Persconferentie na ministerraad 8 mei 2013

Mediatekst | 08-05-2013

Goedemiddag allemaal. Vandaag ministerraad omdat het morgen Hemelvaart is. We hebben in de MR allereerst stilgestaan bij de dood van de Curaçaose politicus Helmin Wiels. Minister-president Rutte heeft eerder namens Nederland medeleven overgebracht aan Curaçao. Minister Plasterk zal Nederland vertegenwoordigen bij de uitvaart begin volgende week. Curaçao verliest met Wiels een gedreven politicus die vocht voor zijn idealen, stond voor zijn zaak en bovenal een groot hart had voor zijn land. Wij wensen zijn nabestaanden en de bevolking van Curaçao veel sterkte in deze tijd van verdriet en van rouw.

We hebben in de ministerraad ook teruggeblikt op een hele vrolijke gebeurtenis, namelijk de inhuldiging van Koning Willem-Alexander op 30 april. Een prachtige dag voor het koningspaar en een prachtige dag voor het koninkrijk. De manier waarop duizenden agenten, de hulpdiensten, de vrijwilligers, de mensen van het leger hun werk hebben gedaan, verdient een heel groot compliment. Ik voeg daaraan toe met volstrekt objectieve blik, de manier waarop de gemeente Amsterdam het heeft gedaan verdient natuurlijk ook een heel groot compliment. De minister-president zei die avond al in zijn toespraak dat we een prachtig landen hebben als je ziet hoe we die dag samen hebben beleefd.

Tenslotte hebben we in de ministerraad ook vooruitgekeken naar de Verantwoordingsdag. Sinds 12.00 uur van vandaag zijn alle stukken op de site te vinden, rijksbegroting.nl en via de app 'rijksfinanciën'. Volgende week zal minister Dijsselbloem de stukken officieel aan de Tweede Kamer overhandigen. De dag erna samen met de minister-president het debat voeren met de Kamer over de verantwoording van het jaar 2012.

HEYMANS (RTL NIEUWS)
U zegt wij hebben vooruitgekeken naar Verantwoordingsdag. Heeft u ook vooruit gekeken naar het debat dinsdag met Weekers?

ASSCHER
Ja, we hebben ook even stilgestaan bij de fraude met de toeslagen en het debat daarover volgende week met de Kamer. U weet aanstaande vrijdag moet er een tweede brief komen die gaat over de maatregelen die we treffen om dat soort fraude in de toekomst te voorkomen. En we hebben daar dus ook even bij stilgestaan.

HEYMANS
Houdt u er ook rekening mee dat hij volgende week geen collega meer van u is?

ASSCHER
Nee, we hebben er alle vertrouwen in dat de staatssecretaris ook de Kamer zal overtuigen van de adequate aanpak van de fraude met toeslagen.

HEYMANS
Dus u verwacht dat na dinsdag Weekers nog steeds staatssecretaris van Financiën is.

ASSCHER
Zeker.

HEYMANS
Nu stond in de brief die hij naar de Kamer stuurde ook dat u al een maand lang op de hoogte was van de toeslagen. Heeft u niet aan de bel getrokken?

ASSCHER
Dat klopt, ik ben al eerder, 11 maart om precies te zijn via reguliere melding van mijn staf op de hoogte gebracht dat er een onderzoek gaande was naar mogelijke toeslagenfraude waar ook Bulgaren bij betrokken waren en daarbij werd ook meegedeeld dat het onderzoek door de FIOD werd uitgevoerd, een strafrechtelijk onderzoek en dat ook de belastingdienst daarbij betrokken was. Ik heb vervolgens geen aanleiding gezien om daarvan staatssecretaris Weekers op de hoogte te stellen.

HEYMANS
Omdat u dacht het is een FIOD-onderzoek, dat weet Weekers allang.

ASSCHER
Het is aan die diensten zelf om te beoordelen of en wanneer zij hun eigen bewindspersoon informeren, dat is niet aan mij.

HEYMANS
Dus u voelt zich niet medeschuldig aan deze situatie?

ASSCHER
Nee. De Kamer vroeg om een feitenrelaas, wie wist wat op welk moment. Om die reden hebben we de Kamer dat gemeld. Ik had het overigens al in een AO ook aangegeven dat ik dat signaal heb gekregen dat er een onderzoek naar liep. Daar is verder ook niet zo veel geheims of ingewikkelds aan. Het staat denk ik los van de discussie hoe je dit soort fraude kunt voorkomen.

VRAAG
Vanmorgen een uitgestoken hand vanuit de VVD over de strafbaarstelling illegalen en ik vroeg me af wat het kabinet van die uitgestoken hand vindt?

ASSCHER
Het kabinet heeft als taak om het Regeerakkoord (RA) uit te voeren. Daar hebben we allemaal voor getekend ongeacht de partij waar je lid van bent, dus dat zijn we ook van plan.

VRAAG
Maar het verbaast mij een beetje dat hier en ook bij het touwtje zowat alle kabinetsleden op één na, Schippers na, zeggen dat zij zich puur aan het RA zullen houden, terwijl er vanuit de VVD in verschillende media een uitgestoken hand komt. Dat zijn twee signalen die ik niet kan rijmen, u wel?

ASSCHER
Ik kan niet, onmogelijk zou ik haast zeggen, spreken voor de VVD of voor de VVD-fractie. Ik sta namens het kabinet, vandaag als viceminister-president. Het kabinet is gehouden om het RA uit te voeren. Daar hebben wij voor getekend, allemaal en dat is ook wat we zullen doen en ik vind het niet aan mij om te reageren op bronnen binnen één van de coalitiepartijen.

VRAAG
Een van die bronnen is uw collega Schippers die voorafgaand aan de MR zei dat partijen in het kabinet elkaar soms tegemoet moeten komen als er voor een van die partijen een groot probleem in het RA zit. Het is een hele concrete bron, op allerlei sites al terug te horen. Wilt u daar eens op reageren?

ASSCHER
Volgens mij zei Schippers meer, ze zei dat er voor- en nadelen zijn voor iedere partij en dat je er altijd samen uit moet komen. Dat is op zichzelf allemaal juist. Maar collega Schippers en alle andere collega's zijn van mening dat we het RA gewoon moeten uitvoeren en op dit punt bevat het RA duidelijk een balans, de punten die voor de ene partij aantrekkelijk zijn, punten die voor de andere partij aantrekkelijk zijn. Natuurlijk zien we de discussie die daarover gevoerd wordt op dit moment, maar wij gaan niet speculeren op wat voor uitgestoken hand van wie dan ook.

VRAAG
Gaat het kabinet er nog steeds vanuit dat het een probleem van de PvdA is?

ASSCHER
Het kabinet ziet het als een opdracht om het RA uit te voeren en je ziet dat het tot hele felle discussie leidt in de achterban van de PvdA. Zoals je bij sommige andere onderwerpen discussie ziet in de achterban van de VVD. Het hoort erbij dat zo'n discussie gevoerd wordt. Je ziet nu dat binnen de PvdA dat gesprek in allerlei afdelingen en komen weekend in de ledenraad voortgezet wordt. Dat is ook goed. Maar voor het kabinet is de taak wel heel duidelijk en dat is het RA.

VRAAG
Er is nog een andere afspraak in het RA gewijzigd en die ging over een probleem van de VVD. Toen kwam de PvdA de VVD tegemoet, acht u het denkbaar dat dat in dit geval ook gebeurt.

ASSCHER
Ik ga niet in op wat ik allemaal denkbaar acht. Wij zien het als onze opdracht om het RA uit te voeren, met z'n plussen, met z'n minnen, met de balans die daarin te vinden is. Ik kan nu niet ingaan op wat er vanuit die verschillende fracties voor bronnen of speculaties zijn. Wij vinden dat een niet vrijblijvende opdracht, het uitvoeren van dat RA. Dus ja, wat ik allemaal wel of niet denkbaar acht. Op dit moment, onze opdracht, voer het RA uit.

VRAAG
Als één coalitiepartij nou zoveel moeite heeft hiermee en er wordt door de andere coalitiepartij een helpende hand uitgestoken, dan lijkt het me toch voor het kabinet prima, dan hoeft u toch niet aan de oude lijn vast te houden.

ASSCHER
Ik ben met geen achterban in onderhandeling en ook niet met een politieke partij. Ik sta hier vandaag namens de ministersploeg en wij hebben als taak om het RA uit te voeren. Dat betekent dat je niet op het moment dat er discussie is in de achterban van een van de coalitiepartijen als kabinet het RA loslaat. Integendeel, dat RA bevat een balans, daar zitten plussen in voor de ene partij en plussen voor de andere partij. Rond het vreemdelingenbeleid is er veel afgesproken, het kinderpardon wordt door de ene partij zeer gewaardeerd, strafbaarstelling illegaliteit door de andere partij. Het is niet aan mij om dan nu te gaan speculeren op een andere uitkomst.

VRAAG
U zegt dat maar bij de inkomensafhankelijke zorgpremie is toch exact hetzelfde gebeurd? Toen was er toch ook oproer uit de achterban van de VVD en toen is men opnieuw gaan zitten en is het regeerakkoord aangepast?

ASSCHER
Dat is toen gebeurd, maar dat wil niet zeggen dat dat nu ook zou gebeuren. Het regeerakkoord…

VRAAG
U sluit dat uit, dat het een tweede keer gebeurt?

ASSCHER
Nee, ik sluit het niet uit, maar ik ga er ook niet op vooruit lopen. Volgens mij moet je ook niet op die uitkomsten vooruit lopen. Op dit moment wordt er binnen de PvdA heftig over gediscussieerd. Dat is ook begrijpelijk, want er zijn zorgen over deze maatregelen binnen de PvdA-achterban. De leider van de PvdA, Samsom, gaat in talloze zaaltjes het gesprek aan met zijn leden over deze maatregel. Hij wijst er ook op dat die onderdeel is van een pakket. Onderdeel van een compromis. Onderdeel van iets waar balans in zit. Dat gesprek moet daar ook gewoon plaats kunnen vinden zonder dat het kabinet daar nu opeens tussendoor gaat fietsen. Wij hebben als opdracht: uitvoeren van het regeerakkoord.

VRAAG BERGHUIS (RTL)
Nog even terug naar de kwestie Weekers. U zei zojuist dat het kabinet er het volste vertrouwen in heeft dat staatssecretaris de Kamer weet te overtuigen van zijn aanpak. Die komt in die brief te staan. U kijkt vooruit. Heeft de ministerraad ook  nog teruggeblikt?

ASSCHER
Nee, we hebben daar verder niet op teruggeblikt.

VRAAG BERGHUIS (RTL)
Dan betekent dat dus eigenlijk dat het kabinet vindt dat er geen enkele reden is voor staatssecretaris Weekers om het veld te ruimen volgende week?

ASSCHER
We hebben het volste vertrouwen in staatssecretaris Weekers en ook in het feit dat hij met zijn aanpak en met de brief die vrijdag zal verschijnen de Tweede Kamer van die aanpak weet te overtuigen.

VRAAG BERGUIS (RTL)
Daarmee zegt u eigenlijk het belangrijkste volgende week wordt de aanpak voor de toekomst?

ASSCHER
Dat lijkt mij het belangrijkste voor Nederland. Het voorkomen van dit soort fraude, het zorgen dat mensen niet zomaar van onze belastingmiddelen gebruik kunnen maken. Daar de goede maatregelen voor treffen, praktische maatregelen voor treffen. Dat lijkt me de opdracht van de regering.

VRAAG BERGHUIS (RTL)
Speelt het naar uw smaak nog een rol dat Weekers in tegenstelling tot u niet op de hoogte was?

ASSCHER
Wat mij betreft niet, maar het is natuurlijk aan de Kamer wat zij de belangrijke punten vinden in het debat met de staatssecretaris. Voor mij staat voorop dat de staatssecretaris al eerder bezig was met het bestrijden van fraude rond identiteit. Met het bestrijden van fraude rond toeslagen. Heeft hij ook met de Kamer gecommuniceerd. Hij kende deze concrete casus niet. Ik kende die wel. Dat hoeft niets af te doen aan het feit dat je nu op zoek moet naar een goede aanpak voor de toekomst.

VRAAG BERGHUIS (RTL)
U zei daarvoor volgens mij ook dat u van dat onderzoek hoorde via een reguliere melding. Dat betekent dat het bij uw departement gebruikelijk is dat als er een onderzoek plaatsvindt, dat u daarover wordt geïnformeerd?

ASSCHER
Ik wil niet zeggen dat ik over alle onderzoeken wordt geïnformeerd. Dat je alles weet wat bijvoorbeeld bij de inspectie SZW doet. In dit geval heeft mijn departement me gemeld dat dit onderzoek liep. Ik was de afgelopen tijd ook wel heel actief met het onderwerp toeslagen en toeslagenfraude omdat ik met de kinderopvang, waar eerder maatregelen zijn genomen om fraude te voorkomen, juist ook in gesprek met de Kamer, wat ben teruggestapt omdat heel veel mensen die recht hadden op die toeslagen last hadden van die wijzigingen. Dus het is een onderwerp wat mij al bezig hield en waar ik ook al over met de Kamer in gesprek was. Mijn departement heeft mij hierop gewezen. Onderdeel van die melding was: het is in onderzoek bij de FIOD, de belastingdienst is op de hoogte. Vervolgens is het aan die diensten om dat onderzoek verder te brengen.

VRAAG LAGAS (Trouw)
U zei: het kabinet voert het regeerakkoord uit, hoeft niet in te gaan op speculaties en bronnen uit de verschillende fracties. Maar wat was dan de formele aanleiding om daar vandaag wel over te praten in het kabinet?

ASSCHER
We bespreken bij het kabinet altijd onderwerpen die in de publiciteit of in de Eerste en Tweede Kamer spelen en dit is een onderwerp dat de gemoederen zeer bezighoudt binnen een van de coalitiefracties. Dat is de reden dat we er even bij stil hebben gestaan.

VRAAG VISCHJAGER
Ik heb een speciale vraag: er is een zekere meneer Slobodan Radojev Mitri? en die wordt het land uitgezet, omdat misschien heeft u weleens van hem gehoord? Nee? Dat kan ik me voorstellen want de IND heeft ook nooit van hem gehoord en die zet hem het land uit. Hoe kan dat? Dat in Nederland iemand het land wordt uitgezet, dat staat dan op het internet en de hele IND kent hem niet. Terwijl de IND dat doet. Ik heb ook met ze gesproken vandaag, ik zeg: ik zal het u toch maar even zeggen, misschien is het toch wel de moeite waard om dat eens uit te zoeken.

ASSCHER
Goed dat u het zegt. Ik ken de zaak niet. En ik voel me ook niet vrij om überhaupt op individuele gevallen in te gaan hier.

VRAAG
De IND moet toch weten wie ze het land uitzetten?

ASSCHER
Dat lijkt mij ook. We hebben u luid en duidelijk gehoord. Het staat mij alleen nu niet vrij om er nu op in te gaan.

VRAAG
Dat snap ik, maar u begrijpt wel dat ik het u nu zeg?

ASSCHER
Dat begrijp ik zeker.