Toespraak van staatssecretaris Dijksma bij ondertekening Bestuursakkoord Fiets-parkeren bij stations

Toespraak | 12-12-2016

Van harte welkom in deze bijzondere locatie: een gloednieuwe, net opgeleverde fietsenstalling bij station Amsterdam Zuid. Er is met 3000 extra plaatsen fors meer ruimte, een goede bewegwijzering en zelfs een rollend tapijt! Het is alsof we de rode loper uitleggen voor fietsers.

En dat doen we eigenlijk ook. Want deze kwaliteitssprong die hier in Amsterdam Zuid is gemaakt, gaan we maken bij heel veel andere stations in Nederland. Daarvoor zetten we vandaag een flinke stap.   

Dat doen we met de ondertekening van het bestuursakkoord Fietsparkeren. Ik ben heel blij dat we met alle betrokken partijen tot overeenstemming zijn gekomen: NS, ProRail, VNG, IPO, vervoersregio’s, de Fietsersbond, FMN, Rover, en ook de ANWB is aangesloten. We zijn het eens over het plan van aanpak en we gaan aan de slag.

Voordat ik op de details in ga, een paar opmerkingen over aanleiding en noodzaak. Want dit bestuursakkoord komt niet uit de lucht vallen. We zijn sinds 2012 bezig met een actieplan fietsparkeren bij stations. Tot 2020 hebben we hiervoor 221 miljoen gereserveerd. Sinds 2011 zijn er in totaal 121.000 fietsplaatsen gerealiseerd. Bijna 44.000 plekken zitten nog in de pijplijn.

Eind vorig jaar bleek uit een tussentijdse evaluatie dat er ondanks alle investeringen een tekort zou ontstaan. De combinatie fiets-trein is zo enorm populair dat er tot 2030 een tekort van 100.000 plaatsen zou ontstaan.

Voor mij een helder signaal dat er extra stappen nodig waren. Ten 1e vind ik het superbelangrijk dat mensen met het OV reizen en met de fiets naar het station komen. Bijna de helft van de treinreiziger doet dit nu al. En dat worden er dus meer. Goed voor de doorstroming in de stad, goed voor de gezonde lucht in de steden en goed voor de mensen zelf.

Ten 2e geven we veel geld uit aan het sneller laten rijden van treinen. Maar op veel stations moet je lang zoeken om een plekje voor de fiets te vinden. De reistijdwinst mag niet verloren gaan door te volle stallingen.    

Daarom heb ik, zoals in oktober bekendgemaakt, 40 miljoen extra uitgetrokken om de ergste druk van de ketel te halen. De gemeenten, provincies en de vervoersregio’s hebben gezamenlijk de andere helft voor hun rekening genomen. We geven dus een extra impuls van 80 miljoen.
Vandaag zetten we weer een stap verder. De afgelopen maanden hebben we overleg gehad over de concrete aanpak. En ik ben heel blij dat we daar nu een klap op kunnen geven en dat we aan de slag kunnen. Er is bijvoorbeeld duidelijkheid over de criteria waarmee we een keuze maken voor meest urgente locaties. Voorrang krijgen stations met een wezenlijk hoog tekort en de uitbreiding moet voor 2020 kunnen worden gerealiseerd.

Ook de extra kosten die eventuele uitstel met zich mee zou brengen, spelen mee. Er is ook duidelijkheid over de oplossingen. We gaan niet alleen uitbreiden, maar we nemen ook innovatieve maatregelen, zoals apps die de weg wijzen naar vrije plaatsen. En we gaan de stallingen beter benutten. Daar is nog veel winst te halen. Bijvoorbeeld de weesfietsen: als we alle weesfietsen zouden weghalen creëren we 25% ruimte! Daarom ben ik blij dat de gemeenten hebben toegezegd hierop extra te gaan handhaven.

Natuurlijk wilt u weten welke stations nu voor extra uitbreiding in aanmerking komen. Ik noem ze:  

• Amsterdam Centraal centrumzijde;
• Tilburg;
• Eindhoven Noordzijde;
• Ede-Wageningen;
• Amsterdam Amstel;
• Zwolle Noord kelder;
• Zaandam;
• Gouda Centrumzijde.  

Voor 3 stationstallingen hebben we eerder dit jaar groen licht gegeven omdat uitstel zou leiden tot extra hoge kosten: dat zijn station Delft en Den Haag centraal en Groningen.

In totaal creëren we hiermee 60.000 plaatsen extra.

Tot slot dank ik alle betrokken partijen voor de uitstekende samenwerking. Alle partijen zien het belang: Nederland is fietsland nummer 1 in de wereld. De laatste 5 jaar is het fietsgebruik met 11% gestegen! Dat is een positieve ontwikkeling die ruimte vraagt. Die gaan we creëren.

Daarom ben ik blij dat we zo allemaal onze handtekening zetten onder de nieuwe afspraken en dat we gezamenlijk concreet aan de slag gaan. Ik wens iedereen veel succes!