Reactie van de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, Joop Atsma, bij de ontvangst van de Toekomstvisie LTO Melkveehouderij.
Gemeenten en provincies zouden bouwaanvragen voor innovatieve, duurzame stallen positief tegemoet moeten treden. Dat zei staatssecretaris Atsma op 18 mei bij de ontvangst van de toekomstvisie Melkveehouderij van LTO. Stallen waarin koeien vrij kunnen rondlopen op slim ontworpen vloeren zien er vaak anders uit dan de vertrouwde ligboxenstal. Maar ze zijn wel beter voor het milieu, het dier en de efficiency van het bedrijf. ‘Koeien horen bij Nederland’, aldus de staatssecretaris. ‘Wij willen allemaal een gezonde toekomst voor onze melkveehouderij. Economisch gezond. Met gezonde dieren in een gezond milieu.’
Meneer Schenk, dames en heren,
Hartelijk dank voor uw toekomstvisie.
Het is goed dat de melkveehouderij nadenkt over haar eigen toekomst.
Nederland telt 1,5 miljoen melkkoeien. Evenveel als in 1950.
We hebben bijna 20.000 boeren die melkkoeien houden. Koeien horen bij Nederland.
Wij willen allemaal een gezonde toekomst voor onze melkveehouderij.
Economisch gezond. Met gezonde dieren in een gezond milieu.
De landbouw is onze grootste grondgebruiker.
Van de totale oppervlakte van Nederland is twee derde in gebruik bij boeren. Melkveehouders bepalen mede het gezicht van Nederland. Hoe groener dat gezicht is, hoe beter.
U laat zien midden in de samenleving te willen staan.
Terecht stelt u dat bedrijfsontwikkeling moet passen binnen ecologische, maatschappelijke en economische grenzen.
Uw speelveld verandert, mede door de vernieuwing van het Europees landbouwbeleid. Ik denk aan de afschaffing van de melkquotering in 2015. Het accent komt steeds meer op duurzaamheid te liggen.
Dat doet een stevig beroep op uw ondernemerschap en innovatiekracht.
Uw sector heeft in het verleden grote sprongen in productiviteit gemaakt. Honderd jaar geleden gaf een koe gemiddeld 2.500 liter melk per jaar. Nu bijna drie keer zoveel.
Voor de toekomst ligt het accent minder op volume, en meer op kwaliteit en het aanboren van nieuwe markten.
Als overheid trekken wij samen met u op om de melkveehouderij een groene en vitale toekomst te bieden.
We werken bijvoorbeeld samen aan het sluiten van kringlopen op de boerderij. En aan zuinig watergebruik.
Schoon water, schone lucht en een schone bodem zijn cruciaal.
We werken er continu aan dat we onze internationale doelen op al die terreinen halen.
Dat geldt ook voor onze klimaatdoelen.
Het gaat de goede kant op.
Sinds 1990 is de melkveehouderij 18% minder broeikassen gaan uitstoten. Ga op die weg voort!
Uw ammoniakuitstoot is in twintig jaar tijd gehalveerd. Terecht geeft u aan dat het nodig is uw ammoniak-uitstoot verder te verlagen om aan de Europese normen te voldoen.
Ook voor fosfaat is een extra inspanning nodig. We komen boven het door Brussel toegestane plafond uit. Ik verwacht een maximale inzet van de melkveehouderij en de veevoerfabrikanten om een succes te maken van het voerspoor. Dat wil zeggen: minder fosfor in het voer. Alleen dan staan we sterk in Brussel. U heeft daar alle belang bij!
Ik waardeer uw visie op mest.
U wilt het gebruik van kunstmest terugdringen. Prima! Dat scheelt energie.
Als we de dierlijke mest beter benutten, groeit het gras beter en lekken kostbare meststoffen niet weg.
Op de boerderij is mest van grote waarde, mits hoeveelheid en kwaliteit passend zijn.
Sector en overheid zoeken samen naar manieren waarop we het mestgebruik optimaal kunnen maken.
Een goed voorbeeld van duurzame bedrijfsvoering is: mest als bron van duurzame energie.
Steeds meer boeren produceren groene energie met mestvergisting.
Er ontstaan allerlei nieuwe technieken. Zoals de monovergister, die alleen mest omzet, zonder ‘bijmenging’.
We werken aan een oplossing voor digestaat. In het kader van de onderhandelingen in Brussel over het vijfde actieprogramma nitraat zal het kabinet zich sterk maken om de toepassingsmogelijkheden voor digestaat te verbreden.
We werken óók aan verruiming van de mogelijkheden om mest in vergistingsinstallaties te mengen met co-producten, zoals restgewassen uit de landbouw.
Een andere vernieuwing met toekomstperspectief, is de innovatieve stal. Milieu, dierenwelzijn en bedrijfsefficiency worden daarin slim gecombineerd.
Er is veel méér mogelijk dan de klassieke ligboxenstal.
Denk aan half open stallen of stallen waarin koeien vrij kunnen rondlopen op slim ontworpen vloeren.
Die innovatieve stallen zien er natuurlijk vaak wèl ietsje anders uit.
Ik wil gemeenten en provincies graag oproepen om dit soort plannen positief tegemoet te treden als er een bouwaanvraag wordt gedaan.
Een conservatief stalontwerp oogt misschien vertrouwder. Maar het is belangrijk dat boeren de kans krijgen te vernieuwen, in het belang van het dier en het milieu.
Koeien horen bij Nederland.
Daarover is iedereen het eens.
Dat betekent: melkveehouders horen bij Nederland.
Ik wil u veel succes wensen met de realisering van uw toekomstvisie.
Woorden zijn mooi; nu moet het realiteit worden.
De overheid speelt daarbij ook een rol, daarom ben ik vandaag hier.
Veel succes, we houden nauw contact!