Inontvangstneming rapport Commissie Samson

Toespraak van minister Opstelten bij de inontvangstneming van het rapport van de Commissie Samson op 8 oktober 2012.

Allereerst dank ik de Commissie voor haar onderzoek en voor dit rapport. U hebt hier met veel aandacht en energie aan gewerkt en dat heeft resultaat gehad. We hebben nu een duidelijker beeld van seksueel misbruik in jeugdzorginrichtingen en de pleegzorg.

Ik moet u zeggen dat de conclusies van de Commissie buitengewoon triest zijn: kinderen in residentiële jeugdinstellingen lopen bijna twee maal zo veel risico slachtoffer te worden van seksueel misbruik als andere kinderen in Nederland.

Het is van enorm belang dat slachtoffers zich gehoord voelen over wat hen is aangedaan. De bevindingen van de commissie raken ons diep. Wij erkennen het leed dat de slachtoffers is aangedaan volledig. Het is verschrikkelijk wat hen is overkomen. Op basis van de aanbevelingen van de Commissie bekijken wij hoe we op passende wijze tegemoet kunnen komen aan de verschillende behoeften aan hulp en ondersteuning die bij de slachtoffers leven.

We zullen alles op alles moeten zetten om deze kinderen de veilige omgeving te bieden waar ze recht op hebben. En hun recht is onze plicht. Samen met het veld zullen we moeten doen wat mogelijk en nodig is om seksueel misbruik tegen te gaan. Gelukkig kunnen we daarbij gebruikmaken van de waardevolle aanbevelingen van de Commissie.

Ik realiseer me dat de openbaarmaking van dit rapport voor slachtoffers confronterend en pijnlijk kan zijn. We zijn aan hen en aan alle kinderen in de jeugdzorg verplicht om ons maximaal in te zetten om het risico op misbruik zo klein mogelijk te maken. Dat zal van ons allemaal veel inspanningen vergen want uit het rapport blijkt hoe moeilijk het is grip te krijgen op deze problematiek. Maar we laten ons daardoor niet ontmoedigen. Integendeel. Het is een extra stimulans nu actie te ondernemen, stappen te zetten en door te pakken, zodat alle kinderen in een veilige omgeving kunnen opgroeien.

We richten ons daarbij op maatregelen die direct, op korte termijn, soelaas bieden. Maar het gaat er ook met name om structurele oplossingen te vinden en blijvende verbeteringen tot stand te brengen. Daartoe hebben we de eerste stappen inmiddels gezet. Onder meer met het Actieplan Kinderen Veilig, dat zich richt op kindermishandeling én op seksueel misbruik.

Verder is er de Taskforce kindermishandeling en seksueel misbruik onder leiding van de burgemeester van Amsterdam, de heer Van der Laan. Deze Taskforce is de aanjager, de drijvende kracht achter het Actieplan Kindermishandeling en seksueel misbruik.

Ik zorg er, in navolging van de aanbeveling van de Commissie, dat de capaciteit van kindverhoorstudio’s en gespecialiseerde zedenrechercheurs voldoende is.

Een aantal aanbevelingen vraagt nadere bestudering zoals die over het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Mijn collega van VWS en ik komen hier zo spoedig mogelijk op terug. Wij willen eerst overleg voeren met organisaties van slachtoffers, met de slachtoffers zelf en betrokken instellingen, voordat wij onze reactie kunnen geven. Dat is passend dat zo te doen.

Het risico op seksueel misbruik kunnen we nooit helemaal uitsluiten, zoals ook blijkt uit dit rapport van de Commissie. Maar dat is geen excuus om lijdzaam toe te zien en ontslaat ons niet van de dure plicht om ons samen met het werkveld maximaal in te zetten om misbruik tegen te gaan. En ik beloof u: dat gaan we doen.