Senaat stemt in met nieuwe rol van rechter-commissaris
De rechter-commissaris krijgt een nieuwe, meer controlerende rol in het onderzoek in strafzaken. Hierdoor wordt zijn positie sterker. Momenteel wordt, in samenspraak met de Raad voor de Rechtspraak, gewerkt aan een feitelijke en kwalitatieve versterking van het rechter-commissariaat. Dit blijkt uit een wetsvoorstel van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie waarmee de Eerste Kamer vandaag heeft ingestemd.
De officier van justitie behoudt de leiding over de opsporing en is verantwoordelijk voor de vervolging. De rechter-commissaris krijgt de taak toezicht te houden op het verloop van het onderzoek. Daarnaast kan hij op verzoek van de officier van justitie of de verdachte aanvullende onderzoekshandelingen verrichten tijdens het gehele vooronderzoek. Het gerechtelijk vooronderzoek, dat al in betekenis was afgenomen, wordt hiermee overbodig en kan worden afgeschaft. Dit verruimt de mogelijkheden voor de rechter-commissaris om in het vooronderzoek vooral ten aanzien van de rechtmatigheid van de opsporing een rol te spelen.
Ook aanvaardde de Eerste Kamer een wetsvoorstel waardoor verdachten, die voor de strafrechter moeten komen, meer invloed krijgen op de samenstelling van het procesdossier. Wettelijk wordt vastgelegd dat de verdachte of zijn advocaat het openbaar ministerie kan verzoeken informatie aan het procesdossier toe te voegen. De rechter-commissaris gaat daar toezicht op houden.
Een zorgvuldig samengesteld en compleet strafdossier bevordert een efficiënte gang van zaken op de terechtzitting en biedt mogelijkheden het opsporingsonderzoek van politie en justitie te controleren. Voor een verdachte is de inhoud van het procesdossier van groot belang voor zijn verdediging en voor zijn invloed op het verloop van het onderzoek. De nieuwe regeling komt tegemoet aan de bezwaren in de praktijk en biedt meer duidelijkheid. Het streven is om zo vroeg mogelijk - al tijdens het voorbereidend onderzoek - vast te stellen wat wel en wat niet in het dossier moet worden opgenomen.