Ceremonie reclassificering USAR.NL

Toespraak van Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie bij de ceremonie ter gelegenheid van de reclassificering van USAR.NL in het Deense Tinglev.

Geachte leiding en leden van het USAR-team, geachte aanwezigen,

Dank voor de uitnodiging om bij uw tweejaarlijkse oefening aanwezig te zijn. De plaats waar de oefening wordt gehouden, maakt een kort bezoek ditmaal ook goed mogelijk. Twee jaar geleden, bij de vorige oefening, lag dat wat ingewikkelder. Die vond namelijk plaats in Dubai.

Sinds 2003 heeft Nederland de beschikking over een URBAN Search and Rescue team, USAR.NL. Ik moet zeggen dat ik buitengewoon onder de indruk ben van het optreden van uw team. USAR is een uitstekend voorbeeld van multidisciplinaire samenwerking op het terrein van de fysieke veiligheid: Brandweer, Politie, Defensie en geneeskundigen. Die samenwerking is gericht op inzet binnen de nationale context, maar ook in de internationale. Vrij recent bijvoorbeeld nog na de aardbeving in Haïti, in januari 2010. Die inzet heeft niet alleen binnen Nederland, maar ook daarbuiten groot respect afgedwongen. Zowel HM de Koningin als mijn ambtsvoorganger hebben hiervan, zoals bekend, blijk gegeven.

Een en ander neemt niet weg dat er altijd wel iets te verbeteren valt. Zo ook bij USAR. Ik vind het heel goed dat u de leerervaringen van Haïti, zoals die zijn beschreven in het evaluatierapport van de Inspectie Openbare Veiligheid, als leerdoel meeneemt in deze oefening. Een aantal belangrijke veranderingen in de organisatie, procedures en middelen die op basis van deze evaluatie zijn doorgevoerd, gaat u nu toetsen in deze oefening. Wat mij zelf bijvoorbeeld opviel, is dat de totale uitrusting van het USAR-team nu niet langer in magazijnstellingen is opgeslagen, maar in een trailer. Dat betekent dat u voortaan sneller en beter inzetbaar bent binnen de cirkel waarmee het transport over de weg plaatsvindt.

USAR is een goed voorbeeld van hoe je internationaal capaciteit kunt opbouwen, instandhouden en versterken, volgens de classificering die binnen de VN-structuur wordt nagestreefd. Saillant is dat de basis hiervoor is gelegd in een resolutie die mede door Nederland is ontworpen. Die resolutie was een reactie op de constatering dat Nederland een paar keer geen effectieve respons had kunnen bieden. Denkt u maar aan de aardbeving in Turkije in 1999, of aan de Enschedese Vuurwerkramp, het jaar daarna. In deze resolutie worden de lidstaten aangemoedigd hun capaciteiten op het gebied van search and rescue te organiseren en op elkaar af te stemmen.

Nu staat USAR er! Een organisatie die in internationaal verband opereert – waar ik groot belang aan hecht en waar ik trots op ben! Maar USAR.NL dient ook als voorbeeld voor de totstandkoming van gespecialiseerde nationale expert-teams, ook wel Specialistisch Optreden op Maat genoemd. De basis hiervoor is gelegd bij de oprichting van USAR. Dat was destijds het eerste landelijk inzetbare specialistische team op het terrein van de spoedhulpverlening!

Deze oefening telt nog een tweede leerdoel: dat is de herclassificatie van het team. En ook daar ben ik geweldig trots op! Maar verrast ben ik niet. U hebt tenslotte een reputatie hoog te houden. In 2007 was USAR immers het eerste Europese team dat de kwalificatie Heavy-team behaalde: een team dat bestaat uit topspecialisten op het gebied van zoek- en reddingswerkzaamheden.

Nu is USAR het eerste Europese team dat herclassificatie heeft weten te behalen! Zelfs één jaar voordat deze bevordering – want zo mogen we dat toch wel zien - officieel gepland stond. Maar met de internationale oefeningen en de inzetten in Pakistan, Marokko en, zoals reeds genoemd, Haïti, hebt u heel veel kennis en ervaring opgebouwd op het terrein van de spoedhulpverlening en humanitaire hulpverlening. Mede door het actief deelnemen aan allerlei VN-werkgroepen binnen het verband van de INSARAG, the International Search and Rescue Advisory Group, heeft USAR een internationaal netwerk opgebouwd dat staat als een huis en neemt het een vooraanstaande positie in op het internationele toneel.

Vanwege uw koppositie binnen de INSARAG-gemeenschap, is USAR nu gevraagd het voortouw te nemen waar het gaat om herclassificatie. Een bijzonder eervol verzoek, waarmee ik u van harte wil feliciteren en waarvoor ik mijn grote waardering wil uitspreken!

Als één van de twee bewindslieden die voor USAR verantwoordelijk zijn, is mij gevraagd bij deze herclassificering een rol te spelen. Het zal u niet verbazen dat ik dat bijzonder graag doe.

Dan wil ik nu graag beginnen met de ceremonie van de herclassificatie. Ik verzoek de commandant naar voren te komen, zodat ik hem als eerste deze mooie badge kan opspelden.