Nieuwe stap in strijd tegen witwassen en terrorismefinanciering

Het kabinet zet een nieuwe stap in de strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme. Een speciaal register gaat transparant maken wie de uiteindelijk belanghebbende achter een onderneming of rechtspersoon is. Zo kan bijvoorbeeld achterhaald worden naar wie een geldstroom gaat. Ook corruptie, fiscale misdrijven en bijvoorbeeld belastingfraude zullen met de komst van het register bemoeilijkt worden.

Het register wordt mogelijk gemaakt in een wetsvoorstel dat minister Dijsselbloem van Financiën mede namens de ministers van Veiligheid en Justitie en van Economische Zaken vandaag openbaar maakt. Wie dat wil, heeft  vier weken de tijd om via de internetconsultatie te reageren op het wetsvoorstel.

In het register worden gegevens van zogeheten UBO’s (ultimate beneficial owners) opgenomen. Een UBO is de uiteindelijk belanghebbende, oftewel de natuurlijke persoon die, al dan niet achter de schermen, bij een onderneming of rechtspersoon aan de touwtjes trekt.

Minister Dijsselbloem (Financiën): ,,Daders van witwassen en terrorismefinanciering maken vaak gebruik van constructies van bedrijven, om zo buiten het zicht van de opsporingsautoriteiten te blijven. Het UBO-register helpt dit te bestrijden door  transparantie over wie de uiteindelijk belanghebbende van een bedrijf is.’’

Het register waarin de UBO-informatie wordt opgenomen, zal onderdeel worden van het handelsregister en daarmee onder beheer vallen van de Kamer van Koophandel. Een deel van de UBO-informatie  zal openbaar toegankelijk  zijn. Voor bescherming van de privacy en persoonlijke levenssfeer van de UBO’s zijn waarborgen opgesteld. Zo kan een UBO, wanneer door het beschikbaar maken van zijn of haar gegevens in het register sprake is van een risico op bijvoorbeeld kidnapping of geweld, verzoeken om afscherming van de gegevens. Afscherming, indien wordt besloten tot toekenning daarvan, is alleen van toepassing op gegevens in het openbaar toegankelijke deel van het register. Bevoegde autoriteiten zoals het Openbaar Ministerie, de politie en de Belastingdienst en de Financiële inlichtingen eenheid  (FIU-NL) kunnen te allen tijde gegevens inzien.

Voor de bevoegde autoriteiten, de FIU-NL en instellingen die onder de Wet ter voorkoming van witwassen  en financieren van terrorisme (Wwft) vallen, gaat op termijn een zogeheten terugmeldingsplicht gelden. Dit houdt in dat zij verplicht zijn om melding aan de Kamer van Koophandel te doen als ze stuiten op informatie die afwijkt van de UBO-informatie in het handelsregister.

Invoering van een UBO-register is in 2015 in Europees verband afgesproken bij het akkoord over de vierde Europese anti-witwasrichtlijn. Doel van deze richtlijn is het voorkomen van het gebruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld of terrorismefinanciering. Het versluieren van de herkomst van opbrengsten uit misdrijven, stelt daders in staat om buiten het zicht van onder meer de autoriteiten te blijven en ongestoord van het vergaarde vermogen te genieten. Het geld kan ook worden gebruikt voor voorbereiding van terroristische aanslagen, zowel binnen de Europese Unie als daarbuiten. Bijhouden van UBO-informatie dient ook de belangen van rechtszekerheid in het economisch verkeer, van de economische belangen van handel, industrie, ambacht en dienstverlening en van rechtshandhaving.