Timmermans: Bewijs van misdaden in Syrië nu verzamelen
Het is van groot belang dat bewijsmateriaal van misdaden tegen de menselijkheid of andere gruweldaden in Syrië, goed wordt vastgelegd. Organisaties die deze misdaden documenteren verdienen dan ook de volle steun van de internationale gemeenschap. Dat zei minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) woensdag bij de VN in New York.
‘Dit is het moment waarop de misdaden worden gepleegd, dus er moet nu worden gepraat met getuigen en Syrische vluchtelingen die het land hebben weten te verlaten. Er kan ontzettend veel informatie worden geoogst. Dat is de enige manier om ervoor te zorgen dat misdadigers uiteindelijk hun straf niet ontlopen’, aldus Timmermans.
Volgens de minister is het voor de vervolging van groot belang om over tijdige, zorgvuldige, onafhankelijke en neutrale documentatie van internationale misdrijven te beschikken. ‘Zeker in een situatie waarbij het nationale rechtssysteem niet functioneert en de gang naar het Internationaal Strafhof nog niet mogelijk is.’
Daarom heeft Nederland samen met Denemarken een groep gelijkgestemde landen gevraagd om de documenterende organisaties intensiever te gaan ondersteunen. Onder meer de Verenigde Staten, Zwitserland, Duitsland, Australië en Luxemburg sloten zich aan bij het initiatief. Bij de discussie in New York schoof ook de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten, prins Zeid Al-Hussein aan.
De landen gaan onder meer aan de slag met een forum waar al de documenterende organisaties bijeen kunnen komen om van elkaar te leren. Daarnaast gaat de internationale gemeenschap expertise beschikbaar stellen, zodat alle gedocumenteerde gegevens aan de internationale standaarden voldoen. ‘Dan kan het materiaal later ook daadwerkelijk worden gebruikt in rechtszaken’, zegt Timmermans.
Volgens de minister moet verder worden gekeken of verdachten van oorlogsmisdaden elders kunnen worden vervolgd. Dat kan bijvoorbeeld als iemand een buitenlandse nationaliteit heeft of als een verdachte in het buitenland verblijft. Timmermans: ‘Daarnaast is het van belang dat landen inlichtingen over deze mensen met elkaar delen.’
Tot slot is het van belang om, zodra een politieke oplossing wordt gevonden, te investeren in de opbouw van het Syrische rechtssysteem. Timmermans: ‘Dat zal helaas niet op korte termijn zijn. In de tussentijd kunnen we wel de gematigde oppositie steunen en opleiden, zodat ze meteen aan de slag kunnen met de wederopbouw van de rechtsstaat als die mogelijkheid zich voordoet. Daarnaast kunnen we maatschappelijke organisaties helpen en trainen’, zegt Timmermans.
Nederland maakt zich al langer hard voor de vervolging van verdachten van misdaden in Syrië. Timmermans pleit ervoor dat het Internationaal Strafhof in Den Haag de situatie in Syrië mag onderzoeken. Ook heeft de minister al opgeroepen de VN-Commission of Inquiry toegang te geven tot het door oorlog verscheurde land. Tevens draagt Nederland 750.000 euro bij aan het Syria Justice and Accountability Center, een van de organisaties die zich richt op het documenteren van de misdaden en mensenrechtenschendingen.