Persconferentie na ministerraad van 12 mei 2010

Vanochtend zijn wij geschokt door de berichten uit Libië dat er een vliegtuigcrash heeft plaatsgevonden. U heeft inmiddels vernomen dat 103 inzittenden om het leven zijn gekomen. We hoorden vanochtend ook dat enkele tientallen Nederlanders tot deze groep behoren en dus ook slachtoffer zijn. Op dit moment denken wij aan de slachtoffers. Denken wij aan de nabestaanden, familieleden en vrienden die nu in onzekerheid verkeren. Medewerkers van de ambassade zijn ter plaatse om hulp te bieden, om na te gaan hoe de situatie ter plaatse is. Er is een crisisteam geformeerd op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Tijdens de ministerraad heeft minister Verhagen ons uiteraard steeds op de hoogte gehouden van wat bekend was. U kunt er zeker van zijn dat het minister van Buitenlandse Zaken er alles aan zal doen om hulp te bieden waar dat kan, om ondersteuning te geven. Op dit moment denken wij uiteraard aan het lot van al diegene die nu in onzekerheid verkeren. Het gaat om zoals het er nu naar uitziet toch om een grote groep Nederlanders. Dat is een in- en intriest bericht op deze dag.

Dit was dus het eerste onderdeel in de ministerraad dat aandacht heeft gevraagd. Dat kunt u zich voorstellen. Ontzettend triest wanneer we oplopen tegen zo'n aantal mensen dat omgekomen is. Ook een behoorlijk groot aantal Nederlanders. Zoals gezegd, de informatie zullen we moeten afwachten.

We zijn deze vergadering uiteraard begonnen om stil te staan bij het overlijden van twee politici. Hans Dijkstal, oud vice-premier en minister van Binnenlandse Zaken, Kamerlid, fractievoorzitter. We herinneren ons Hans Dijkstal als een zeer geëngageerd politicus, als een sociaalliberaal, als iemand die bruggen wilde bouwen, als iemand die de nuance zocht, als iemand die met hartstocht aan politiek deed. Maar het was vooral ook een heel aimabel mens. Het was altijd een genoegen om met hem om te gaan. Hij is helaas te vroeg overleden op 67 jarige leeftijd. Op dit moment denken we uiteraard aan zijn vrouw, aan zijn kinderen en verdere familie. Ook vanaf deze plaats wensen we hen alle sterkte toe. We denken aan hen. We denken met groot waardering terug aan Hans Dijkstal en treuren dat hij niet langer heeft mogen leven. Op dit moment denken we aan zijn familie en in het bijzonder aan zijn echtgenote en kinderen. We hebben ook stilgestaan bij het overlijden van Ferdinand Grapperhaus, oud-staatssecretaris voor de KVP. Iemand die op het gebied van fiscaliteit zijn sporen heeft verdiend. Wanneer we het hebben over de BTW of  het huurwaardeforfait denken we aan Grapperhaus. Een innemende man. Ik heb het genoegen gehad hem in de laatste jaren nog enkele malen te hebben ontmoet. We denken aan zijn echtgenote en kinderen en verdere familie. Ook zijn overlijden op 82 jarige leeftijd in Italië was een slag voor zijn familie en we leven ook met deze familie mee.  Dit wat betreft het herdenken van enkelen die zijn gestorven.

Wat betreft de meer inhoudelijke punten die aan de orde zijn geweest vanochtend: we hebben uiteraard stilgestaan bij de ontwikkelingen rondom de euro. Minister De Jager en ikzelf hebben nog eens verteld wat er is gebeurd vanaf afgelopen vrijdag. U weet ik had afgelopen vrijdag een Europese top van de regeringsleiders van het Eurogebied. Vervolgens zijn er de nodige ontwikkelingen geweest binnen het weekend zelf. Minister De Jager is naar de bijeenkomst geweest van ministers van Financiën. Er is een pakket gekomen, een mechanisme, wat ook nodig was om te bespreken. Dat heeft geleid tot een zekere rust op de beurzen. Dat was een positief effect van die maatregelen. We hebben daarover ook een Kamerdebat gehad. Dat was eerst het Algemeen Overleg op maandag en gisteren het plenair debat in de Tweede Kamer. Er was veel aan de hand, maar ik denk dat er in ieder geval adequaat is opgetreden binnen de context waarin gewerkt moest worden. Daarbij hebben wij stilgestaan. Is het wel goed om nog eens hier te onderlijnen hoe belangrijk het is dat landen zich houden aan de gemaakte afspraken. Nederland is een land geweest dat altijd heeft gezegd: er zijn voor ons een paar centrale elementen. Het Stabiliteits- en groeipact hebben we te respecteren. Je merkt nu gelukkig dat wordt gezegd dat we veel meer oog moeten hebben voor de sancties, voor de instrumentalisatie, voor de feitelijke gegevens. Echt buitengewoon belangrijke zaken. Dat zijn de elementen die nadrukkelijk aan de orde zijn gekomen. Het serieus nemen van het Stabiliteitspact en stevig letten op de implementatie daarvan. Ook een belangrijk punt is uiteraard de onafhankelijkheid van de Europese Centrale Bank. Ook dat is een belangrijk element. Die zaken zijn u nadrukkelijk aan de orde geweest.

Verder gaan vandaag de stukken uit rondom verantwoordingsdag. Volgende week is het verantwoordingsdag op woensdag. Dat is de formele dag waarin zaken worden aangeboden. Minister De Jager zal straks een persconferentie geven naar aanleiding van de verantwoordingsdagstukken. Volgende week donderdag is daar het bekende verantwoordingsdebat waarin we zullen stil staan bij de prestaties die zijn geleverd in niet alleen de afgelopen jaren, maar ook in deze kabinetsperiode. Ik zal er nu meer over kunnen zeggen, maar u kunt zich voorstellen dat na de ontwikkelingen van vanochtend we het hier beter bij kunnen laten. De minister van Financiën zal straks nadere toelichting geven.