Wekelijks gesprek RTLZ 5 juli 2011
Minister De Jager van Financiën in gesprek met Lotte Ragut over Griekenland
VRAAG
(...) Vrijdag de laatste MR. Gaat u daarna eigenlijk nog met vakantie?
DE JAGER
Ik heb nog niets gepland voor de zekerheid, omdat het met de eurocrisis heel erg onzeker is wanneer we zeker weten dat de ministers op Europees niveau niet meer bij elkaar komen. Maar ik probeer wel eind juli, begin augustus nog echt op vakantie te gaan.
VRAAG
U zei het al, het is erg onrustig. Is dat verantwoord om even weg te gaan?
DE JAGER
Wel als je snel weer kan terugkomen. De verwachting is dat eind juli, begin augustus dat we dan niets op bewindsliedenniveau nodig hebben. Dus, het loopt in ieder geval tot 11, 12 juli nog door, dan heb je nog wat afwikkeling daarna, dus eind juli begin augustus zou eventueel een veilige tijd zijn, maar je moet beschikbaar zijn om op ieder moment weer terug te kunnen komen.
VRAAG
Nu is het besluit voor een nieuwe ronde hulp voor Griekenland is uitgesteld tot september, waarom?
DE JAGER
We weten het nog niet zeker, maar de verwachting is nu inderdaad op basis van de informatie die er nu is dat het september is. Dat heeft te maken met onder andere de Nederlandse en Duitse eis dat er voldoende private sector betrokkenheid is. Dat is vrij lastig om dat precies ook goed gestalte te geven, zodat het ook echt substantieel is. Dat het ook meetbaar is. Het is heel erg moeilijk voor, in ieder geval voor mij en ook voor Duitsland om te zeggen ja, op basis van de informatie die er nu is kunnen we zeggen het is substantieel. En dan is het belangrijk dat je zegt van nou we hebben nog een beetje tijd...
VRAAG
Maar is die tijd er wel, want als je kijkt naar de kapitaalmarkten, die zijn onrustig, er is een hele hoop aan de gang. Is het verantwoord om te zeggen nou tot september, we gaan eerst zelfs eens onderhandelen en kijken met die banken en verzekeraars of we eruit kunnen komen?
DE JAGER
Ja, nee, dat gebeurt de hele zomer door hè, want de hele zomer werken we daaraan verder. Het is ook zo dat Griekenland op dit moment niet afhankelijk is van de kapitaalmarkten.
VRAAG
Tegen eind september is dat.. maar tot eind september kunnen ze het in ieder geval betalen?
DE JAGER
Ja precies, dus ze hebben nu genoeg geld tot medio september om aan hun verplichtingen te voldoen. Dus we hebben nu wel even die tijd en dan vind ik ook, er moet echt een goede oplossing liggen, wat er tot nu toe lag, daar had ik nog wel twijfels bij.
VRAAG
U heeft ook twijfels, als je kijkt vandaag in de kranten, de kredietbeoordelaars, S&P's en Fitch, zij hebben echt grote kritiek op dat plan om de private sector te laten meebetalen. Ze zeggen dat moet je eigenlijk niet doen, die deelname is veel te risicovol. Wat vond u daarvan, toen u dat hoorde?
DE JAGER
Nou, zij zien dat overigens niet als kritiek, maar zij zeggen, ze waarschuwen van dat betekent dat je dan een rating event hebt, dat betekent dat ze een afwaardering hebben op de betaalstatus, de crediturenstatus van Griekenland. Eigenlijk verwachten we dat al, verwachtte Nederland dat al, dat vind ik ook niet zo spannend. Het is belangrijker om een credit event te voorkomen, dat de banken op hun balansen niet ineens in de problemen komen. Nou dus, daar is dan heel veel discussie over, maar ik vind het niet zo heel erg als er een afwaardering is bij de credit raters, zoals die Amerikaanse partijen.
VRAAG
Zij zeggen juist zo'n credit event, wat u zegt, dat moet voorkomen worden en zij verwachten of zij zijn bang dat als dit plan doorgaat dat je daar dan op afstevent. Zij zeggen zelfs van, als we hier mee doorgaan, we kunnen Griekenland bestempelen als wanbetaler. Nou ja, dan hebben we toch wel een groot probleem.
DE JAGER
Ja, maar dan is het nog steeds iets anders dan een credit event, dus waar zij voor waarschuwen is een rating event, dat is ook het enige waar zij over gaan, want een hele andere organisatie, een internationale organisatie, die gaat er over of het wel of geen credit event is. Dat is een beetje technisch, maar het verschil tussen een rating event is, dat zijn die private partijen die die lettertjes eraan geven en dat is iets heel anders dan een credit event.
VRAAG
Maar zij zeggen wel, het is een risicovol plan.
DE JAGER
Als het gaat om het afwaarderen van de status van Griekenland, ja, maar de status ziet er toch al niet florissant uit. Dat vind ik dus minder boeiend en iedereen inmiddels heel veel vanuit de wetenschap, heel veel ook vanuit Nederland, ook de TK zeggen heel duidelijk van je moet die private sector wel voldoende betrokken laten zijn en daar ben ik zelf ook voorstander van, omdat je anders hebt dat de overheden steeds maar meer de rekening moeten oppakken en de private partijen de dans ontspringen. Dat kan ook niet helemaal het geval zijn, dus natuurlijk wringt dat een beetje met elkaar, schuurt dat een beetje met elkaar, maar het mag ook niet zo zijn dat uiteindelijk de publieke partijen de private partijen aan het uitkopen zijn.
VRAAG
Als we dan kijken, sluit u dan helemaal uit dat er in september als er een nieuw plan komt dat dan moet er wat u betreft sowieso deelname zijn van de private sector anders gaat u er niet mee akkoord?
DE JAGER
Dat is inderdaad de Nederlandse insteek en wij slaan ook de waarschuwing die u daar tegenoverstelt niet in de wind, maar heel veel partijen, ook wetenschappers, die gaan nog veel verder die zeggen je moet nu al tot een afwaardering van die schulden komen, een echte herstructurering. Nou, dat gaat zelfs nog veel verder dan dat. Dus wij vinden dit het minimum wat je zou moeten doen bij de private sector, ze betrokken houden op Griekenland.
VRAAG
Want u heeft natuurlijk ook, in de Kamer is duidelijk gezegd tijdens het laatste debat voor het reces van nou we hebben die steun, dat moet een substantiële deelname zijn, anders gaan wij niet akkoord. Dus dat zit wel in uw hoofd en u zegt van ik ga niet...
DE JAGER
Ja, absoluut, een eis van de TK.
VRAAG
Dus u kunt daar ook niet onder uit, want als Duitsland en Frankrijk nou bijvoorbeeld zeggen in september van, we zien er toch vanaf.
DE JAGER
Toch is het een eis van de TK en die heb ik te respecteren en die verdedig ik dus ook volledig in Brussel.
VRAAG
Hoe gaat het eigenlijk met die deelname hier in Nederland van de private sector? Er gaan geruchten hè , dat de ING en Rabo misschien belangstelling daarvoor zouden hebben. Kunt u daar al iets meer over vertellen?
DE JAGER
Zeker, die doen gewoon mee. Als ze hun pakket hebben, met de Europese banken. Nederlandse banken zeggen natuurlijk ook terecht we willen ook een beetje de kat uit de boom kijken van wat doen Duitse en Franse banken, want die hebben veel grotere bedragen op Griekenland uitstaan. Dus laat die nou maar eens eerst exact vertellen wat ze doen. Die hebben natuurlijk wel een plan gelanceerd, maar ja het is niet zo moeilijk om... je kunt daar ook gaten in schieten, dus ik heb ook gezegd totdat dat niet allemaal heel erg goed duidelijk is, gaan wij ons nog niet ergens aan committeren aan dat plan waar wij nog bepaalde vragen over hebben. Maar in principe hebben we achter de schermen heel erg goed gesproken met de Nederlandse banken.
VRAAG
U bent er wel uit?
DE JAGER
En die zijn bereid om mee te doen inderdaad in een Europees pakket.
VRAAG
En dan gaat het om ING en Rabo?
DE JAGER
Het gaat om de grote Nederlandse banken.
VRAAG
En voor hoeveel geld willen zij daar aan deelnemen? ... over het budget, over hoe groot dat pakket...?
DE JAGER
Dat hangt dus af van wat de anderen doen, dus daarin willen we duidelijk zijn, dat wij niet meer meedoen dan de andere banken uiteraard in Europa. En het tweede is dat de Nederlandse bedragen op Griekenland vrij gering zijn, dus het gaat om vrij geringe bedragen als je het vergelijkt met bijvoorbeeld de Duitse...
VRAAG
Dan heb je het over 1 à 2 miljard?
DE JAGER
Nou, de exposure, is ik ga niet precieze bedragen noemen, maar de exposure van Nederlandse banken op Griekenland is vrij beperkt, die van de Franse en Duitse banken is veel groter. Ik vind het daarom belangrijk dat die ook meebetalen aan de situatie in Griekenland, alleen wat wij wel moeten voorkomen is het overslag van de risico's naar andere landen in Europa, waar Nederlandse banken, maar ook Nederlandse pensioenfondsen bijvoorbeeld, dus mensen gewoon thuis zelf, grote belangen op hebben, bijvoorbeeld in Spanje.
VRAAG
Dus er moet ook wel echt wat gebeuren vindt u?
DE JAGER
Ja, om dat in ieder geval te zorgen dat dat veilig blijft.
VRAAG
Denkt u, omdat er de laatste tijd zoveel gebeurt, denkt u dat in september, dan vraag ik me dan toch af als ik dat allemaal hoor en allemaal lees, is september dan eigenlijk niet te laat dat u weer bij elkaar komt een besluit over te nemen?
DE JAGER
Nee, want we blijven de hele zomer eraan werken en in september moet er uiteindelijk een definitieve beslissing vallen. Zou ook eind augustus kunnen zijn hoor, dat kan heel goed eind augustus zijn, begin september, maar de parlementaire goedkeuringsprocessen in landen die dat willen, waar Nederland natuurlijk ook een van is, want ik heb ondanks dat ik geen formeel goedkeuring van het Nederlandse parlement nodig heb, heb ik wel gezegd, Griekenland ligt terecht zo gevoelig dat ik wel de Kamer in de gelegenheid zal stellen om daar uitspraken over te doen, zodat in Nederland gewoon afhankelijk is ook van de TK.
VRAAG
Maar daar komt u dan toch ook eigenlijk bijna niet mee weg, als ik gister de heer Plasterk een interview lees dat hij zegt van, nou ja, als De Jager het niet voor elkaar krijgt met de private sector dat zij substantieel gaan deelnemen dan trekken wij onze steun in.
DE JAGER
Dan is er dus geen meerderheid, als de PvdA niet meedoet is er geen meerderheid voor steun aan Griekenland, en dan kan Nederland dus niet instemmen, want zonder steun in het parlement kun je niet functioneren als minister, dus ik zal in Brussel me ook heel erg duidelijk opstellen daarin en dan zeg ik het nog heel erg vriendelijk, het is, ander zullen het nogal als stevig zien, maar dat is inderdaad wel de boodschap die ik ook vanuit het Nederlandse parlement meeneem.
VRAAG
U zegt, anderen zullen dat wel zien aan u, is dat lastig onderhandelen dan, want ik kan me voorstellen dat het voor Duitsland en Frankrijk die wel heel veel belangen daarin hebben dat die bang zijn natuurlijk dat er iets met Griekenland gebeurt dat zij zeggen van nou ja, weet je, al doet de private sector niet mee, we moeten Griekenland overeind houden?
DE JAGER
Het is altijd een risico dat het uiteindelijk gebeurt, tot nu toe heeft Duitsland gelukkig het Nederlandse standpunt heel erg gesteund, ziet ook het belang daarvan dat de publieke sector niet steeds maar kan door blijven gaan om voor 100 procent de private sector uit te kopen en dat iedereen tegelijkertijd ziet ook de belangen dat de overslag van de risico's naar andere landen te voorkomen, echt te proberen alles op alles te zetten om deze overheidsschuldencrisis in Europa, dat die nu een einde krijgt en dat we daar een goed einde aan weten te maken, want dat is ook van belang voor de Nederlandse belastingbetaler en de Nederlandse pensioenen. De economische groei natuurlijk, de werkgelegenheid. Maar Nederland heeft wel een aantal duidelijke eisen neergelegd en daar blijf ik echt aan vasthouden. (Letterlijke tekst, ongecorrigeerd, TB)