Toespraak van Jetta Klijnsma bij de prijsuitreiking 'Beste Baas van de Geleidehondenbaas' - KNGF Geleidehonden (2 april 2014)


Dames en heren,

Wat vind ik het geweldig om hier te zijn! Het is niet vaak het geval dat ik omringd ben door vrolijke viervoeters. En dit zijn niet zomaar viervoeters. Het zijn honden die naar mijn mening heel belangrijk werk doen en een onmisbare bijdrage leveren aan onze samenleving. Geleidehonden ondersteunen niet alleen mensen die dat nodig hebben, zij helpen deze mensen ook te participeren in onze maatschappij. Voor mij is dat heel waardevol.

Het is een genoegen om zo de Beste Baas van de Geleidehondenbaas-prijs uit te mogen reiken. En dat is niet alleen vanwege de creatieve vondst van deze bijzondere titel.

Ik zal u vertellen waarom. Er zijn wel vaker 'beste baas' verkiezingen. Vorige week nog werden de Best Workplaces 2014 bekend gemaakt. Nu zullen de winnaars van deze verkiezing vast goede werkgevers zijn. Maar wat ik jammer vind, is dat deze en andere verkiezingen een belangrijk criterium over het hoofd zien, namelijk de investering die werkgevers doen in werknemers met een beperking.

Dat is, in alle eerlijkheid, een groot gemis. Dit specifieke criterium zegt namelijk veel over de kwaliteit van de werkomgeving en over de werkgever zelf. Werkgevers die investeren in mensen met een beperking hebben visie, durf, en zijn maatschappelijk betrokken. Ze zijn flexibel en weten draagvlak te creëren in de organisatie. Door te investeren in mensen met een beperking stimuleren ze een open, inclusieve en diverse werkomgeving, en geven ze deze mensen een kans om mee te doen in onze samenleving.

De Beste Baas van de Geleidehondenbaas-verkiezing vormt een positieve uitzondering op soortgelijke verkiezingen, juist door dit criterium centraal te stellen. De specifieke focus van de verkiezing op de voorzieningen voor geleidehonden en hun baas vind ik daarbij extra bijzonder, omdat zowel hond als baas veel last hebben van de vooroordelen en kennisachterstand van werkgevers. Mensen met een geleidehond hebben in veel gevallen een visuele beperking, waardoor ze het doorgaans niet makkelijk hebben op de arbeidsmarkt. Werkgevers hebben vaak onvoldoende oog voor de kwaliteiten van mensen met een visuele beperking. Ze hebben daarnaast weinig zicht op de aanpassingen die tegenwoordig mogelijk zijn om een geschikte werkplek te creëren, zoals vergrotings- en spraaksoftware, of bijvoorbeeld speciaal ontwikkelde apps voor de iPad en iPhone. Ook de geleidehond kampt met vooroordelen. Sommige werkgevers zien hem nog steeds als een harige en blaffende lastpak die niet thuis hoort op de werkvloer.

Het is goed dat KNGF Geleidehonden samen met de Start Foundation de vooroordelen van werkgevers op een positieve manier probeert weg te nemen door de beste baas in het zonnetje te zetten. Hiermee dragen jullie bij aan de participatie van mensen met een beperking.

Zoals jullie weten vind ik participatie erg belangrijk. Ik wil graag dat iedereen een steentje bijdraagt aan onze samenleving, ook mensen met een beperking. Dat is goed voor de samenleving en het individu. Maar, de samenleving heeft ook een plicht om mensen daarbij te helpen. Iedereen heeft daar weer een andere rol in. Werkgevers hebben misschien wel 1 van de belangrijkste rollen, omdat zij mensen met een beperking moeten aannemen, begeleiden en faciliteren.

Daarom heb ik vorig jaar stevige afspraken gemaakt met werkgevers in het sociaal akkoord. We zijn overeengekomen dat we de komende 10 jaar 125.000 banen creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. Dat zijn 100.000 banen in de markt, en 25.000 banen bij de overheid.

Deze afspraken hangen samen met de Participatiewet, die vanaf 1 januari 2015 in werking treedt. Ik wil zoveel mogelijk mensen met een arbeidsbeperking aan de slag helpen. Dat probeer ik vooral te bereiken door maatwerk te leveren. Je kan dat vergelijken met hoe KNGF Geleidehonden iedere hond en baas zo goed mogelijk aan elkaar probeert te koppelen, en dat overigens fantastisch doet. Hetzelfde matchingsproces probeer ik te verbeteren tussen werkgevers en mensen met een arbeidsbeperking. De matcher wordt vanaf 2015 de gemeente, omdat deze als beste maatwerk kan leveren. Gemeenten staan immers het dichtst bij de burger. Zij krijgen daarbij veel vrijheid in de manier waarop zij de werknemer en werkgever kunnen ondersteunen, bijvoorbeeld door subsidie te geven voor werkplekaanpassingen, begeleiding via een jobcoach en no-risk polissen.

Om van de Participatiewet een succes te maken, is het echt belangrijk dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt. Daarom ben ik blij dat veel partijen, waaronder KNGF Geleidehonden en de Start Foundation de handschoen al hebben opgepakt en prachtige initiatieven ontplooien, zelfs al voordat de wet in werking treedt.

Maar goed, terug naar de verkiezing! Ik denk dat het zo tijd is om de winnaar bekend te maken.

Wat ik mooi vind aan de inzendingen van deze verkiezing is dat zij sommige vastgeroeste denkbeelden van werkgevers ontkrachten. Geleidehonden zijn geen harige en blaffende lastpakken. En ook werknemers met een visuele beperking zijn niet moeilijk. Integendeel. Wat blijkt is dat werkgevers die een medewerker in dienst nemen met een geleidehond, daarvoor niet 1, maar 2 waardevolle krachten terug krijgen, die samen een positieve stempel drukken op de organisatie!

Dit kwam heel duidelijk naar voren bij de winnende inzending.

Ja, dames en heren, de Beste Baas van de Geleidehondenbaas is de baas van Bastiaan Kieftenbelt en zijn geleidehond Wendy, namelijk: Het Kadaster!

Zoals Bastiaan zelf schrijft is Wendy meer dan een geleidehond. Zij is een waardevolle medewerker met een eigen beveiligingspas en een collega die anderen elke ochtend vrolijk groet. Het Kadaster heeft Wendy echt een plek in de organisatie gegeven. Voor de jury was dat een doorslaggevende factor. Daarnaast faciliteert het Kadaster Bastiaan ook op andere manieren met zijn visuele beperking en zijn vervolgcarrièrestappen in een veranderende organisatie.

Het Kadaster is een terechte winnaar!