Toespraak Opstelten bij de opening van het Integraal Beroeps Trainingscentrum

Toespraak van minister Opstelten (V&J) bij de officiële opening van het Integraal Beroeps Trainingscentrum voor politie en Konklijke Marechaussee in Zwolle.

Dames en heren,

Politiewerk is topsport!!

Eerder heb ik in een Algemeen Overleg tussen mij en de Kamer opgemerkt, dat de politie - en dat geldt uiteraard ook voor de Koninklijke Marechaussee bij de uitvoering van haar politietaken - zich beweegt op het niveau van de topsport. Dat vraagt veel van de medewerkers én van ons!

Ik vind dan ook dat we er alles aan moeten doen om de medewerkers van deze organisaties, in staat te stellen hun werk optimaal te verrichten! Dat betekent ook dat we de medewerkers alle faciliteiten en gelegenheid moeten bieden om goed te kunnen trainen. Vandaag zijn wij hier bijeen voor de opening van deze schitterende trainingslocatie van de Koninklijke Marechaussee, waar de politie dankbaar gebruik van maakt. Een prachtig complex, dat politie en Marechaussee  in staat stelt op hoog niveau te trainen  en om van elkaar te leren, zodat ze - om in sporttermen te blijven - wedstrijden kunnen blijven winnen. Een mooi staaltje van samen scoren!! 

Dames en heren, zoals u weet, staat  integraliteit van het handelen in de praktijk voorop. Dit nieuwe trainingscentrum, met z'n schitterende faciliteiten, biedt ruime mogelijkheden om in de trainingen meer integrerende werkvormen en simulaties aan te bieden. Dan denk ik niet alleen aan het meer integreren van technieken uit de toetsen, maar ook aan het simuleren van praktijksituaties. De verschillende werkvormen maken het mogelijk om goed "op maat" in te spelen op het ervaringsniveau van de medewerkers.

Als mensen van de praktijk weet u uiteraard maar al te goed hoe belangrijk het is, dat alle medewerkers van politie en Marechaussee goed toegerust en opgeleid met hun moeilijke taken aan de slag kunnen!

Om die reden heb ik vorig jaar dan ook sterk ingezet op versterking van de Integrale Beroepsvaardigheidstrainingen (IBT) bij de politie. Zo heb ik het aantal IBT-uren uitgebreid met 32 uur op individueel niveau, om alle medewerkers in de frontlinie in de gelegenheid te stellen de mentale krachttraining te volgen. Die mentale krachttraining, uitgevoerd in groepsverband, geeft de agent de vaardigheden die hij of zij nodig heeft om zich op straat met zelfvertrouwen aan het werk te kunnen wijden. Eind 2015 zullen 30.000 politiemensen deze training hebben gevolgd. Een geweldige prestatie!

Parallel hieraan is de politie  bezig voor de structurele situatie een landelijk uniforme Integrale Beroepsvaardigheden Training te ontwikkelen en in te voeren. In die nieuwe IBT verwerkt   de politie de voornaamste elementen uit de mentale krachttraining. Maar ook het groepsoptreden speelt in deze training een belangrijke rol. Die IBT-nieuwe-stijl biedt ruimte voor variatie in specifieke trainingen voor specifieke doelgroepen.  Daarmee zet de politie  naar mijn overtuiging  een bijzonder krachtig IBT neer.

Belangrijk kenmerk van het nieuwe IBT-programma is dat het realistisch en praktijkgericht zal zijn. Daarmee is IBT Nieuwe stijl een afspiegeling van de veranderde opvattingen over het onderwijs op het gebied van de gevaarbeheersing en hantering.
Wat gaat u daarvan merken? Onder meer dat er ruim aandacht zal zijn voor simulatie van stresssituaties op straat - iets waar de diender in de dagelijkse praktijk ook echt iets aan heeft. Nu hebben veel politiemedewerkers nog een beetje het gevoel dat ze trainen om te slagen voor een toets; wat ik wil is dat de training zich veel meer gaat richten op het welslagen in de praktijk. Leren om op het goede moment de juiste keuzes te maken in stresssituaties, waarbij geweld als uiterst middel wordt ingezet. Immers, waar anderen een stapje terug kunnen doen, stappen politiemensen en marechausee juist naar voren en treden op. Alleen als het niet anders kan met geweld, maar doorgaans proportioneel en beheerst. Het gebruik van geweld dient gepast te zijn en dient onmiddellijk te stoppen, zodra de situatie dit toe staat. Al vanaf de primaire opleiding wordt de politieambtenaar en de marechaussee geleerd geweldgebruik toe te passen in evenredigheid met het te bereiken doel en of dat doel niet op een andere manier bereikt kan worden. Kortom: met toepassing van de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit.
In de huidige trainingsprogramma's zijn de fysieke, mentale en morele competenties die aan de basis liggen van de uitvoering van goed politiewerk, weliswaar benoemd maar nog niet echt geborgd. In de nieuwe situatie zal dat wel het geval zijn. 

Bij al deze ontwikkelingen, zal het initiële onderwijs uiteraard volledig aansluiten. Zo zullen de trainingen in groepsverband ertoe leiden dat de politie beter is voorbereid op ordeverstoringen.

Dames en heren, dat nieuwe, landelijk uniforme IBT-programma zal ook eenduidig aangeboden gaan worden. Volgens duidelijke, landelijk vastgestelde kaders en richtlijnen - die overigens wél voldoende ruimte laten om tegemoet te komen aan lokaal-specifieke trainingsbehoeften. 

U ziet, de politie is hard op weg het aloude aanbodgerichte  politieonderwijs om te vormen naar vraaggericht onderwijs. Dat betekent absoluut ook dat mensen uit de praktijk de casuïstiek mogen aandragen. Tenslotte moeten de trainingen een antwoord zijn op wat de dienders in de praktijk nodig hebben. Kortom: ervaringen en leerbehoeften van het operationele team, én de leidinggevende, vormen mede de input voor de inhoud van de training. IBT maakt ruimte voor team-specifieke leervragen, die passen binnen de vastgestelde programmering.

Dit alles betekent niet minder dan een cultuuromslag, een omschakeling die de komende tijd veel aandacht van een ieder zal vragen. Een omschakeling die tijd en gewenning vraagt en die we met elkaar vorm zullen moeten geven, inclusief nieuwe regelgeving.

Dames en heren, ik kom tot een afronding. Ik beschouw het als onze gemeenschappelijke zorg én verantwoordelijkheid om de medewerkers van politie en Marechaussee  goed op te leiden. Zodanig, dat zij niet twijfelen aan een goede uitvoering van hun moeilijke taken en dat ze beschikken over voldoende kennis en vaardigheden - en deze ook goed onderhouden - om iedereen in deze maatschappij de helpende hand te kunnen bieden. Ik ben ervan overtuigd dat de herziening van het IBT-onderwijs zal bijdragen aan een beter presterende politie en een groter vertrouwen van het publiek in politieoptreden. En dit prachtige, nieuwe trainingscentrum, dat we zo meteen officieel gaan openen, levert daar een belangrijke bijdrage aan!

Ik feliciteer u van harte met dit mooie, nieuwe complex!