Toespraak van minister Hennis-Plasschaert bij de Medal Parade MINUSMA
Toespraak bij de Medal Parade MINUSMA door de Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert op 13 oktober 2014 te Zwolle.
Dames en heren,
Aangetreden militairen,
Afgelopen mei bracht ik een bezoek aan het hoofdkwartier in Bamako en kamp Castor in Gao. En toen ik uit het vliegtuig stapte, werd ik geconfronteerd met een deken van verstikkende warmte. Het kwik steeg die dag tot boven de 50 graden.
Een journalist, die met ons meereisde, verloor tijdens een wandeling op het kamp letterlijk de zolen van zijn schoenen. De lijm was gesmolten.
Een ongekende hitte. En u moest die hitte trotseren. Dag in, dag uit.
Voor onze mensen in Mali geen Ice Bucket Challenge, maar een warme föhn die dag én nacht aanstaat. Plekken om even af te koelen, zijn er niet of nauwelijks. En de vier minuten douchen per dag, zijn net genoeg om het zand er af te spoelen.
Eén van u stelde heel treffend: ‘Je leert ermee omgaan, maar het went niet’
Ook de talrijke zandstormen vormen een uitdaging van formaat. Mens en materieel worden dan letterlijk gezandstraald. En voor wie nog maar een seconde twijfelt, de omstandigheden aldaar zijn zwaar.
Loodzwaar.
Toch heeft u daar, in het zand en de hitte van Mali, indrukwekkende meters weten te maken…
Dit verdient groot respect. U transformeerde een kale zandvlakte tot een bouwplaats. En uiteindelijk tot een werkplaats.
U heeft grote stappen gezet!
En laat het duidelijk zijn:
De lange en dunne logistieke lijnen, maken het werk niet gemakkelijk.
De afstanden zijn groot. Van Bamako naar Goa is het ongeveer 1200 kilometer.Ter vergelijking: dat is van Zwolle naar Marseille.
Terwijl de bouw van het kamp vorderde, werd de inlichtingencapaciteit al heel snel operationeel. Sneller dan verwacht, was u in staat waardevolle informatie te verzamelen en te analyseren. Met al uw zintuigen nam u informatie op. Ter land en in de lucht.
Eén van u zei: “Verkennen is puzzelen met intell”. En zo is het.
In korte tijd bent u erin geslaagd om het vertrouwen van de bevolking te winnen. Om vele duurzame contacten binnen de samenleving op te bouwen. U heeft inwoners hulp geboden…
En u heeft - voor het eerst sinds 1955 - een nieuwe kaart van Gao en omgeving gemaakt. U bent ingezet om VN-eenheden te beschermen en van vuurkracht te voorzien, om beelden te maken van het neergestorte vliegtuig, om slachtoffers te vervoeren, te verzorgen en te behandelen.
U heeft vakmanschap getoond in crisissituaties. En meer dan dat.
Aangetreden militairen,
Ik durf te stellen dat Nederland iets bijzonders heeft neergezet. Voor de goede orde, u hebt iets bijzonders neergezet.
Niet eerder werkte de Verenigde Naties - in een missie als deze - met steun vanuit zo’n sturende en coördinerende eenheid. De meerwaarde van de Nederlandse bijdrage werd al snel duidelijk. Zo verkrijgt de missie-leiding door onze inlichtingenproducten een gedetailleerd beeld over de situatie ter plekke, bijvoorbeeld over aard, samenstelling, intenties en posities van gewapende groeperingen. En aan de hand van onze informatie, aangevuld met terreinstudies, satellietbeelden en luchtfotografie, kunnen operaties worden gepland en uitgevoerd.
En let wel, onze militaire bijdrage is ook cruciaal om het geïntegreerde karakter van MINUSMA verder vorm te geven. Civiele partijen zijn hierbij gebaat. Alleen dan kunnen vredesproces en humanitaire acties écht handen en voeten krijgen.
De verwachtingen waren hooggespannen.
U heeft het meer dan waargemaakt!
Sterker nog, u heeft de toon gezet!
Dames en heren,
Vorige week bracht ik samen met de Commandant der Strijdkrachten, Generaal Middendorp, een bezoek aan de Verenigde Naties in New York. En ik kan u zeggen: niets dan lof over de kwaliteit van de Nederlandse bijdrage, onze capaciteiten en behaalde resultaten. Nederland maakt het verschil, zo zei men.
In New York hebben we ook in alle openheid gesproken over de knelpunten in onze samenwerking met de VN.
Deze samenwerking kent immers zo z’n uitdagingen. En dan druk ik me voorzichtig uit. Want wie gewend is aan bijvoorbeeld de NAVO-wijze van werken, moet hier - zo nu en dan - flink slikken. De VN-ambities zijn terecht hoog. Het bijbehorende organisatievermogen staat echter onder grote druk. Veel verliep anders dan gepland. Dat heeft het nodige gevraagd van uw aanpassings- en incasseringsvermogen. En ja, zeker, dat mag van u als militair verwacht worden. Maar u heeft het ook laten zien!
Het goede nieuws is dat veel zaken inmiddels zijn geadresseerd en aangepakt. Voor andere knelpunten blijven we, mét de VN, zoeken naar oplossingen. En niet onbelangrijk: de VN-top lijkt zich goed te realiseren dat hervormingen noodzakelijk zijn.
De wereld verandert en zo ook het karakter van de VN-missies. Het gaat allang niet meer alleen over peace keeping, maar toch ook vooral over peace enforcement en peace making. Dit vraagt iets van de VN-organisatie. Dit vraagt ook iets van de VN-naties…de landen die geacht worden de troepen te leveren. Kwaliteit boven kwantiteit.
Dames en heren,
De Verenigde Naties begeleidt Mali op weg naar een functionerende overheid. Een overheid die levert. Een overheid die veiligheid biedt. Dat doen we niet zomaar.
De Malinese bevolking wordt hard getroffen door armoede, instabiliteit en onveiligheid. Een goed functionerende rechtsorde is ver te zoeken. Effectief staatsgezag ontbreekt. En de impact hiervan is groot.
Niet alleen voor Mali, maar voor de gehele Sahel-regio, en verder. Internationale veiligheid en stabiliteit; het is ook in óns belang! Voorkomen moet worden dat er onbeheersbare situaties ontstaan.
Het terrorisme en de grootse criminele netwerken gaan de landsgrenzen ver te buiten. En de toch al fragiele regio aan de zuidgrens van Europa loopt het risico steeds verder te destabiliseren.
Het verhandelen en smokkelen van wapens en drugs. Geen uitzondering maar regel. Mensenhandel en illegale migratie. Aan de orde van de dag.
En de opbrengsten die uit deze activiteiten gegenereerd worden, vormen weer een belangrijke financieringsbron voor terroristen.
Dit raakt de regio. Dit raakt Europa. Dit raakt Nederland.
MINUSMA moet de broodnodige rust en stabiliteit gaan brengen. Met een rede. De Nederlandse inzet doet er toe.
Aangetreden militairen,
Ik realiseer me goed dat uw optreden mede mogelijk wordt gemaakt door de steun van uw partner, uw kinderen, familie en/of vrienden. En graag wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om ook het thuisfront te danken. Er wordt veel van ze gevraagd. Dat realiseer ik me goed. En zeer terecht zal het ‘thuisfrontcomité’ straks, aan de partners van onze militairen, ‘de roos’ uitreiken.
En de kinderen? Zij ontvangen het kindermedaillon! Een echte medaille! Want ook voor de kinderen was het een echte missie!
Dames en heren, heel graag een groot applaus voor - natuurlijk - onze militairen, maar zeer zeker ook voor hun partners, kinderen, familie en vrienden!
Aangetreden militairen,
U blonk uit in doorzettingsvermogen, professionaliteit en samenwerking. U heeft zich niet laten weerhouden door de loodzware omstandigheden. De Nederlandse can-do mentaliteit in optima forma.
Mijn dank is groot!
En met trots reik ik nu graag de Herinneringsmedaille Vredesoperaties uit.
Paradecommandant, wilt u het geheel in de houding zetten zodat mijn adjudant de beschikking kan voorlezen.
Dank u wel.