PPS Awards
“Nu geen gezeur meer over een langzame start, geen reden om meer te twijfelen,” aldus minister Schultz van Haegen bij het uitreiken van de PPS Awards op 7 september 2011. De minister hield het publiek bestaande uit vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en overheden voor dat PPS wat haar betreft inmiddels een volwassen tak van sport is.
De minister gaat PPS dan ook verder toepassen bij de aanleg van wegen en vaarwegen:
- door voldoende projecten volgens PPS spelregels aan te besteden;
- door alle potentiële stakeholders bijeen te brengen [de minister streeft ernaar in oktober het PPS loket te openen]; en
- door een aantrekkelijk financieel kader te scheppen. Denk in dit geval aan de proef met de N33 die met ‘inflatiecorrectie’ wordt aanbesteed.
PPS projecten hebben tot nu toe 700 miljoen euro aan meerwaarde gerealiseerd. Dat is 10 tot 15 procent winst ten opzichte van ‘traditionele’ contracten. De minister: “We zullen dus wel gek zijn als kabinet als we in deze financieel moeilijke tijden kansrijke PPS projecten onbenut laten. We moeten het als overheid en markt samen doen en we doen het samen slimmer. Dat is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid.”
Allereerst wil ik de organisator Building Business bedanken voor de uitnodiging hier te spreken over een belangrijk onderwerp als PPS.
Voordat ik inhoudelijk inga op PPS wil ik aangeven waarom ik straks graag PPS prijzen uitreik. Omdat er teveel gezeurd wordt over de onmogelijkheden van PPS, terwijl vanavond de projecten die we voor ons zien dat toch echt logenstraffen.. Denk aan het gebiedsontwikkelingsproject Hoboken in Rotterdam of de renovatie van het ministerie van Financiën of het grootste project ooit aanbesteed: A15 Maasvlakte Vaanplein.
Pracht voorbeelden van innovatief aanbesteden waar de opdrachtgever en belastingbetaler meer waar voor zijn geld krijgt. En zo zijn er nog tal van andere innovatieve PPS projecten die meedingen naar de PPS Award. Ik wil vanavond echt af van de discussie dat het allemaal nog moet starten , maar laten zien dat het al gebeurt.
En dat is heel goed
Ik wil de mobiliteit verbeteren. Dat is nodig voor het versterken van onze economie en concurrentiepositie.
Daarom investeert het kabinet tot 2020 20 miljard euro in infrastructuur. In deze kabinetsperiode komt er bijvoorbeeld 800 kilometer aan extra wegen. En is besloten tot een aantal zeer grote infrastructurele werken
De vraag is echter groter dan de middelen.
En daar komt PPS om de hoek kijken.
Niet als doel op zich of tovermiddel, maar als middel dat leidt tot meer kwaliteit voor minder geld; bij de aanleg, het onderhoud, het beheer. PPS projecten hebben tot nu toe 700 miljoen euro aan meerwaarde gerealiseerd. Dat is 10 tot 15 procent winst ten opzichte van ‘traditionele’ contracten. We zullen dus wel gek zijn als kabinet als we in deze financieel moeilijke tijden kansrijke PPS projecten onbenut laten.
Maar PPS is meer. Het biedt het bedrijfsleven ruimte om te innoveren.
Onze ervaring tot nu toe is dat projecten innovatief, op tijd en binnen het budget worden opgeleverd.
Kijk naar de Tweede Coentunnel waar veel minder wegafsluitingen zijn en dus minder verkeersoverlast is voor de weggebruiker. Of kijk naar een betere ruimtelijke kwaliteit door de A2 Passage bij Maastricht.
Dit kabinet gaat echt werk maken van PPS. Dit zal u als ‘PPS-watcher’ vast bekend in de oren klinken.
Waar ambities van mijn voorgangers uiteindelijk niet altijd uitkwamen, daar heb ik mijn lessen getrokken. Ik ben gestart om het potentieel aan PPS beter te benutten.
Ik doe dat langs de volgende drie lijnen:
1. zorgen voor voldoende projecten. Deze zomer heb ik 32 projecten geselecteerd; die conform de pps spelregels zullen worden uitgevoerd
2. zorgen voor het bijeenbrengen van alle potentiële stakeholders. In oktober zal het PPS loket worden geopend, i.c. banken, pensioenfondsen, BNG, Rijk, etc…;
3. zorgen voor een aantrekkelijk financieel kader. Denk in dit geval aan pilot N33 met ‘renteinflatiecorrectie’.
Het nieuwe PPS loket en de proef met de N33 licht ik graag nog even toe.
Het loket is wat mij betreft een brievenbus voor private partijen om ideeën en initiatieven te posten. Omdat ik vind dat zowel markt als overheid dezelfde ‘sense of urgency’ moeten hebben, moet het loket een gezamenlijk initiatief zijn.
We moeten het loket ook benutten om kennis te delen en te verspreiden.
Niet met leuke kleurige boekjes, flyers of promo’s filmpjes. Ik heb het over écht leren van praktische toepassingen en het wegnemen van concrete belemmeringen. Dit loket kan daarmee een steun in de rug zijn voor andere overheden. Ik zeg daar nadrukkelijk bij dat we als rijk het aan die overheden zelf laten wat en hoe zij PPS toepassen.
Ik streef er naar om eind oktober het loket daadwerkelijk te openen.
Dan de N33. De afgelopen jaren hebben we bekeken of pensioenfondsen meer betrokken zouden kunnen worden bij de financiering van infrastructuur. Eigenlijk waren er geen belemmeringen.
Behalve dat de inzet van banken gericht is op korte leningen en pensioenfondsen zich juist richten op inflatiegekoppelde lange leningen. In Nederland gaat de overheid zulke leningen niet aan in tegenstelling tot het buitenland. Nu gaan we als overheid een dergelijk experiment wel aan met de N33.
Zo kunnen we met het ministerie van Financiën bekijken of dit voor beide partijen een voordelige oplossing is. Als dat het geval is, zal ik in overleg met collega De Jager bekijken hoe we dit vaker kunnen toepassen.
In principe zal het Rijk voor PPS kiezen als dit meerwaarde oplevert. Op decentraal niveau is de beslissing aan andere overheden.
Overheden die vaak nog huiverig ZIJN of onvoldoende kennis in huis hebben. Het Rijk is bereid om hen hierbij te faciliteren met kennis en expertise.
We moeten nog meer kennis delen en overdragen, bijvoorbeeld ook met hulp van het PPS Netwerk en de club van Arent van Wassenaar.
Dames en heren,
In mijn PPS ambitie gaat het niet alleen om de ‘DBFM’ zoals we die kennen, maar ook om nieuwe toepassingen.
Zo bevat het PPS programma niet alleen wegenprojecten, maar voor het eerst ook vaarwegen en hoofdwatersystemen. Daar spelen andere zaken rond bijvoorbeeld beschikbaarheid en innovaties dan bij wegenprojecten en kunnen markt en overheid dus veel van leren.
Dames en heren,
We kunnen ook leren van projecten in het buitenland. In Groot-Brittannië is recent een kritisch rapport van een Lagerhuis Commissie verschenen over PPS. Daar wil ik goed notie van nemen. Ik moet wel opmerken dat de situatie in Nederland deels anders is. De Britse kritiek geldt daarom niet één op één voor Nederland.
Onze begrotingsregels voorkomen bijvoorbeeld dat voor PPS wordt gekozen om louter boekhoudkundige redenen; een belangrijk Brits kritiekpunt. Onze projecten gaan ten laste van de begroting en zo voorkomen we vervelende financiële verrassingen in de toekomst.
We leren dus van het buitenland, maar vinden ook goede eigen oplossingen. We hebben midden in de kredietcrisis twee DBFM contracten in de markt kunnen zetten, waaronder de A15 bij Vaanplein. Daar mogen we best on-Hollands trots op zijn. Het is een prestatie die velen voor onmogelijk hielden.
We tonen hiermee aan dat PPS in Nederland een volwassen tak van sport is geworden.
Ik ga afronden.
We moeten het als overheid en markt samen doen en we doen het samen slimmer.
Nu geen gezeur meer over een langzame start, geen reden om meer te twijfelen. Het is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid en wij gaan niet meer terug naar af.
Dank u wel.