Spreekpunten minister Schultz bij opening Rioolwaterzuiveringsinstallatie en 1-Step-filter in Horstermeer

“Nederland maakt vandaag een sprong vooruit op het gebied van waterzuivering. We hebben dergelijke innovaties ook hard nodig om onze ambities voor een goede kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater te halen.” Dat zegt de minister vandaag bij de opening van een RWZI in Horstermeer waar voor het eerst ter wereld een 1-step filtermethode wordt toegepast waarmee verschillende zuiveringstechnieken worden gecombineerd.

Dames en heren,

Om te beginnen feliciteer ik alle betrokkenen met deze mijlpaal. We hebben het over een wereldprimeur! 
Nederland maakt vandaag een sprong vooruit op het gebied van waterzuivering. Terecht dat u daar vandaag feestelijk bij stilstaat. Mooi om erbij te zijn!
En toen ik net naar de illusionist keek dacht ik – zo’n zuiveringsinstallatie is eigenlijk een enorme magische doos. Je stopt er afvalwater in en het komt er gezuiverd uit.

En u doet dat hier op zo’n innovatieve manier dat u in één stap meerdere zuiveringsprocessen combineert. En ik weet niet of de illusionist dit kan beamen, maar dat is in mijn ogen pure magie!

Waar gaat het om? Wat is het belang?
De technische uitleg laat ik graag over aan andere sprekers.
Wat mij aanspreekt is:

  1. Een techniek die 50% van de ruimte bespaart, minder chemicaliën verbruikt, kosten bespaart en last but not least: zorgt voor een betere waterkwaliteit.
  2. De snelheid waarmee het gerealiseerd is. Ik heb begrepen dat het hele traject van planfase tot uitvoering, 5 tot 6 jaar heeft geduurd. Dat is snel voor dit soort innovaties. 
  3. Een goede samenwerking. Het is een uitstekend voorbeeld van samenwerking tussen waterschap, private partijen en kennisinstellingen.

U draait nu een jaar met de nieuwe techniek en ik begrijp dat de resultaten goed zijn. Daar ben ik zeer blij om!
Natuurlijk met het oog op de regio en de Vecht zelf.
We zijn in 2011 begonnen met een groot bagger-project om de Vecht schoner te maken. Dan is het wel zo effectief dat de Vecht schoon blijft! En uw RWZI heeft daar natuurlijk een belangrijke rol bij.
Maar het belang is breder.

Nederland heeft dergelijke innovaties hard nodig om onze ambities voor een goede kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater te halen.
U weet dat die normen in Europees verband zijn vastgesteld met de Kaderrichtlijn Water. Dat zijn strenge normen die voor het ene land makkelijker te halen zijn dan het andere.
Het ene land heeft immers meer ruimte en bijvoorbeeld minder intensieve veeteelt. Voor Zweden is het bijvoorbeeld eenvoudiger de doelstellingen te halen dan Nederland.
Toch heeft Nederland zich gecommitteerd aan die normen die we in 2027 willen halen.
Dat is ook mijn ambitie. 2027: dat klinkt ver weg, maar u weet net als ik dat dit nog een grote inspanning zal vragen.
We zijn wel goed op weg. Dit onderschrijft ook het Planbureau voor de Leefomgeving in haar evaluatie van het waterkwaliteitsbeleid .

Volgens het planbureau is de kwaliteit van het Nederlandse grond- en oppervlaktewater in de afgelopen decennia aanzienlijk verbeterd.
Er kan uitstekend drinkwater van gemaakt worden en het water is geschikt voor waterrecreatie en landbouw.
Maar er zijn nog wel grote opgaven, bijvoorbeeld op het gebied van microplastics en medicijnresten in het water. Opgaven die veel geld kosten en dat geld is schaars.
Daarom is het belangrijk dat we innovaties, zoals de 1-Step-Filter - van de grond krijgen en hier maximaal gebruik van maken.
Ik wil graag meehelpen om kansrijke innovaties een duw in de goede richting te geven. Ik heb dat hier bijvoorbeeld gedaan met ons Innovatieprogramma.

Maar belangrijker nog is dat er een goed innovatieklimaat ontstaat, en met de opzet van de topsector Water lukt dat goed.
En ik zeg dat ook omdat ik steeds meer innovaties van de grond zie komen. Bijvoorbeeld:

  • Toepassing van de NEREDA-technologie – u kent deze. Inmiddels draaien twee RWZI’s hiermee, in oktober is in Groningen de nieuwste geopend.
  • Toepassing Pharmafilter: belangrijk voor de verwijdering van medicijnresten. Deze techniek wordt toegepast in het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft. 
  • Innovaties zijn ook nodig in de landbouw zelf, bijvoorbeeld door zogeheten precisielandbouwtechnieken, zoals gewasbescherming, meststoffen en drainage. Daar werken boeren en waterschappen nu aan binnen het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer en dat leidt hopelijk ook tot goede resultaten.

Wat wil ik u los van deze bredere context nog meegeven?
Twee punten.
Ten eerste gaat het erom om de specifieke kennis over nieuwe toepassingen verder te krijgen. Dat is ook mijn belangrijkste boodschap aan u. Ik weet dat er veel belangstelling is bij andere RWZI’s en waterschappen voor deze nieuwe techniek.
Daarom roep ik u ook op om die kennis uit te dragen en anderen inzicht te geven. “Noblesse oblige” wat dat betreft. En u begrijpt dit ook want morgen organiseert u een inhoudelijk congres over deze nieuwe toepassing. Goed teken!

Ten tweede het internationale aspect. Ik ga zelf heel veel naar het buitenland en nooit zonder vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. Ik weet dat onze kennis veel gevraagd is.

Van onze bedrijven die zich met watertechnologie bezighouden is 77% actief in het buitenland. Meer dan een kwart van deze bedrijven haalt 50 tot 100% van hun omzet uit het buitenland.

Nieuwe kennis is een belangrijk exportproduct.
Daarom is het ook mooi dat er veel internationale belangstelling voor deze nieuwe techniek is. De doelstelling van de topsector Water is een verdubbeling van de toegevoegde waarde in 2020.

Dat is ambitieus, maar dankzij nieuwe, slimme toepassingen zoals hier aan de Vecht, heb ik er alle vertrouwen in dat dit gaat lukken.
Ik dank u nogmaals voor uw inzet en durf.
Dankzij uw magie zet Nederland vandaag een stap vooruit!
Ik wens alle betrokkenen veel succes!