Stand van zaken innovatiebeleid in de zorg

De Voorzitter van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA DEN HAAG

MEVA-CB-U-2939489

19 augustus 2009

Geachte voorzitter,

Met het innovatiebeleid in de zorg zijn de afgelopen maand belangrijke stappen gezet.

Op verzoek van uw Kamer zend ik u hierbij mede namens de Staatssecretaris de stand van zaken rond het innovatiebeleid in de zorg. Eerder spraken wij hierover tijdens het Algemeen Overleg arbeidsmarktbeleid en innovatie van 4 februari 2009. In de brief met nadere antwoorden die ik u stuurde op 19 maart 2009 gaf ik u de stand van zaken op dat moment. Ook reageer ik met deze brief op de motie Koser Kaya (Kamerstuk 31 700, nr. 62).

Met deze brief stuur ik u de visie van het Zorginnovatieplatform (ZIP) “Inspiratie voor innovatie”. In deze visie vindt u de focus en de rol die het platform de komende jaren zal spelen. Het versnellen van innovatie in de zorg is een collectieve opgave. Het ZIP draagt hieraan bij door verantwoordelijke partijen aan te jagen, te verbinden en te mobiliseren om zich mede in te zetten voor de maat-schappelijke opgaven in de zorg. Het platform richt zich op innovaties die bij-dragen aan een duurzaam gezondheidssysteem om daarmee het welzijn en de welvaart van de bevolking te verhogen. De focus ligt daarbij op chronisch zieken en ouderen. Innovaties die het ZIP aanjaagt en versnelt moeten bijdragen aan de volgende thema’s:
1 de mens meer centraal: verbeteren positie van patiënten en professionals;
2 meer toepassen van mogelijkheden ICT en technologie;
3 slimmer organiseren en meer ondernemerschap in de zorg.
De visie gaat uitgebreider in op de activiteiten die het ZIP daarvoor onderneemt.

Financieel instrumentarium
Het ZIP heeft een financieel instrumentarium ontwikkeld om activiteiten aan te jagen die bijdragen aan de missie. Enerzijds wil het ZIP met dit instrumentarium kennisontwikkeling en samenwerking stimuleren. Met Zorginnovatievouchers kunnen zorgaanbieders en ondernemers kennis en expertise inkopen. Zorginnovatieprestatiecontracten maken het voor 10 tot 35 partijen mogelijk om meerjarig in een samenwerkingsverband te innoveren. Anderzijds wil het ZIP met gerichte calls het veld stimuleren om te experimenteren en innovaties verder op te schalen. Ik stel voor de periode tot en met 2012 95 miljoen euro beschikbaar voor dit financieel instrumentarium. Organisaties kunnen vanaf 15 juli 2009 gebruik maken van deze instrumenten.

In de praktijk is het lastig om innovaties duurzaam in zorgprocessen te implemen-teren. Het is belangrijk om de belemmeringen te kennen en te benoemen. Vanuit verschillende invalshoeken zijn eerdere inventarisaties gemaakt van de belem-meringen. De visie van het ZIP brengt de obstakels voor innovatie in de zorg in kaart, verdeeld over 3 hoofdgroepen:
1. Schotten in de financiering en organisatie van de zorg.
2. Weerstand tegen vernieuwing.
3. Leiderschap en ondernemerschap.

Ik hanteer deze indeling in de belemmeringen de komende jaren om ze aan de hand van concrete voorbeelden gericht bij de verschillende betrokken partijen te agenderen. De eerder genoemde instrumenten pakken deze belemmeringen ook aan. Naast de specifieke instrumenten voor innovatie draagt het beleid rond transparantie, kwaliteit, het verminderen van bureaucratie, vrije prijsvorming ziekenhuiszorg, cliëntrechten, preventie, cliëntvolgende bekostiging voor mensen die langdurig van zorg afhankelijk zijn en de functionele bekostiging voor chronisch zieken ook bij aan de verbetering van de zorg en het wegnemen van belemmeringen.

Zorginnovatiewijzer
Het CVZ, de NZa en ZonMw hebben naar aanleiding van de motie Schippers (Kamerstuk 30 800, nr. 92) een gezamenlijk loket ingericht, de Zorginnovatie-wijzer (ZIW). De officiële opening van de ZIW heeft plaats gevonden met de lancering van haar website op het landelijk event van het ZIP (www.zorginnovatiewijzer.nl). De ZIW geeft aan zorginnovatoren voorlichting over bestaande regelingen zodat zorginnovaties sneller tot stand komen. De ervaringen met het loket moeten uitwijzen of en waar de bestaande regelingen hiaten ver-tonen waardoor zorginnovaties onvoldoende van de grond komen of vroegtijdig sneuvelen.

De ZIW komt in het najaar van 2009 met een rapportage over het resultaat van de adviezen bij de binnengekomen informatievragen en een analyse van de gesignaleerde belemmeringen. De ZIW beschrijft in deze najaarsrapportage tevens de verstrekte adviezen en bereikte resultaten bij de door het ZIP overgedragen projecten.

ZIP-event
Op het goed bezochte landelijk event van het ZIP op 24 juni 2009 zijn de visie van het ZIP en de financiële instrumenten gepresenteerd. De ZIW lanceerde haar website. Op het event presenteerden ook de verschillende regionale innovatie-netwerken zich en was er in de vorm van workshops en innovatietafels veel ruimte voor deelnemers om met elkaar te spreken en van elkaar te leren.

Op het event ontvingen wij een initiatief van zes marktpartijen over de toepassing van e-health. Menzis, Achmea, TNO, Philips, KPN en Rabobank roepen in het manifest op om e-health op te schalen. Zij zien een belangrijke rol voor e-health en zorg op afstand in de toekomst. Tegenover de mogelijkheden die ons land kent om e-health naar een hoger niveau te tillen staan eveneens barrières die dit bemoeilijken. Daarvoor roepen zij een open nationaal platform in het leven, dat samen met het ZIP de mogelijkheden van e-health optimaal benut. De markt-partijen verwachten dat de samenwerking tussen marktpartijen leidt tot het maken van gezamenlijke afspraken en daarmee tot een doorbraak van e-health en Nederland in een voorhoedepositie plaatst. Andere partijen zijn welkom zich aan te sluiten. In oktober 2009 is een agenda gereed.

Voor een uitgebreider verslag van het event verwijs ik u graag naar www.zorginnovatieplatform.nl

Met deze brief voldoe ik aan uw verzoek om u te informeren over de stand van zaken van het innovatiebeleid in de zorg.

Hoogachtend,

de Minister en de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,


dr. A. Klink en drs. J. Bussemaker