Evaluatie verkiezing Nederlandse leden Europese Parlement

De identificatieplicht in die gemeenten die meededen met het experiment stemmen in een willekeurig stemlokaal (353 gemeenten) heeft niet tot noemenswaardige problemen geleid. Het draagvlak onder kiezers voor de identificatieplicht is aanzienlijk: 83 procent vindt het een goede zaak, tegenover 6 procent die het een slechte zaak vindt. Van de kiesgerechtigden wist 87 procent dat zij zich bij stemmen met een stempas dienden te identificeren.

Dit blijkt uit de evaluatie van de verkiezing van de Nederlandse leden voor het Europese Parlement die staatssecretaris Bijleveld namens het kabinet vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Uit onderzoek onder stembureauvoorzitters komt naar voren dat een beperkt aantal kiezers zich zonder geldig identiteitsdocument bij de stembureaus heeft gemeld: per 1.000 kiezers waren dit gemiddeld 2,5 kiezers. Dit betekent niet dat deze kiezers hun stem niet hebben uitgebracht. In een aantal gevallen heeft de kiezer alsnog gestemd na thuis een identiteitsdocument te hebben gehaald. In een aantal andere gevallen hebben kiezers ter plekke iemand gemachtigd.

Uit de evaluatie blijkt dat gemeenten en stembureauleden moeite hebben gehad met het handmatig tellen. Gemiddeld heeft het tellen van de stemmen circa 90 minuten geduurd. Het kabinet heeft er begrip voor dat gemeenten en stembureauleden hier weer aan moeten wennen.

De NVVB, VNG en de Kiesraad hebben zich na de verkiezing uitgesproken voor eerdere sluiting van de stembureaus om de belasting van de stembureauleden te verlagen. De burgemeesters van de vier grote steden hebben zich tegen eerdere sluiting uitgesproken. Zij menen dat organisatorische maatregelen vertraging door handmatig tellen kunnen beperken.

Het kabinet heeft de verschillende argumenten gewogen en is tot de conclusie gekomen de kiezer zoveel mogelijk de gelegenheid te willen stellen zijn stem uit te brengen en dus niet te tornen aan de openingstijden van de stembureaus. Door het tellen efficiënter te organiseren, kan dit sneller plaatsvinden.