Maatregelen tegen gedwongen huwelijken
Het kabinet wil kinderen die slachtoffer worden van huwelijksdwang extra beschermen door verlenging van de verjaringstermijn. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie. Nu geldt nog een periode van zes jaar vanaf het moment dat het misdrijf is gepleegd, straks gaat de verjaringstermijn in wanneer het slachtoffer achttien jaar is geworden. Het gevolg is dat er meer mogelijkheden komen om aangifte te doen en verdachten te vervolgen.
Huwelijksdwang is in Nederland strafbaar en is een vorm van geweld tegen vrouwen die krachtig moet worden aangepakt. De verlenging van de verjaringstermijn is onderdeel van een pakket aan strafrechtelijke maatregelen tegen gedwongen huwelijken en sluit aan bij het regeerakkoord waarin staat dat het beleid tegen huwelijksdwang wordt aangescherpt en de handhaving geïntensiveerd.
Een ruimere verjaringstermijn geeft het slachtoffer van huwelijksdwang de mogelijkheid na verloop van tijd aangifte te doen. Er is meer tijd om als volwassene na te denken over het gedwongen huwelijk en zich bewust te worden van de mogelijkheid van aangifte. Vaak beseffen kinderen pas op latere leeftijd de volle omvang van wat hen is aangedaan. Voor zedenmisdrijven en vrouwelijk genitale verminking geldt al dat de verjaringstermijn ingaat vanaf achttien jaar.
Huwelijksdwang speelt zich meestal af in de beslotenheid van de familiekring en wordt soms gepleegd in het land van herkomst. Slachtoffers bevinden zich in een geïsoleerde positie en durven of willen geen aangifte doen uit schaamte, loyaliteit met de familie of uit vrees voor fysiek geweld. Soms zijn het kinderen die tijdens een vakantie in het land van herkomst worden achtergelaten en daar worden gedwongen een huwelijk aan te gaan. De gevolgen van huwelijksdwang zijn groot en ingrijpend, daarom is meer bescherming nodig.
Straks kunnen zowel Nederlanders als vreemdelingen met een vaste woon- en verblijfplaats in Nederland worden vervolgd als zij zich in het buitenland schuldig maken aan huwelijksdwang. Ook wordt het mogelijk in Nederland personen te vervolgen die in het buitenland een Nederlander of een ingezetene hebben gedwongen een huwelijk aan te gaan. Deze maatregelen worden gerealiseerd door uitbreiding van de zogeheten extraterritoriale rechtsmacht. De mogelijkheden om in het buitenland gepleegde huwelijksdwang te vervolgen zijn nu beperkt.
Daarnaast komt er een verruiming van de rechtsmacht voor polygamie dat in Nederland is verboden. Vreemdelingen die hier een vaste woon- en verblijfplaats hebben en in het buitenland een polygaam huwelijk sluiten, kunnen worden aangepakt. De maximumgevangenisstraf voor huwelijksdwang gaat omhoog van negen maanden naar twee jaar en de rechter kan straks voorlopige hechtenis opleggen om bijvoorbeeld escalatie te voorkomen of de veiligheid van het slachtoffer te garanderen. Niet zelden is huwelijksdwang verweven met eergerelateerd geweld.
Ook krijgt het Openbaar Ministerie de mogelijkheid extra opsporingsbevoegdheden in te zetten, zoals het opvragen van verkeersgegevens (telefoon of internet). Dit kan de opheldering van het misdrijf vergemakkelijken. Tenslotte krijgt de aanpak van huwelijksdwang in het vervolgingsbeleid van het Openbaar Ministerie meer aandacht.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.