Kabinet besluit tot vijf aanscherpingen voor asiel en migratie

De ministerraad heeft op voorstel van minister Leers voor Immigratie en Asiel ingestemd met vijf voorstellen om het asiel- en migratiebeleid aan te scherpen. 

Met de voorgestelde maatregelen wordt uitvoering gegeven aan een belangrijk deel van de voornemens uit het regeerakkoord. Het kabinet wil selectiever worden ten aanzien van migratie, criminaliteit bij vreemdelingen steviger aanpakken, asielgronden harmoniseren en vereenvoudigen en illegaliteit tegengaan. De ministerraad heeft ermee ingestemd de ontwerpbesluiten voor advies aan de Raad van State te zenden.

Aanscherping eisen voor gezinsmigratie

Door de aanscherping van de eisen voor gezinsmigratie wil het kabinet bereiken dat als mensen voor langdurig of permanent verblijf naar Nederland komen, zij een goede kans hebben om goed te integreren en mee te doen in onze samenleving.

  • De mogelijkheid van gezinsvorming en –hereniging wordt beperkt tot het kerngezin: dus tot partners die gehuwd zijn of een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan, en hun minderjarige kinderen. Het kabinet wil daarmee voorkomen dat relaties worden aangegaan met als enig doel het verkrijgen van een verblijfsvergunning. Voor paren voor wie het juridisch onmogelijk is in het buitenland te trouwen, bijvoorbeeld homoseksuelen, wordt het via een speciaal trouwvisum mogelijk toch in Nederland te huwen.
  • Er wordt een wachttermijn van een jaar ingevoerd voor degene die een partner wil laten overkomen. Daarmee wordt bereikt dat degene die een partner wil laten overkomen, is ingeburgerd.
  • De vereiste termijn om in aanmerking te komen voor voortgezet zelfstandig verblijf wordt verlengd van drie naar vijf jaar. Daarmee wil het kabinet schijnhuwelijken voorkomen. Bovendien wordt de mogelijkheid van een beroep op bijstand twee jaar uitgesteld.

Strafbaarstelling illegaal verblijf

Het kabinet maakt illegaal verblijf in Nederland strafbaar. Dat betekent dat vreemdelingen die Nederland onrechtmatig binnen zijn gekomen of na afloop van hun rechtmatig verblijf Nederland niet (tijdig) hebben verlaten, voortaan strafbaar zijn. Daarvoor heeft het kabinet het volgende vastgesteld:

  • Illegaal verblijf wordt strafbaar als overtreding.
  • De straf wordt een hechtenis van ten hoogste vier maanden of een geldboete van ten hoogste 3800 euro. Die boete blijft, als hij niet wordt betaald, vier jaar staan.
  • De strafbaarstelling geldt voor meerderjarige vreemdelingen, omdat minderjarigen voor hun verblijf in Nederland afhankelijk zijn van hun ouders.
  • Medeplichtigheid aan illegaal verblijf, zoals het om humanitaire redenen verschaffen van onderdak of voedsel aan illegalen, wordt niet strafbaar.
  • Degenen die zich schuldig maken aan mensenhandel of werkverschaffing aan illegalen worden wel voor deze strafbare feiten vervolgd.

Aanscherpen glijdende schaal

De glijdende schaal bevat normen voor het intrekken van de verblijfsvergunning van een vreemdeling die zich in Nederland schuldig maakt aan misdrijven. Hoe langer een vreemdeling in Nederland is, hoe zwaarder de inbreuk op de rechtsorde moet zijn, om de intrekking te kunnen rechtvaardigen. Deze glijdende schaal scherpt het kabinet aan, waardoor meer personen onder de reikwijdte van de glijdende schaal zullen vallen en er dus sneller tot beëindiging van het verblijf kan worden overgegaan. Er zal overigens wel altijd een individuele beoordeling plaatsvinden, het wordt geen automatisme.
De aanscherpingen zijn de volgende:

  • De duur van de gevangenisstraf waarboven verblijfsbeëindiging mogelijk is, wordt naar beneden bijgesteld. Er kan daardoor sneller worden besloten tot beëindiging van het verblijf.
  • Een misdrijf met een veroordeling tot een gevangenisstraf in de eerste drie jaar van het verblijf in Nederland, kan leiden tot het einde van het verblijf.
  • De definitie van veelplegers wordt aangepast, zodat een vreemdeling die binnen drie jaar driemaal wordt veroordeeld voor een misdrijf in aanmerking komt voor verblijfsbeëindiging.
  • De eindtermijnen van de glijdende schaal verdwijnen, waardoor ook na verblijf van meer dan 10 jaar bij zeer ernstige misdrijven het verblijf in Nederland kan worden beëindigd.

Afschaffen van vrijstellingen voor machtiging tot voorlopig verblijf

Het kabinet schaft twee vrijstellingen van het vereiste van een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv) af om voor een verblijfsvergunning voor bepaalde tijd in aanmerking te komen. Ook deze mensen moeten voortaan een mvv in het buitenland aanvragen voordat ze Nederland in kunnen reizen en een vergunningaanvraag kunnen doen. Het gaat om de volgende groepen:

  • Vreemdelingen die tijdens hun minderjarigheid vijf jaren achtereen rechtmatig in Nederland zijn geweest.
  • Degenen die in aanmerking komen voor terugkeer naar Nederland op grond van de Remigratiewet.

Herschikking van de toelatingsgronden voor asielbeleid

Het kabinet wil de nationale asielgronden in lijn brengen met de Europese asielwetgeving om verschillen tegen te gaan. Nareizende gezinsleden van asielgerechtigden krijgen sneller duidelijkheid over hun perspectief op verblijf. Ook wil het kabinet leges heffen voor de vervanging van verblijfsdocumenten bij een verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd, als het document is vermist, verloren is gegaan of voor identificatie ondeugdelijk is geworden.

  • De wettelijke grondslag voor categoriaal beleid voor landen of bevolkingsgroepen vervalt.
  • De toelatingsprocedure voor nareizende gezinsleden van vluchtelingen wordt eenvoudiger en efficiënter, doordat zij niet meer de hele asielprocedure hoeven te doorlopen.