Toespraak van staatssecretaris Mansveld bij een werkbezoek aan Twente

Toespraak van staatssecretaris Mansveld (IenM) bij het werkbezoek aan Twente op 23 februari 2015 in Enschede.

Dames en heren,

ik heb in het afgelopen uur heel veel interessante projecten gezien. En ik wil daar kort op reageren door twee aspecten te noemen die ik heel belangrijk vind in (lokaal) klimaatbeleid: 1) het moet kansen bieden en 2) het moet concreet zijn. En daarna heb ik 3) nog een oproep en 4) een nieuwtje voor u.

Ten eerste loopt door al uw projecten één rode draad: het Klimaat is een kans om onze omgeving mooier, duurzamer en leefbaarder te maken. En ik vind het ontzettend belangrijk om daar op te focussen. De omgeving van dit museum is een mooi voorbeeld van die instelling. Hierachter – aan de Tollensstraat –  ontplofte vijftien jaar geleden een vuurwerkfabriek. Dat was een vreselijke ramp. Maar het bood ook de kans – en de plicht – om de wijk mooier en leefbaarder op te bouwen. En dat is gebeurd. Die inspiratie wil ik vasthouden in (lokaal) klimaatbeleid. Het is behalve een bedreiging ook een enorme kans om betere oplossingen te vinden, innovatief te denken en te bouwen en om de toekomst een stapje voor te zijn. En ik zie dat uw projecten dat doen.

Ik pik er een uit: de Almelose Leemslagenplas: een gewone waterplas ter grootte van 35 voetbalvelden blijkt eigenlijk een enorme schat te zijn. Met het koude water kun je gebruiken voor de koeling van het ziekenhuis en bedrijven. Het is niet alleen duurzaam, het is ook nog eens een hele goede business case. En dat is wat ik bedoel met ‘het Klimaat als kans’. Goed klimaatbeleid moet ook nieuwe economische kansen bieden. Het wijst ons de weg naar een groene economie.

Ik vind het ook belangrijk dat we klimaatvraagstukken altijd concreet maken. 'Het klimaat' is een containerbegrip, dat ver van mensen af staat. We maken mensen alleen enthousiast als we werken aan projecten waar mensen zich bij willen aansluiten. Waar de resultaten zichtbaar zijn. Neem bijvoorbeeld de groene daken, waar u aan werkt. Dat ziet er niet alleen mooi uit, het houdt ook nog eens de warmte buiten, neemt CO2 op en het vangt regenwater op. Dat helpt dus bij zowel het voorkomen van klimaatverandering als het meebewegen met die verandering. Heel concreet en ook nog eens direct toe te passen in onze eigen omgeving. Ik vergelijk het graag met mijn eigen zonnepanelen. Hoewel ik een idealist ben, had ik ze nooit genomen als ik niet van mijn buren had gehoord hoe blij ze ermee waren. Met concrete projecten maak je elkaar enthousiast en inspireer je elkaar. Blijf deze projecten daar dus voor gebruiken!

Daarmee ben ik meteen bij mijn oproep aangekomen. Volgens mij bent u nog niet allemaal aangesloten bij de Klimaatcoalitie, die vlak voor kerst is gestart met 50 bedrijven, steden en andere partners. Inmiddels zitten we al op bijna 150 deelnemers. Ik wil met al die partijen op weg naar een ambitieus en concreet klimaatakkoord in Parijs. Juist de inzet van steden vind ik heel belangrijk, want u weet als geen ander hoe lastig plaatselijke vraagstukken zijn en hoe belangrijk concrete oplossingen zijn.

En ik blijf graag met u in gesprek over mogelijke 'deals' die we in dit kader met elkaar sluiten. Die inzet en betrokkenheid heb ik ook nodig bij het uitwerken van de Nationale Adaptatie Strategie. Daar werken we dit jaar hard aan, zodat we ervoor zorgen dat Nederland bepaalde gevolgen van klimaatverandering kan incasseren als dat nodig is. Het gaat dan om hele concrete gebeurtenissen, zoals een langer en strenger pollenseizoen in de lente, meer hittestress in steden, of de gevolgen van extremer weer – boomwortels die waterleidingen beschadigen bij hevige windstoten, uitval van elektriciteit door extreem weer, et cetera. Ik vind het belangrijk dat het geen overheidsstrategie is, maar ook echt een nationale strategie: dus ook voor en door bedrijven uit allerlei sectoren. LTO, Unilever en KPN praten nu al mee en wat mij betreft volgen er meer. Dus, bedrijven en overheden: doe mee!

Dan had ik u nog een nieuwtje beloofd. Ik wil u namelijk nu het nieuwe team van Klimaatambassadeurs voorstellen. Die zijn voor mij heel belangrijk, wat zij zijn voor mij de link tussen lokaal, regionaal en landelijk beleid. Als echte ambassadeurs steken ze hun nek uit om Klimaatbeleid concreet en zichtbaar te maken en verbinden partijen die iets willen en partijen die iets te bieden hebben aan elkaar.

Twee ambassadeurs konden er helaas niet bij zijn: wethouders Dennis Straat uit Zaandam en Berend de Vries uit Tilburg  en gedeputeerde Annemieke Traag van Gelderland.

Maar ik wil alle anderen graag naar voren roepen: wethouder Filip van As uit Zwolle, gedeputeerde Jaap Bond van Noord-Holland, burgemeester Sjraar Cox van Sittard-Geleen, watergraaf Stefan Kuks van het waterschap Vechtstromen en heemraad Hennie Roorda van het waterschap Rivierenland. Ze presenteren zich met het filmpje dat u nu gaat zien.