Jaarlijkse Herdenking Nationaal Brandweermonument

Toespraak door minister Opstelten van Veiligheid en Jusitite bij de jaarlijkse Herdenking Nationaal Brandweermonument, Arnhem, 15 juni 2013

Dames en heren,

Toen ik mij voorbereidde op deze dag, stuitte ik op deze woorden van de Vlaamse schrijver Walter van den Broeck. Hij schreef: “Herinneringen leven zolang men ze vernieuwen wil. Dan sterven ze.”

Het zijn passende woorden die uitdrukken waarom dit Nationaal Brandweermonument verrezen is. Ze geven weer waarom we jaarlijks hier bijeenkomen. Omdat we de herinnering levend willen houden aan de brandweermensen die zijn omgekomen bij de uitoefening van hun werk. We willen ze blijven herinneren. We willen ze niet vergeten, want dan zouden ze opnieuw sterven.

Voor de nabestaanden is die herinnering vanzelfsprekend. Zij treuren om hun dierbaren, geliefden, partners, familieleden, vrienden. Zij treuren om moedige mensen die noodzakelijk en gevaarlijk werk verrichtten en daarbij het leven lieten. Voor hen, de achterblijvers, biedt deze plek hopelijk troost bij het verlies dat ze leden, hoe lang geleden ook.

Maar ook als samenleving zullen we de slachtoffers blijven gedenken. We willen ons hun namen blijven herinneren. Met dit ereteken betonen we eer en respect aan hen die hun leven verloren omdat ze onze veiligheid dienden.

Op zo’n dag als vandaag realiseren we ons hoe kostbaar en kwetsbaar onze veiligheid is. Het maakt ons er weer van bewust dat die niet vanzelfsprekend is maar dat mannen en vrouwen zich daarvoor dagelijks inspannen. We waarderen dat. Voor het streven naar fysieke veiligheid is brede maatschappelijke en politieke steun. We investeren dan ook volop in nieuwe organisatievormen, in kennis en in technologie.

Maar dat alles mag niet ten koste gaan van de veiligheid van de mensen die zoals dat heet “met hun voeten in het bluswater staan”. Van de mensen die bij een melding paraat zijn en in actie komen. Van de mensen die hun beste krachten wijden aan onze veiligheid.

Helaas – dat is onvermijdelijk – kunnen we ongelukken nooit helemaal voorkomen. Het is een illusie te denken dat honderd procent veiligheid bestaat. En dat zal ook betekenen dat het kan gaan om ernstige voorvallen, met dodelijke afloop. Dat is de realiteit, hoezeer we ons ook inspannen om dat uit te sluiten, welke maatregelen we ook nemen, hoe oplettend we ook zijn.

Gelukkig hebben zich de laatste drie jaren geen fatale incidenten voorgedaan. En natuurlijk doen we er alles aan om dat zo te houden.

Maar die zekerheid kunnen we niet bieden.

Evenmin kunnen we het gemis wegnemen van u als nabestaanden. Wél kunnen we proberen uw leed waar mogelijk te verzachten. Dit monument kan daar bij helpen. Hier kunt u als familieleden, vrienden, collega’s in alle rust uw herinneringen koesteren en trachten uw verdriet een plaats geven in uw eigen leven.

Ik wens u daarbij alle mogelijke sterkte.