Sterk en onafhankelijk toezicht op collectieve beheersorganisaties
De wet die het toezicht op de zogeheten collectieve beheersorganisaties (cbo’s) versterkt, treedt op 1 juli 2013 in werking. Deze nieuwe wettelijke regeling is een speerpunt uit het auteursrechtenbeleid van staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie. Cbo’s houden zich bezig met de incasso, het beheer en de verdeling van vergoedingen voor bijvoorbeeld film en muziek.
De nieuwe wet schept een strak kwaliteitskader en zal leiden tot meer transparantie bij de activiteiten van de auteursrechtorganisaties, zodat ze beter kunnen worden gecontroleerd. ‘Het groeiende economische belang van de sector rechtvaardigt een veel sterker onafhankelijk toezicht op de activiteiten van deze instanties,’ aldus Teeven.
Collectieve beheersorganisaties moeten bijvoorbeeld inzicht geven in de beheerskosten en de bezoldiging van bestuurders. De drempel voor de beheerskosten ligt op 15 % van de inning en verdeling van de auteursrechtgelden. Cbo’s die erboven zitten, moeten tekst en uitleg geven in hun jaarverslag.
Auteursrechtgelden moeten binnen drie jaar worden verdeeld. Ook worden hoge salarissen van directeuren aan banden gelegd. Daarnaast moet het College van Toezicht vooraf instemmen met een eenzijdige stijging van de tarieven en moeten de tarieven, de licentievoorwaarden, kortingsregelingen, de beheerskosten en nevenfuncties van de bestuurders openbaar worden gemaakt. Het College van Toezicht kan straks een boete of een dwangsom opleggen. Boetes kunnen oplopen tot 5% van de jaarlijkse incasso.
Verder krijgen gebruikers vanaf 1 juli de mogelijkheid om achteraf een geschil over de hoogte of de toepassing van een in rekening gebracht tarief voor te leggen aan een geschillencommissie. Teeven heeft de Stichting Geschillencommissies voor beroep en bedrijf aangewezen om deze geschillencommissie in stand te houden. Gebruikers hebben daarmee toegang tot een laagdrempelige procedure om onjuiste of te hoge tarieven aan de kaak te stellen.
Het College van Toezicht controleert nu vijf collectieve beheersorganisaties met een wettelijke taak. Dat zijn de vereniging Buma, de Stichting Exploitatie Naburige Rechten (Sena) alsmede de stichtingen De Thuiskopie, Leenrecht en Reprorecht. Straks houdt het College ook toezicht op organisaties die op vrijwillige basis gelden innen of verdelen, zoals Videma en de Stichting Naburige Rechtenorganisatie voor Musici en Acteurs (Norma).