Opstelten: Burgers digitaal oproepen

Bekendmakingen aan burgers zonder bekende woon- of verblijfplaats, verdwijnen uit de dagbladen en verschijnen voortaan in de digitale Staatscourant. Deze modernere manier van publiceren bespaart advertentiekosten en is beter toegankelijk. Er komt één loket, wat de duidelijkheid en de overzichtelijkheid voor de burger ten goede komt. Dit blijkt uit een wetsvoorstel van minister Opstelten dat voor advies naar de Raad van State wordt verzonden. De maatregel sluit aan bij de wens van het kabinet om juridische procedures te moderniseren en te digitaliseren.

Al verandert de manier van publiceren, dat geldt niet voor de noodzaak om burgers in het openbaar op te roepen. Dat is namelijk hét middel om iemand die niet te bereiken is op een bekend adres toch te informeren. Maar dat moet dan wel eigentijds en effectief gebeuren. Het gaat bijvoorbeeld om personen aan wie de deurwaarder, in het kader van een civiele procedure, een dagvaarding moet uitbrengen en om personen van wie gijzeling wordt gevraagd, omdat verkeers- of geldboetes onbetaald blijven. Ook belanghebbenden in een verzoekschriftprocedure, zoals ouders die gehoord moeten worden over een ondertoezichtstelling van hun kind(eren), maar die niet zijn verschenen in de procedure, worden straks via de digitale Staatscourant opgeroepen.

De keuze voor de digitale Staatscourant ligt voor de hand. (Mobiel) internet heeft een groter bereik dan de papieren krant en is op openbare plaatsen voor eenieder toegankelijk. Dat vergroot de kans dat burgers zonder bekende woon- of verblijfplaats een oproep om op zitting te verschijnen daadwerkelijk onder ogen krijgen. Onderzoek van gerechtsdeurwaarders leert dat op berichten in (papieren) dagbladen niet of nauwelijks wordt gereageerd.

De Staatscourant is een uitgave van de overheid, een abonnement is niet nodig. Burgers kunnen de informatie gratis raadplegen. Een groot voordeel ten opzichte van (papieren) dagbladen, die ze vaak eerst moeten aanschaffen. Ook kunnen burgers zich per e-mail laten attenderen op bekendmakingen waarin bijvoorbeeld de eigen voorletter(s) en achternaam voorkomen.

Iemand zonder bekende woon- of verblijfplaats krijgt vier maanden de tijd om kennis te nemen van een bekendmaking in de Staatscourant. Na deze termijn is de publicatie nog wel in de Staatscourant te vinden, maar er kan dan niet meer op naam worden gezocht. Opstelten wil met het oog op de privacy de termijn voor het zoeken op naam niet onnodig lang maken, maar wel lang genoeg om een persoon in een procedure op te roepen.

Volgens een berekening van de deurwaarders levert de maatregel een jaarlijkse besparing op aan advertentiekosten van bijna 11 miljoen euro. Voordat de wet in werking treedt, komt er een publiciteitscampagne om het publiek in te lichten over de verandering in de wijze van publicaties.