Persconferentie na de ministerraad, 25 januari 2013

Letterlijke tekst van de persconferentie van viceminister-president Asscher na afloop van de ministerraad op 25 januari 2013.

INLEIDEND STATEMENT

ASSCHER
Goedemiddag allemaal. We hadden vandaag vergadering in wat kleinere kring. De minister-president is in Zwitserland, in Davos, voor het World Economic Forum. Minister Plasterk is op werkbezoek op de eilanden. Dan hebben we nog de ministers Timmermans en Ploumen die de Koningin vergezellen in Brunei en Singapore. Dus het kernkabinet vergadert. Het eerste wat ik vandaag heb gedaan als voorzitter van de ministerraad is de andere aanwezige voorzitter feliciteren.  Voorzitter van de eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, die we nog niet eerder hadden gezien afgelopen maandag. Het kabinet staat volledig achter hem, ook als voorzitter van de eurogroep. We achten het in het belang van Nederland dat hij dat is gaan doen.

Op de agenda hadden we vandaag naast allerlei lopende zaken ook een aantal Europese onderwerpen. Ik noem het besluit van de regeringsleiders in december om te gaan werken aan een Youth Guarantee, een inspanningsverplichting voor lidstaten om zich bezig te houden met het bestrijden van de jeugdwerkloosheid. In Nederland is de jeugdwerkloosheid helaas gestegen naar boven de 14%. Bij sommige andere lidstaten is dat boven de 50%, een heel ontwrichtend effect op samenlevingen. We zijn er positief over dat we in Europees verband de inspanningsverplichting hebben om daar iets aan te doen, bij voorkeur binnen vier maanden jongeren aan een stage of een baan of een vervolgopleiding te helpen als ze van school komen. Wel in de vorm van nationale invulling hoe je dat zou willen doen, maar dat er aandacht voor is op Europees niveau is ook door de regeringsleiders niet voor niets bevestigd in december.

Tot slot hebben we een standpunt ingenomen over de nieuwe Europese tabaksrichtlijn. Dat is een conceptrichtlijn waar wij positief tegenover staan. Die conceptrichtlijn verplicht lidstaten om mensen beter te informeren over de risico's van het roken. Dat houdt in: gebruikmaken van foto's op de pakjes. Afschrikwekkende foto's over wat er met je gebeurt als je gaat roken of wat er met je kan gebeuren. Daarnaast zullen regels volgen over het toevoegen van bepaalde smaken en geuren die het roken extra aantrekkelijk maken. Dat zijn een aantal van de onderwerpen van meer Europese aard die we vandaag hebben besproken. Dat is wat ik u wilde meegeven, maar misschien zijn er vragen.

BREEDVELD (RADIO1)
Over de activist Dolmatov. De Koningin heeft daar uitspraken over gedaan. Waarom heeft zij dat gedaan?

ASSCHER
Het kabinet is geschokt over wat er gebeurd is met Dolmatov en u weet dat er een onafhankelijk onderzoek wordt ingesteld naar zijn overlijden. Dat moeten we even afwachten. Er is ook contact via de Nederlandse ambassade met de moeder van Dolmatov en onze condoleances zijn ook overgebracht. De Koningin heeft uitdrukking gegeven aan haar gevoelens daarover.

BREEDVELD
Is het ook een diplomatiek signaal richting Rusland waar veel ophef is over de dood van hem?

ASSCHER
Het is een uiting van geschoktheid die de Nederlandse regering voelt over zijn overlijden en daarom benadruk ik ook dat onafhankelijk onderzoek gedaan zal worden of wordt naar de gang van zaken rond zijn overlijden.

BREEDVELD
Maar is het ook een diplomatiek signaal?

ASSCHER
Het is niets anders dan wat het is.

BREEDVELD
Ik vraag dat ook omdat de Koningin zei: ja, het is een ingewikkelde kwestie. Wat bedoelt zij daarmee als staatshoofd?

ASSCHER
Dat lijkt mij een feitelijke constatering.

BREEDVELD
Wat maakt het ingewikkeld?

ASSCHER
Als iemand in dit soort omstandigheden komt te overlijden, dan is dat schokkend en dat lijkt mij per definitie een ingewikkelde kwestie.

BREEDVELD
En heeft het er ook mee te maken dat er ook op diplomatiek niveau sprake is van ingewikkeldheden?

ASSCHER
Voor zover mij bekend niet. Maar het is op zichzelf een schokkende gebeurtenis. Niet voor niets laten we daar onafhankelijk onderzoek naar doen. Het is bovenal natuurlijk een persoonlijk drama, bijvoorbeeld voor de nabestaanden zoals de moeder van de heer Dolmatov.

BREEDVELD
Want er is veel ophef bij de oppositie in Rusland vanzelfsprekend. Daar behoorde Dolmatov ook toe. Maar wat voor signalen heeft u gekregen uit Rusland via de officiële kanalen?

ASSCHER
Daarover kan ik u verder niets mededelen.

BREEDVELD
Want ook daar is sprake van verontwaardiging. Wat doet u om dit soort verontwaardiging uit de wereld te helpen?

ASSCHER
Het belangrijkste wat wij op dit moment kunnen doen is aangeven dat de regering geschokt is over het overlijden van de heer Dolmatov en dat we onafhankelijk onderzoek laten doen naar de omstandigheden waaronder dat gebeurd is.

BREEDVELD
En nu komt in april Poetin deze kant op. Snapt u dat dat ook druk legt op deze hele zaak?

ASSCHER
Of de heer Poetin in april komt, dat staat nog niet vast. Er wordt in het kader van het Ruslandjaar met de Russische autoriteiten overlegd of er inderdaad een staatsbezoek zal komen, maar dat is nog niet zeker.

BREEDVELD
En maakt de kwestie-Dolmatov die zaak ingewikkeld?

ASSCHER
Wat mij betreft niet. Wat ik erover te zeggen heb, heb ik gezegd en als ik daar meer over zou willen zeggen, dan had ik dat wel gedaan.

STAAL (NRC HANDELSBLAD)
[onverstaanbaar, red] over SNS?

ASSCHER
De allereerste keer dat ik mij aan u heb mogen voorstellen in dit verband heb ik van Frits Wester 26 vragen gekregen over een financiële instelling en alle 26 keer hetzelfde antwoord gegeven. Namelijk dat we geen commentaar geven op individuele instellingen. U heeft ook de minister van Financiën in allerlei toonaarden datzelfde antwoord horen geven. Dat betekent dat ik mij daar nu ook aan hou.

STAAL
Maar is het kabinet zich bewust dat er haast is met het redden van een systeembank voor de Nederlandse samenleving?

ASSCHER
 Ik heb niet voor niets die uitgebreide zin gebruikt om te voorkomen dat we elkaar een teleurstelling aandoen. Ik geef dus op geen enkele manier enig commentaar op enige individuele instelling.

MEIJER (DE VOLKSKRANT)
U zei dat er een aantal Europese onderwerpen aan de orde zijn geweest in de ministerraad. Behoorde daar ook toe de rede van premier Cameron van deze week?

ASSCHER
Daar hebben we het niet uitgebreid over gehad, maar daar hebben we het wel in het kabinet over gehad. Ook voordat die rede gehouden werd. We hebben natuurlijk met grote belangstelling bekeken wat hij te zeggen had.

MEIJER
Wat is uw oordeel?

ASSCHER
Nou, het is een beetje dubbel. Sommige mensen beschouwen die rede als een soort liefdesverklaring aan Europa, ook in het Verenigd Koninkrijk. Anderen als een afscheidsrede. Wij kijken er eigenlijk heel zakelijk naar. Op een aantal punten heeft de heer Cameron dezelfde agenda als de Nederlandse regering. Kunnen we niet meer doen aan Europese groei? Kan Europa niet zuiniger zijn? Kan het werk daar niet voor minder geld geschieden? Maar op andere onderwerpen hebben we wel een andere lijn. Het is niet zo dat we vinden dat een lidstaat alleen voor zichzelf een andere positie zou moeten willen onderhandelen. We willen graag in gesprek over de vraag welke dingen moet je nu juist op Europees niveau regelen en welke juist nationaal. En soms kunnen daar best veranderingen in komen, maar dan voor alle lidstaten op hetzelfde niveau.

MEIJER
In het regeerakkoord komt het woord referendum niet voor. Zou dat wel wat u betreft een mogelijkheid zijn?

ASSCHER
Nee, u heeft ook gehoord wat Timmermans en Dijsselbloem daar eerder over hebben gezegd. Wij denken dat dat nu niet aan de orde is, dat dat niets toevoegt. Er is geen behoefte aan een referendum. Dat men dat als Verenigd Koninkrijk doet, is natuurlijk een zaak voor het Verenigd Koninkrijk. Wij zouden het heel goed vinden als we met de Engelsen werken aan verbetering van de EU. Het zou natuurlijk heel slecht zijn voor Nederland en voor de EU en ook voor het Verenigd Koninkrijk als Engeland uiteindelijk zou vertrekken.

HEYMANS
Nog even terug naar SNS. Ik begrijp dat u er inhoudelijk niets over kunt zeggen, maar er is toch wel over gesproken in het kabinet?

ASSCHER
Het spijt me ontzettend, maar zelfs daarover kan ik u niets zeggen. Ik begrijp dat dat flauw overkomt, maar dat hoort wel bij de afspraken die er zijn.

HEYMANS
Niet flauw, maar het lijkt wel een staatsgeheim…

ASSCHER
We doen geen enkele uitspraak over individuele instellingen. Dus ook niet of ze besproken zijn, want dat kan allemaal direct of indirect gevoelig zijn. Dus zelfs dat kan ik u niet zeggen.

DE WINTER (DE TELEGRAAF)
Wat gaat het kabinet doen om te zorgen dat de moeilijke maatregelen van de heer Blok van Wonen nog door de Eerste Kamer kunnen komen?

ASSCHER
U weet, wij moeten stap voor stap meerderheden vergaren en we zoeken telkens naar bredere meerderheden dan alleen die van de coalitie. Dat geldt zeer zeker ook voor de maatregelen van de heer Blok. Hij heeft vlak voor het kerstreces de eerste grote stap gezet. Hij heeft vandaag gereageerd op de motie-Essers, die toen is ingediend. In die reactie laten wij heel zakelijk zien… de Eerste Kamer had verzocht: geef een aantal mogelijkheden voor eventuele andere varianten rond die hypotheekaftrek. We doen dat binnen de bestaande budgetten. De heer Blok heeft denk ik heel zakelijk geschetst wat die mogelijkheden zijn, maar daar wel bij aangegeven dat afwijkingen niet kunnen zonder budgettaire consequenties. Wij denken dat we daar gewoon verder in gesprek gaan met de Eerste Kamer. En dat we stap voor stap in het belang van het land, we nemen die maatregelen allemaal niet voor de grap maar die zijn nodig om de overheidsfinanciën op orde te brengen. Stap voor stap verder zullen werken met de Eerste en de Tweede Kamer.

DE WINTER
Maar zegt u nu dat vanwege het feit dat de opties in budgettaire consequenties worden geschetst, dat het ook nog mogelijk is om een van die opties die op papier staan toch doorgaan.

ASSCHER
Wij zien daar op dit moment geen ruimte voor. Zowel de aflossingstermijn verlengen van 30 naar 40 jaar, als maar voor de helft aflossen. Daar staat in de brief van minister Blok wat de financiële consequenties zijn. Er is geen ruimte voor, er is geen dekking voor. Destijds in het debat werd ook toegelicht dat die motie niet bedoeld was om de budgettaire kaders op te rekken of daarbuiten te gaan. Maar om te kijken wat daarbinnen mogelijk is. Dat hebben we heel consistent gedaan, en in beeld gebracht. En nu moet het debat met de Eerste Kamer weer verder gaan.

DE WINTER
Maar, we spraken enkele senatoren, en die voelen zich eigenlijk geschoffeerd. En die zeggen we hebben niet voor niets die motie ingediend, en eigenlijk voor alles wat we voorstellen, daar wordt nee gezegd want dat kost geld. Wat heeft u nog in uw tas zitten om de Eerste Kamer positief te stemmen.

ASSCHER
Laat ik eerst voorop stellen, een uitgestoken hand richting beide Kamers,  richting oppositie, en ook richting oppositie in de Eerste Kamer. Dat betekent niet dat je niet straight met elkaar moet zijn, en duidelijk moet zijn over wat er wel en niet kan. Als de vraag is wat is er mogelijk, (onverstaanbaar,red ) welke varianten binnen de budgettaire kaders, en wij zoeken dat netjes uit, dan is het ook eerlijk om daarbij aan te geven dat er binnen die kaders de bedachte mogelijkheden niet kunnen. Maar wij staan altijd open voor een verder gesprek. De urgentie vanuit de Eerste Kamer om juist tegemoet te komen aan de problemen die er zijn op de woningmarkt, u kunt aan meneer Blok overlaten dat ie in dat gesprek met uitgestoken hand maar niet met een extra zak geld in gesprek gaat.

DE WINTER
Dus een uitgestoken lege hand is het dan eigenlijk min of meer toch?

ASSCHER
Nee, ja, dat gaat dus over de manier waarop je de maatregelen invult. Maar inderdaad niet miljarden die er niet zijn. Dat zou niet reëel zijn.

JONGEJAN (ALGEMEEN DAGBLAD)
Zou fictief aflossen via het forfaitaire systeem nog een mogelijkheid zijn die geen geld kost, maar toch senatoren positief kan stemmen denkt u.

ASSCHER
Dat zou ik niet weten, ik zeg alleen dat we er vooraf geen blokkades neerleggen om over dat soort onderwerpen te praten. We zijn in deze brief ingegaan op de mogelijkheden uit de motie-Essers. Andere mogelijkheden die kunnen door de heer Blok met de Eerste Kamer worden besproken. En die zullen we op hun merites beschouwen.

JONGEJAN
Maar deze specifieke optie die ik nu noem, die is in het kabinet besproken of  niet?

ASSCHER
Die is niet besproken want we hebben nu gereageerd op de motie-Essers. Maar we staan er echt open in. En we voelen we degelijk, net aan de Eerste Kamer, de behoefte om en duidelijkheid te verschaffen, en iets doen aan de hypotheekrenteaftrek. Maar ook rekening te houden met de huidige economische omstandigheden. Dat is de zoektocht waar we samen voor staan met de Eerste Kamer.

JONGEJAN
Waar zit dan, om even door te gaan, in die zoektocht de uitgestoken hand. Want u zegt we moeten meerderheden verzamelen buiten onze eigen coalitiepartijen, vervolgens reageert de heer Blok op een motie door alleen te wijzen op wat er niet kan. Ik zie nog niet helemaal die stap richting de Eerste Kamer.

ASSCHER
Ik zie dat iets anders. Die motie vraagt de heer Blok om een aantal varianten uit te zoeken. En dat heeft ie gedaan. Hij heeft laten zien wat er wel en niet van kan, en dat het budgettaire consequenties heeft. Dat is dus keurig uitvoeren wat er in die motie staat. Het is natuurlijk teleurstellen voor de indieners dat die plannen kunnen worden verwezenlijkt binnen de budgettaire kaders. Dat begrijp ik.

JONGEJAN
Maar (onverstaanbaar, red) is toch op zoek gegaan naar een stapje richting de partijen die er om vroegen wat wel binnen de budgettaire kaders kan?

ASSCHER
Ik ga ervan uit dat dat debat nog niet ten einde is, en de heer Blok die zou op korte termijn vast weer verschijnen in de Eerste Kamer, en die zou dan wegen zoeken, met de Eerste Kamer, om binnen de budgettaire kaders waarin we nu eenmaal in zitten te zorgen voor meerderheden. Voor overeenstemming.

JONGEJAN
Ik heb ook nog een vraag voor de eigen bijdrage regeling voor verzorgingshuizen die voor behoorlijk wat commotie heeft gezorgd afgelopen week. Hoe kijkt u naar al die reacties?

ASSCHER
Wat je meer in algemene zin ziet is, er zijn natuurlijk afgelopen jaar allerlei bezuinigingsmaatregelen afgekondigd. En in het regeerakkoord zijn er nog meer bijgekomen. Maatregelen uit het Lente-akkoord, uit het Kunduz-akkoord. Die worden nu eigenlijk pas van kracht. En dat bleef vrij lang een discussie over koopkrachttabellen en puntenwolken en dingen die mogelijk zouden kunnen gebeuren. Wat je nu ziet is met de loonstrookjes van januari, dat mensen echt voelen, en op hun rekening zien. En dat is in sommige gevallen ook echt schrikken. En dat is in sommige gevallen ook echt pijnlijk. We hebben die discussie nu over de overbruggingsregeling AOW. We hebben de aparte discussie over de Wet uniformering loonbegrip. En we hebben de kwestie die u aanhaalt, die daar net weer anders in is, de eigen bijdrage van mensen in een verzorgingshuis. Wel belangrijk om op te merken dat de wet die dat mogelijk maakt, komt uit het Lente-akkoord, en met unanimiteit is aangenomen in beide kamers, in oktober. Dat neemt niet weg dat het geen schrok is op een moment dat het daadwerkelijk wordt ingevoerd. Dat moment is nu. En dat betekent ook dat je in de uitvoering altijd zorgvuldig moet zijn, goed moet kijken wat het betekent. Maar dat het rechtvaardig is om aan mensen met meer geld een hogere eigen bijdrage te vragen, ook in de verzorgingstehuizen. Vindt niet alleen het kabinet, maar ook de gehele Kamer.

JONGEJAN
Inderdaad, het is met unanimiteit aangenomen. Tegelijkertijd ziet u nu protesten, ook bij partijen die er zelf voor hebben gestemd. Hoe kijkt u daarnaar?

ASSCHER
Niets menselijk is ons vreemd, op een moment dat het een voorstel is en abstract, dan is het soms makkelijker het aan te nemen dan op het moment dat mensen zich direct bij je melden, en zeggen: ik moet nu meer betalen, en ik schrik daarvan. Dat is een opgave die de regering de komende jaren voor zich ziet. We staan aan het begin van de bezuinigingsoperaties, er komt nog veel meer aan. In dit jaar en in de jaren daarna. Dat betekent dat we iedere keer het verhaal niet mooier moeten maken, maar in gesprek moeten gaan met mensen, van wat betekent het, waar komt deze maatregel vandaan. Maar ook, en dat is een verantwoordelijkheid die ik als minister van Sociale Zaken heb, om telkens, in dit geval in augustus te kijken, of het geheel aan maatregelen nog rechtvaardig verdeeld is. Dat heel veel maatregelen niet leidt tot een stapeling van maatregelen die voor sommige groepen niet meer aanvaard is, dat mensen door het ijs zakken.

JONGEJAN
En u zegt, in abstracto is het makkelijker om voor iets te stemmen dan op het moment dat de maatregelen uitgewerkt worden.

ASSCHER
Ik denk dat, dat dat een ervaringsfeit is, ook voor ons, als regering. Je moet je telkens proberen te verplaatsen in de mensen die het betreft, dat is een toets die we voor ons telkens moeten opleggen. En dat betekent dat op het moment dat maatregelen echt van kracht worden, in dit geval januari, naar buiten toe moeten, en met mensen in gesprek moeten om uit te leggen waarom die maatregelen zijn genomen. Waarom wij ze verdedigbaar vinden. En ook gevoelig moeten zijn op de kritiek die daar ook soms op loskomt. Moeten we niet alleen nu doen, in januari 2013, dat zal de komende jaren nodig zijn. Want we zullen in heel Nederland, 46 miljard aan bezuinigingen, we zullen dat gaan voelen. En dit is een groep, waar mensen die hun baan verliezen ervaren vaak nog een veel drastischere inkomensteruggang dan andere groepen.

VAN DER HEYDE
U zegt, daar moet u dan in augustus nog naar kijken, maar u ziet nu al dat door die wet uniformering loonbegrip, ingewikkeld, sommige al 5 procent op achter uitgaan. Ik krijg toch de indruk de afgelopen dagen in contacten met ministeries dat daar toch een beetje door verrast werd. Dat er vorig jaar een maatregel is genomen waardoor het effect eigenlijk dit jaar sterker is dan menigeen ook in de Kamer had verwacht. Dat komt natuurlijk in april. Dan hebben sommigen pech dat ze bij een slecht presterend pensioenfonds zitten. Daar kan het kabinet dan op zich niks aan doen, maar die stapeling, ook nog met een eventuele eigen bijdrage etcetera, dat kan bij sommigen gaan oplopen tot misschien wel 15% inkomensdaling. Wat kan het kabinet dan doen? Want aan de ene kant zegt u we hebben geen geld, maar u zegt ook in augustus gaan we kijken.

ASSCHER
Het is terecht dat u die pensioenen erbij noemt. Veel mensen krijgen nu ook te maken met pensioenfondsen die moeten korten. Een gevolg van de crisis. Besluiten in 2009 dat ze in 2013 de dekkingsgraden weer op peil moesten hebben. Een hele stevige discussie gevoerd over met welke rekenrente men moest werken. Je moet natuurlijk zorgen dat de pensioenpot niet leeg is voor latere generaties, maar dat je wel op een verantwoorde manier met gepensioneerden nu omgaat. En u heeft helemaal gelijk. Voor sommige mensen komt dat bij de andere maatregelen waar ze last van hebben. Wij gaan bij het maken van de begroting in augustus het koopkrachtbeeld voor 2014 weer bekijken en daarnaast bij de afzonderlijke wetsvoorstellen die naar de Kamer gaan, moeten we ook telkens bespreken 'heeft dit koopkrachteffecten die zorgen dat je uit de bandbreedte springt?', 'heeft dit dusdanig drastische koopkrachteffecten dat je daarbinnen moet matigen?'. En inderdaad, het is niet zo dat er allerlei extra geld is, maar je kunt wel altijd in de verdeling proberen te zorgen dat het op een rechtvaardige manier gebeurt. Wat we niet kunnen doen, is de kortingen van pensioenfondsen voor mensen compenseren. Dat is ongelooflijk jammer, maar dat kunnen we niet doen.

VAN DER HEYDE
Wat kunt u dan wel doen?

ASSCHER
Wat we kunnen doen is ervoor zorgen met elkaar en met de Tweede en Eerste Kamer dat bij het totaal aan maatregelen de verdeling, de pijn op een eerlijke manier gebeurt. Dat geen groepen extreem veel slechter uitspringen die dat eigenlijk niet kunnen dragen. Dat mensen niet door het ijs zakken. Maar daarmee haal ik niks af van het reële gevoel, de pijn die mensen in de huiskamers ervaren. Omdat het loonstrookje of de AOW-rekening opeens slechter is. 

VAN DER HEYDE
Schrok u zelf van die cijfers die door die wet uniformering loonbegrip naar buiten kwamen.

ASSCHER
Ik was daar wel op voorbereid omdat die wet uniformering loonbegrip, die komt van Financiën, maar er is natuurlijk veel met Sociale Zaken over gepraat. En die is in tweeën ingevoerd. Vorig jaar zat er voor veel mensen een voordeel in, maar je weet hoe dat gaat, dat verdwijnt en dat herinner je je dan niet meer. En dit jaar is er een nadeel. Dus dat voert niet goed. Maar ik vind wel dat we een belangrijke taak hebben om daar zo goed mogelijk en zo eerlijk mogelijk met mensen ook over te praten.

VISSCHJAGER
Ik wil u iets vragen, is u bekend wat de minister-president zo fantastisch is geweest om te zorgen dat tienduizend mensen in leven blijven. Die anders vermoord zouden worden, volgens mij, doordat ze geen medicijnen kregen. Hebt u daar iets van gehoord, van de heer, eh.  want ik zou u eigenlijk willen vragen, de  overheid kan toch niet zomaar 10.000 mensen geen medicijnen geven die ze anders zouden hebben gegeven, vanwege de benzine die te duur was (onverstaanbaar, red). dat kan natuurlijk niet in Nederland. Daar is u niets van bekend?

ASSCHER
Nee, de eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat…

VISSCHJAGER
Nou ja, hoeft niet eerlijk te zijn, of oneerlijk, het is een belangrijk gegeven. En ik zou graag weten wat u dan heeft gehoord van de ambassadeur Seksuele Gezondheid, ja, dacht dat het een grap was, maar het is toch van ene meneer (onverstaanbaar,red), en de (onverstaanbaar, red), dat moet u maar even opzoeken wat dat is. Want het is toch wel belangrijk, ik denk dat ik u dit maar eens moet geven deze beide papieren. Want ik heb het al een paar keer gegeven, want ik vind het 'Daily Invisible' waardig. U vindt het ook wel een belangrijk blad hoop ik.

ASSCHER
Zeker, ik kan u wel zeggen dat u vorige week van de minister-president een brief heeft ontvangen met de antwoorden.

VISSCHJAGER
Ja, die heb ik hier. Ze hebben dus 6 miljoen gegeven al, maar weet u wanneer ze dit gedaan hebben, in augustus. En als ze mij pas in januari mij een brief schrijven dat ze nog geld nodig hebben, ja dan ga ik toch wel even vragen stellen aan u.

ASSCHER
Ja, dat lijkt mij terecht. Maar ik denk dat u wel direct bij Buitenlandse Zaken terecht kan.

VISSCHJAGER
Ja, maar die verwijzen mij naar u dan natuurlijk. Als u hier wilt schrijven.

ASSCHER
Ik ga mijn best doen.