Mensenrechten hoeksteen buitenlands beleid Nederland

Mensenrechten zijn een hoeksteen van het Nederlands buitenlandse beleid. ‘Waar het met de mensenrechten goed gaat, hebben rechtsstaat en democratie meer kans. Als mensenrechten onder druk staan, liggen onderdrukking en dictatuur op de loer.’ Dat schrijft minister Timmermans van Buitenlandse Zaken in de ‘Mensenrechtenbrief 2013, Respect en recht voor ieder mens’. De ministerraad heeft ingestemd met toezending van de brief aan de Tweede Kamer.

Prioriteiten in het kabinetsbeleid zijn de bescherming van mensenrechtenverdedigers, het opkomen voor gelijke rechten van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders (LHBT), en het opkomen voor gelijke rechten voor vrouwen. Veel Nederlanders vinden deze onderwerpen belangrijk omdat ze passen in de waarden die wij delen.

Nederland steunt mensenrechtenverdedigers door hen zichtbaarheid en bescherming te bieden. Nederland vraagt wereldwijd aandacht voor hun werk en bevordert capaciteitsversterking van mensenrechtenverdedigers en organisaties, onder andere via het mensenrechtenfonds en ambassades. Het Shelter City programma in Den Haag, dat bedreigde mensenrechtenverdedigers een schuilplaats biedt en gelegenheid om hun activiteiten voort te zetten, wordt uitgebreid. De jaarlijkse mensenrechtenprijs krijgt een nieuw karakter en gaat zich richten op het bevorderen van creatieve en innovatieve ideeën over mensenrechten.

Timmermans: ‘De Nederlandse inzet voor mensenrechten in binnen- en buitenland is deel van onze traditie. Een traditie waar Nederlanders zich in herkennen en waar we in het buitenland om bekend staan. Wij zetten ons in voor mensenrechten, omdat wij vinden dat ieder mens respect en bescherming van haar of zijn rechten verdient. Bovendien is een wereld waar mensenrechten beter worden beschermd een stabielere en welvarende wereld, waar een open land als Nederland veel baat bij heeft.’

Tegelijk wordt het beleid aangepast aan de huidige context met opkomende zelfverzekerde landen op het wereldtoneel en een steeds grotere rol voor de Europese Unie. De brief gaat uit van een pro actief en innovatief beleid.

Nederland gaat samenwerkingsverbanden aan met opkomende (niet-westerse) landen, om de mensenrechtensituatie in een derde land bespreekbaar te maken. Nederland wil bijvoorbeeld samenwerken met Brazilië en Cuba aan het verbeteren van de rechten van LHBT’ers. Deze trilaterale aanpak helpt Nederland om in meer landen een luisterend oor te krijgen en het stelt partnerlanden in staat een prominente positie ten aanzien van mensenrechten in te nemen.

Wie anderen wil aanspreken over mensenrechten moet zelf ook bereid zijn te worden aangesproken. Daarom zal Nederland openstaan voor discussie met andere landen die opmerkingen hebben over de stand van de mensenrechten in Nederland. Het kabinet zoekt constructieve samenwerking met het nieuwe onafhankelijke College voor de rechten van de mens. Ook de mensenrechten in lidstaten van de EU moeten regelmatig tegen het licht worden gehouden. Nederland zet zich daarvoor in, samen met Duitsland, Finland en Denemarken.

Er wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van innovatieve oplossingen om mensenrechten aan de orde te stellen, zoals sociale media, apps en andere digitale mogelijkheden. Bij het opstellen van het nieuwe mensenrechtenbeleid is een online consulatie gehouden onder burgers en organisaties, die bijna duizend reacties opleverde. Er komt een facebookpagina over mensenrechten met daarop ook de blog www.mensenrechtenwereldwijd.nl, waar ambassadeurs vertellen wat zij doen ter bevordering van mensenrechten.