Werkgevers beschermen hun mensen tegen nanodeeltjes, maar niet bewust
Uit verkennende controles van de Arbeidsinspectie blijkt dat werkgevers zoveel mogelijk voorkomen dat hun mensen blootstaan aan nanodeeltjes. De inspectie bezocht vorig jaar 43 ondernemingen en instellingen; alle beschermden hun werknemers. Voorbeelden van maatregelen die de werkgevers namen, zijn afzuiging en afscherming van de bron. Toch waren niet alle werkgevers zich bewust van de mogelijke risico’s van nanodeeltjes.
Nanodeeltjes zijn microscopisch kleine deeltjes. Toegevoegd aan zonnebrandcrème zorgen ze er bijvoorbeeld voor dat de crème beter smeerbaar is en zich zo beter over de huid verdeelt. In een middel tegen algenvorming voor schepen is het effect dat algen zich minder goed aan de boot hechten; daardoor is minder onderhoud nodig.
Het effect van nanodeeltjes op de gezondheid is niet bekend. Bij dierproeven bleken sommige specifieke deeltjes schadelijk voor de gezondheid te zijn. Of dat ook voor de mens het geval is, wordt nog onderzocht. Zolang de gevolgen voor de mens nog niet bekend zijn, is er reden voor werkgevers om net zo voorzichtig met nanodeeltjes om te gaan als met zeer gevaarlijke stoffen.
Uit de controles van de Arbeidsinspectie blijkt dus dat de bedrijven en instellingen genoeg maatregelen nemen, maar dat komt in sommige gevallen doordat zij hun mensen sowieso beschermen tegen gevaarlijke stoffen, zoals schadelijke oplosmiddelen. Daardoor komen werknemers ook zo min mogelijk in contact met nanodeeltjes. Minder goed scoorden de werkgevers op het nakomen van de verplichting hun mensen te laten weten dat ze bij het werk kunnen blootstaan aan nanodeeltjes en de mogelijke risico’s ervan. Bij een derde van de bezochte bedrijven en instellingen was dat niet gebeurd.
Uit de controles bleek verder dat bij onderwijsinstellingen onderzoekers en studenten zich wél bewust zijn van de mogelijke risico’s van nanotechnologie. Een aantal onderwijs- en onderzoeksinstituten hanteert voor nanodeeltjes dezelfde bescherming als voor kankerverwekkende stoffen. Dit regime is zo streng dat werknemers niet of nauwelijks worden blootgesteld.
Daarnaast bleek dat een deel van de producenten die nanodeeltjes verwerken, hierover niet de bedrijven informeren waaraan zij leveren . Het gaat bijvoorbeeld om een fabrikant die verf levert aan autospuiterijen. De bedrijven weten daardoor niet dat ze met nanodeeltjes werken. Het ging om drie van de tien gecontroleerde producenten. Sinds kort hebben ze een informatieplicht.
De Arbeidsinspectie heeft de werkgevers die te weinig aandacht besteedden aan nanodeeltjes, gewaarschuwd dat zij dit moeten verbeteren. Zij worden opnieuw gecontroleerd ; zonodig volgen boetes.
Naast de Arbeidsinspectie heeft ook TNO nanotechnologie onder de loep genomen. In opdracht van het ministerie van SZW heeft het instituut onder meer onderzocht welke bedrijfstakken deze technologie toepassen.