Toespraak staatssecretaris De Krom (SZW) bij werkgeversbijeenkomst over Duurzame Inzetbaarheid in Utrecht op maandag 27 augustus 2012
Dames en heren,
Hartelijk welkom. Fantastisch dat u hier bent vandaag!
Deze bijeenkomst staat in het teken van duurzame inzetbaarheid. Ik hoef u het belang daarvan niet uit te leggen, anders was u hier vandaag niet. Sterker nog; ik denk dat ook wij als overheid nog wel het één en ander van u kunnen leren als het daarover gaat.
U krijgt vanavond daarom het woord. Ieder van u heeft zijn of haar manier gevonden om duurzame inzetbaarheid concreet te vertalen in uw bedrijf. U weet wat werkt. Dat willen wij ook heel graag weten. Wat maatregelen kosten. Wat ze opleveren. Kortom: wij zijn zeer geïnteresseerd in uw businesscase.
Niet omdat wij als ministerie vervolgens met opgeheven vingertje aan andere bedrijven gaan vertellen hoe het moet, maar omdat uw ervaringen – als ervaringsdeskundigen - veel sterker werkt om ook anderen die misschien nog niet zover zijn te overtuigen van het belang van duurzame inzetbaarheid.
Daarom willen we de informatie uit deze bijeenkomst beschikbaar stellen voor andere werkgevers, met name uit het MKB, om ook hen te overtuigen van nut en noodzaak. 75 collega-werkgevers gingen u in drie achtereenvolgende heel inspirerende sessies voor. U neemt vandaag hun estafettestokje over. Op 10 oktober vindt de slotbijeenkomst plaats. Dan worden de vijf succesfactoren, goede voorbeelden en business cases uit het afgelopen traject gepresenteerd. Uiteraard bent u hiervoor uitgenodigd. Ook gaat er die dag een website in de lucht over duurzame inzetbaarheid met voorbeelden en businesscases van collega-werkgevers. Zodat andere werkgevers daar hun voordeel mee kunnen doen.
Gelukkig wordt er al langer doorgewerkt en zijn er al grote stappen gezet. De bruto arbeidsparticipatie van ouderen is de afgelopen 10 jaar gestegen van 33½ naar 53½ procent. Werkte in 2001 minder dan een derde van de 55-plussers, inmiddels participeert meer dan de helft. Dit komt neer op 560.000 extra werkzame ouderen in 10 jaar tijd.
En dat is hard nodig gelet op de toekomstige krimp van de beroepsbevolking. Die neemt de komende dertig jaar door de vergrijzing en ontgroening met driekwart miljoen af. Een recordaantal van drie miljoen mensen is inmiddels met pensioen: 1 op de 5 dus. En er komen minder jongeren bij om het werk over te nemen.
Daarnaast hebben we te maken met een beroepsbevolking die steeds ouder wordt. De gemiddelde leeftijd van de werkende Nederlander is de afgelopen 20 jaar flink gestegen. Was dat begin jaren ’90 van de vorige eeuw nog 36 jaar, nu is het 41.
De arbeidsmarkt zal daardoor sterk veranderen. Daarom is het noodzakelijk nu al maatregelen te nemen om hierop voorbereid te zijn. Ook het kabinet heeft een reeks maatregelen genomen om hier werk van te maken. Denk aan de verhoging van de AOW-leeftijd en het vitaliteitspakket. Maar er is meer nodig. Genoeg gemotiveerde mensen op de toekomstige werkvloer vereist een gezamenlijke inspanning. Van mensen zélf, maar ook van werkgevers. Niet omdat dat van mij zo nodig moet, maar omdat het in uw eigen belang is.
Ik spreek daarbij ook een beetje uit eigen ervaring als hr-manager in het bedrijfsleven. Ik weet waar het uiteindelijk om draait: concurrentiepositie, klanten, productie, kosten, investeren en winst maken. Maar dat gebeurt allemaal uiteindelijk door mensen. Een mooie uitspraak vind ik: bedrijven groeien niet, mensen wel. Structureel goed presteren vergt investeren in het personeel. En dat betaalt zich vrijwel altijd terug. Ook in de vorige sessies kwam dit glashelder naar voren. Of zoals een CEO treffend zei: duurzame inzetbaarheid is geen kostenmodel, maar een investeringsmodel. En zo is het precies.
Als een voorbeeld geef ik graag scheepsbouwbedrijf IHC Merwede uit Sliedrecht. Het vakmanschap van de medewerkers is – naar eigen zeggen – de belangrijkste asset van het bedrijf. IHC investeerde in de gezondheid van medewerkers door een fitnessruimte te bouwen, begeleiding te bieden voor stoppen met roken en het aanstellen van een gezondheidsmanager. Kosten: een half miljoen. Terugverdiend binnen een half jaar dankzij afname van het ziekteverzuim. En uit ervaring weet ik dat er geen overtuigender “case” voor duurzame inzetbaarheid is voor bedrijven dan dit soort cijfers.
Dames en heren. Wij zijn erg benieuwd naar uw ervaringen. Ik geef straks het woord aan Tex Gunning – lid van raad van bestuur van Akzo Nobel en boegbeeld van het project Duurzame Inzetbaarheid. Maar eerst gaan we kijken naar een kort filmpje over hoe de Stichting Buurtzorg Nederland efficiënter en effectiever is gaan werken door verantwoordelijkheid terug te geven aan de werknemers. Een mooi voorbeeld van duurzame inzetbaarheid!
Dank u wel.