Koenders versterkt samenwerking met Kenia en bezoekt Zuid-Afrika

Minister Koenders van Buitenlandse Zaken heeft donderdag in de Keniaanse hoofdstad Nairobi een ontmoeting gehad met zijn ambtgenoot Amina Mohamed. Ze spraken over de komende verkiezingen in Kenia, opvang van vluchtelingen, voedselproblemen in de Hoorn van Afrika, de samenwerking tussen Kenia en Nederland op het gebied van gezondheidszorg en de strijd tegen terrorisme.

Nederland gaat bij de bestrijding van terrorisme nauwer samenwerken met Kenia. Koenders woonde de ondertekening bij van een overeenkomst tussen Nederland en de Keniaanse Nationaal Coördinator voor Terrorismebestrijding (NCTC). Kenia heeft sinds vorig jaar september een nationale strategie om gewelddadig extremisme te voorkomen. De NCTC coördineert deze activiteiten, die erop zijn gericht om radicalisering in een vroeg stadium te voorkomen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het herkennen van extremisme in de klas, het trainen van politieagenten en een goede terugkeer in de samenleving van strijders die spijt hebben van hun acties.

Nederland zal de uitvoering van deze maatregelen ondersteunen. Koenders: ‘De dreiging van terreurbeweging Al-Shabaab lijkt ver weg, maar raakt ook aan de veiligheid in Nederland. Zo zijn Somaliërs in Nederland doelwit van rekrutering, bijvoorbeeld via internetfora. Een handvol Nederlanders is bovendien actief bij Al-Shabaab. Als zij terugkeren, vormen ze een concreet gevaar.’

De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) treft in Nederland maatregelen tegen terugkeerders en pogingen tot rekrutering. ‘Maar zolang Al-Shabaab jongeren in Kenia en die regio weet aan te trekken, blijft de bron van de dreiging in stand. Daarom is samenwerking met Kenia van belang om de voedingsbodem voor radicalisering ter plaatse weg te nemen’, aldus Koenders.

In het gesprek met minister Amina Mohamed noemde Koenders ook het risico dat een te hard optreden tegen terreur ertoe kan leiden dat jongeren zich juist aansluiten bij Al-Shabaab. Ook onderstreepte Koenders in dit kader het belang van ondersteuning van lokale mensenrechtenorganisaties. ‘Kenia zou deze organisaties juist bij het werk moeten betrekken, omdat ze Kenianen een stem geven tegen de repressieve maatregelen van de overheid. Hiermee komt er meer balans tussen repressie en preventie.’ In de middag had de minister overleg met een aantal van deze organisaties.

Voorafgaande aan zijn bezoek aan Kenia was Koenders in Zuid-Afrika. Vooral op economisch gebied liggen daar volgens hem veel kansen op verdere samenwerking, bijvoorbeeld op het gebied van waterbeheer en landbouw.

Eind 2015 richtten Nederland en Zuid-Afrika een gezamenlijke commissie voor samenwerking op. Koenders besprak in Pretoria met zijn Zuid-Afrikaanse ambtgenoot Nkoana-Mashabane de voortgang. Ook ging Koenders in op de recente kabinetswijziging in Zuid-Afrika. ‘Ik heb natuurlijk ook mijn zorgen geuit over de onrust die is ontstaan en heb de hoop uitgesproken dat Zuid-Afrika op basis van consensus economisch en politiek stabiel wordt’, aldus de minister.

Zuid-Afrika is een belangrijke partner voor Nederland. Op dit moment zijn er ruim 350 Nederlandse bedrijven actief in Zuid-Afrika en 150 Zuid-Afrikaanse bedrijven in Nederland. Ook wordt er, mede dankzij de cultureel-historische banden, onderling samengewerkt op het gebied van design, film en cultuur. Daarnaast is Nederland voor Zuid-Afrikaanse studenten een populaire bestemming en studeren veel Nederlandse studenten in Zuid-Afrika.