Wijziging Kieswet: gemeenteraadsverkiezingen 2014 niet op Aswoensdag

De gemeenteraadsverkiezingen van 2014 worden met ca. 14 dagen verschoven, zodat zij niet meer samenvallen met Aswoensdag. Dat is een van de voorstellen tot wijzigingen van de Kieswet, waarmee de ministerraad op voorstel van minister Spies van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft ingestemd.

Het stemmen voor kiezers buiten Nederland wordt makkelijker gemaakt. Zo hoeven Nederlanders in het buitenland hun stem niet langer met een rood potlood uit te brengen, waardoor het aantal als ongeldig aangemerkte stemmen zal verminderen. Ook kunnen zijn hun registratieverzoek elektronisch verzenden aan het stembureau in de gemeente Den Haag in plaats van opsturen via de post. Hiermee wordt voorkomen dat deze stukken niet tijdig aankomen of verloren gaan.

Andere wijzigingen van de Kieswet hebben betrekking op de kandidaatstelling. Iedereen die in de toekomst een kandidatenlijst wil indienen, doet dat bij het centraal stembureau (voor de Tweede Kamerverkiezingen de Kiesraad). Het bij elk hoofdstembureau indienen van een kandidatenlijst is dan voor nieuwe partijen niet meer nodig (partijen die nu in de Tweede Kamer zitten, hadden die privilege al langer). Ook worden kandidatenlijsten in de toekomst niet langer op dinsdag maar op maandag ingediend. Daarmee krijgt het centraal stembureau een dag extra voor het onderzoek naar de geldigheid van de lijsten.

Gemeenten worden verplicht stembureauleden te trainen en vast te stellen dat zij over voldoende kennis en vaardigheden beschikken. Zo niet dan mogen ze een volgende keer niet worden benoemd. De processen-verbaal van stembureaus worden in de toekomst ter inzage gelegd en de processen-verbaal van hoofdstembureaus worden op internet gepubliceerd.

De nieuwe kieswet maakt het mogelijk om, conform de internationale praktijk, bij verkiezingen nationale waarnemers aan te wijzen. Ook komt er een wettelijke grondslag om eisen te kunnen stellen aan programmatuur voor het berekenen v/d uitslag door het centraal stembureau. Tot slot regelt het voorstel dat niet-Nederlanders op Bonaire, Sint Eustatius en Saba naast actief ook passief kiesrecht krijgen voor de eilandraadsverkiezingen.

De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.