Uitreiking European Inventor Award 2013

Staatssecretaris Sander Dekker hield in de Beurs van Berlage een korte toespraak bij de uitreiking van de European Inventor Award 2013.

Koninklijke Hoogheid, dames en heren,

Het is mij een eer om u namens de Nederlandse regering welkom te mogen heten bij de uitreiking van de European Inventor Award 2013. Ik ben er trots op dat ons land dit jaar de gastheer mag zijn voor dit evenement. En een speciaal welkom voor Prinses Beatrix, die met haar aanwezigheid het belang van deze gebeurtenis onderstreept. 

Straks gaan we de prijswinnaars bekend maken. Maar eerst wil ik u even meenemen naar het verleden, naar 1973; het jaar waarin de eerste oliecrisis de kwetsbaarheid van onze economie aantoonde. Maar 1973 was óók het jaar waarin de European Patent Convention werd ondertekend. Dat betekende de start van het European Patent Office dat zich inzet voor de bescherming van Europa’s intellectuele eigendom; en daarmee het fundament voor de sterke positie die Europa de afgelopen 40 jaar als kenniseconomie kon veroveren.     

Elk patent dat door het European Patent Office wordt toegekend, is ooit gestart als een idee van een slimme ondernemer of een slimme onderzoeker. Soms komen innovaties rechtstreeks uit het bedrijfsleven, maar soms gaat aan nieuwe vindingen diepgravend en jarenlang wetenschappelijk onderzoek vooraf. Als staatssecretaris van onderwijs en wetenschap ben ik er trots op, dat Nederland zoveel excellente onderzoekers telt. Neem bijvoorbeeld Leo Kouwenhoven, die na 75 jaar bewijs vond voor het bestaan van het zogenoemde Majorana-deeltje. Of de Russische Nederlander André Geim, die voor zijn ontdekking van grafeen de Nobelprijs won.

Samen met veel andere toponderzoekers zetten zij ons land en dus heel Europa op de wetenschappelijke wereldkaart. Daarmee leggen zij de basis voor onze succesvolle kenniseconomie, en staan zij aan de wieg van nieuwe uitvindingen. Een  supersnelle kwantumcomputer dankzij de ontdekking van het Majorana-deeltje, en buigzame touchscreens dankzij de ontdekking van grafeen. Daarom vind ik dat we altijd ruimte moeten bieden voor fundamenteel onderzoek. Ook onderzoek dat niet primair is opgezet om specifieke problemen op te lossen, kan op termijn een buitengewone waarde krijgen. Toen Einstein bijvoorbeeld de relativiteitstheorie ontwikkelde, kon niemand vermoeden dat die vele jaren later het GPS-systeem mogelijk zou maken. Dus als u straks in uw auto zit en de navigatie gebruikt, bedank dan Einstein. Want zijn theorie stond aan de basis van een vinding, die een einde maakte aan het gekibbel van stellen over kaartlezen. In feite heeft Einstein een heleboel echtscheidingen voorkomen.

Wetenschap laat zich maar beperkt sturen. Je weet nooit waar en wanneer de volgende doorbraak komt, en waar die toe kan leiden. Daarom maakt de Nederlandse regering zich met steun van het Nederlandse bedrijfsleven sterk voor toegepast én voor fundamenteel onderzoek. Een perfecte combinatie, waar heel Europa sterker en wijzer van wordt!