Dag van de Zelfstandige
Toespraak van staatssecretaris Frans Weekers van Financiën bij de Dag van de Zelfstandige op 9 maart 2011 te Utrecht.
Dames en heren,
Het lijkt misschien een beetje vreemd, maar ik ga u vandaag eerst iets vertellen over de gele kanarie.
Daar is namelijk iets heel bijzonders mee.
In het begin van de vorige eeuw namen mijnwerkers standaard een gele kanarie mee als ze de schachten in gingen.
De diertjes zijn zó gevoelig voor giftige gassen als koolmonoxide en methaan, dat ze al bij kleine hoeveelheden het loodje legden.
En dan wisten de mijnwerkers bijtijds hoe het er voor stond.
En dat ze weg moesten wezen.
U denkt wellicht: die Weekers ziet ze vliegen.
Waarom komt hij met dit verhaal?
Dat begrijpt u misschien beter als ik u vertel dat de Engelsen nog steeds het woord Yellow Canary gebruiken als ze het hebben over sensitieve mensen.
Mensen die als eersten een veranderende situatie opsnuiven.
Die daardoor een signaalfunctie hebben.
En dit is hoe sommigen ook aankijken tegen ZZP-ers.
Belangrijk voor de economie.
Maar gevoelig.
Gaat het goed, dan gaat het hen ook goed.
Maar gaat het slechter, dan merken ZZP-ers dat als eersten.
Ik wil hier niet mee zeggen dat u bij het eerste zuchtje tegenwind omver ligt.
Ik ken een heleboel kleine zelfstandigen die ook in moeilijke tijden keihard doorvechten en zo het hoofd boven water weten te houden.
En dankzij die vechtersmentaliteit staan velen van u er helemaal nog niet zo slecht voor.
Het afgelopen jaar wás moeilijk, maar we zien dat de stemming nu beter is.
Volgens het MKB-investeringsonderzoek zijn velen van u van plan om de komende maanden flink te investeren.
Vooral in software.
Velen verwachten meer opdrachten en betere tarieven.
Maar het blijft wel een feit dat ZZP’ers een andere positie hebben dan grotere bedrijven.
U hebt maar twee handen en één hoofd tot uw beschikking.
Dus hebt u een orderportefeuille die daarbij past.
Die droogt in moeilijke tijden sneller op.
En dat maakt het ook lastiger om werk meer te spreiden.
Dus het is vaak inderdaad de ZZP’er die de klappen als eerste voelt.
Maar de ZZP-er is gelukkig ook de eerste die weer overeind veert als het beter gaat.
Dat hebben wij mensen dan weer vóór op kanaries.
Die veerkracht.
Daar gaat het om.
En dat is ook wat ik als staatssecretaris wil aanmoedigen.
Ik wil alle zelfstandig ondernemers, ook de ZZP-ers, stimuleren om krachtiger te worden.
Beter bestand tegen laagconjuctuur, tegen dips, tegen crises.
Ik zie ZZP-ers niet graag als Yellow Canaries.
Ik zie ZZP-ers veel liever als pioniers: mensen met lef.
Mensen die het vanuit hun passie aandurven om nieuwe wegen te verkennen.
Maar die tegelijkertijd een plan hebben, een visie, groeimogelijkheden. Ambitie.
Toekomst.
Dat is ook goed voor Nederland.
ZZP-ers zijn belangrijk voor de economie, met hun flexibiliteit, hun hoge inzet, hun specifieke kennis.
Het zijn de snelle doorgroeiers die voor innovatie en werkgelegenheid zorgen.
Natuurlijk is de manier waarop u uw onderneming uitbouwt, uw eigen verantwoordelijkheid.
Maar ik kan wel zorgen dat de belastingwetten zo in elkaar zitten, dat ambitie wordt beloond.
Dat u wordt uitgedaagd om die extra stap te zetten.
Ik kan ervoor zorgen dat u een behoorlijk pensioen kunt opbouwen.
Daarom wil ik de maximale termijn waarop u via uw laatste werkgever voordelig voor uw pensioen kunt sparen, verlengen van drie naar tien jaar.
En, ook heel belangrijk, ik kan zorgen dat u niet te veel tijd kwijt bent met die verfoeide administratie.
U kunt uw energie wel beter gebruiken.
Meer uitdaging en minder regels, dat is waar ik voor de ondernemer op inzet.
We hebben nu een woud aan fiscale faciliteiten.
Die hebben allemaal weer hun eigen voorwaarden en regels.
En deels zijn ze gebonden aan het aantal uren dat u in uw bedrijf steekt.
Nee, het ligt echt niet aan u als u door de bomen het bos niet meer ziet.
Al die verschillende fiscale instrumenten maken ons belastingstelsel ingewikkeld en zwaar, zowel voor de belastingbetalers als voor de Belastingdienst.
Lang niet iedereen heeft door waar hij of zij recht op heeft.
Kortom: het is ingewikkeld en het is niet altijd efficiënt.
Ik werk aan een afgewogen pakket maatregelen.
Aan het einde van de maand stuur ik mijn fiscale agenda naar de Tweede Kamer.
We gaan niet over één nacht ijs.
Ik besef dat we het hebben over uw bedrijf, uw bestaan, uw geesteskind. Daarom doen we dit heel zorgvuldig en stapsgewijs.
Het zou toch mooi zijn als we het belastingstelsel ook voor u overzichtelijker kunnen maken, onder meer door een geïntegreerde ondernemersfaciliteit.
Dat is de richting die ik wil inslaan.
Waarom?
Omdat het helderheid geeft.
Omdat u dan weet waar u aan toe bent.
En omdat het voorspelbaar wordt hoeveel u precies overhoudt van elke euro winst die u boekt.
Eenvoud en transparantie.
Dat geeft u ook meer tijd en ruimte om te ondernemen.
Ik zeg het maar zo: als wij snoeien, kunt u groeien.
Ik voel als staatssecretaris verantwoordelijkheid ten opzichte van álle ondernemers.
Van éénmanszaak tot multinational.
Van starter tot doorgewinterde zelfstandige.
Van iemand die sieraden verkoopt op internet tot de grote winkelketen.
Ik wil dus een weg inslaan waar álle ondernemers baat bij hebben.
U hebt allemaal baat bij vereenvoudiging van het systeem.
Het moet simpeler.
Begrijpelijker.
Transparanter.
En daarbij willen we een extra stimulans inbouwen: het belonen van ambitie.
Want ook als je in je eentje werkt, betekent dat nog niet dat je geen ambitie zou moeten hebben.
Groei, hoe bescheiden ook, is voor elke ondernemer altijd iets om naar te streven.
We moeten dus gaan zoeken naar een balans.
Het gaat om de juiste fiscale prikkels.
Ik wil groei stimuleren en tegelijkertijd moet het aantrekkelijk en gemakkelijk blijven om als ZZP-er te beginnen.
Want dat blijft een hele goede stap om een eigen bedrijf op te bouwen.
Ik denk dat we daar wel gaan uitkomen.
En ik ben blij dat we hierin met het Platform Zelfstandig Ondernemers een goede gesprekspartner hebben.
Dames en heren,
Ik begon mijn verhaal met de ZZP-er als gele kanarie.
Ik eindig met de ZZP-er als pionier.
Zo zie ik de ZZP-er graag: als iemand met lef.
Iemand met visie.
Iemand met toekomst.
We hebben in dit land mensen als u, mensen met lef en ambitie hard nodig!
Daarom moet het aantrekkelijk blijven om ondernemer te worden.
En vervolgens leg ik de nadruk op groei.
Dat is goed voor u.
Dat is goed voor onze economie en voor de werkgelegenheid. Dat is goed voor Nederland.
Ik dank u voor uw aandacht