over wetten en regelingen. Maar het gaat natuurlijk om de mensen die in dat Koninkrijk wonen. En dan met name om de jonge mensen. Het gaat er om dat de jonge generatie voldoende perspectief heeft. Ongeacht in welk deel van het Koninkrijk zij opgroeien, naar school gaan, hun verdere opleiding krijgen en aan hun
eigen toekomst willen werken.

Het Koninkrijk is volop in beweging. Maar weten we ook in welke richting we op de lange termijn willen bewegen? Of anders gezegd: wat willen we eigenlijk met ons Koninkrijk? Hebben we straks een aantal landen die zich het Koninkrijk der Nederlanden noemen maar die in wezen niet zoveel met elkaar hebben? Die als los zand aan elkaar hangen? Dat kan toch geen perspectief zijn.

We zullen ons dus moeten afvragen hoe we de relaties tussen de landen van het Koninkrijk – en vooral de banden tussen de bevolking van die landen – kunnen versterken. Hoe we nieuwe inhoud kunnen geven aan de oude woorden van koningin Wilhelmina waarmee destijds een punt werd gezet achter het koloniale verleden. Steunend op eigen kracht, doch met de wil elkaar bij te staan. Wat betekent dat in de 21e eeuw? Hoe geven we daar nieuwe vorm en inhoud aan?

Dames en heren.
Nu de afronding van het staatkundig proces in zicht komt wordt de vraag naar de toekomst van het Koninkrijk steeds belangrijker. Om hier samen ideeën over te ontwikkelen heb ik als staatssecretaris voor Koninkrijksrelaties besloten om een symposiumreeks te organiseren met als titel “De toekomst van het Koninkrijk”. Het wordt een reeks van vier symposia, bedoeld om open en eerlijk met elkaar te spreken over onze gezamenlijke toekomst. Wat zijn nu de wezenlijke elementen van dit Koninkrijk? Wat is de gemene deler en waar kunnen we van elkaar leren? En hoe geven we de Koninkrijksbanden vorm in de veranderende globale context van de 21ste eeuw? Ik zal graag de regeringen van Aruba en de Nederlandse Antillen uitnodigen samen met mij de organisatie van deze symposia op te pakken.

Terug van de actualiteit van de toekomst naar de actualiteit van vandaag. Vanavond worden de culturele spelen afgesloten en de sportwedstrijden zijn intussen goed op gang gekomen. Vier jaar geleden vonden de spelen plaats op Curaçao, twee jaar geleden waren ze in Nederland en nu zijn we dus op Aruba.

Een van de redenen waarom ik op deze Koninkrijksavond graag het woord wilde voeren is dat ik Aruba van harte wil bedanken voor de gastvrijheid die ons alle hier deze dagen wordt geboden. Ik ben onder de indruk van de organisatie. Natuurlijk zijn heel veel mensen hier verantwoordelijk voor. Maar toch wil ik deze gelegenheid aangrijpen om de persoon te bedanken onder wiens leiding dit allemaal is voorbereid en uitgevoerd. En dat is onze gastheer, de minister van arbeid, sport en cultuur, Ramon Lee. Minister Lee, masha danki!

Genoeg gesproken.
Dames en heren, jongens en meisjes, ik wens iedereen heel veel plezier op deze Koninkrijksavond, de Nochi di Reino.