Toespraak minister Kaag bij terugkomdagen handelsattachés

Toespraak van de minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Sigrid Kaag. Zij sprak ter gelegenheid van de terugkomdagen van de Handelsattaches, op 1 oktober 2018 in Den Haag.

Collega’s, welkom! En wat goed om jullie hier allemaal bij elkaar te zien.

Ik zie sommige gezichten voor het eerst…

Misschien daarom ook goed om van het moment gebruik te maken en jullie bij te praten over de BHOS-nota. Waarin ‘preventie’ centraal staat.

Alhoewel ik sommige collega’s ook wel hoor spreken over de  vier V’s.

Namelijk het:

Vermijden van conflicten en instabiliteit;

Verminderen van armoede;

Verduurzamen;

En last but not least: de V van Verdienen.

We staan er immers zo goed voor als handelsland, omdat we zoveel verdienen aan het buitenland. Daar weten jullie alles van.

Tegelijkertijd wil ik ook graag gebruik maken van het moment om jullie te wijzen op de nieuwe branding-strategie van Nederland, waar collega’s hard aan hebben gewerkt.

Dat hebben zij gedaan samen met andere departementen, met vertegenwoordigers vanuit de top-sectoren, en met grote steden, en met sport en cultuur.

Een mooie prestatie.

Want de gezamenlijke ambitie is nu om Nederland wereldwijd te positioneren als ‘co-creating pioneering solutions to global challenges’.

Dus geen Holland promo meer, maar inhoud.

Ik ben dan ook blij met deze strategie, maar heb jullie wel nodig voor het in de praktijk omzetten van al deze mooie woorden.

Naast natuurlijk voor al het andere belangrijke werk dat jullie nu al verrichten…

Want jullie helpen Nederlandse bedrijven met contacten in het buitenland, met financiering, of met het afzetten van producten.

Kortom, jullie helpen onze bedrijven met verdienen.

En liefst verdienen aan zaken die ons ook in de toekomst verzekeren van inkomsten: de global challenges.

Want SDG’s zijn niet alleen een must, ze zijn ook de markten van morgen. En daar is het Nederlandse bedrijfsleven zich vaak ook heel bewust van.

Ik denk dan bijvoorbeeld aan al die kleine Nederlandse bedrijven die innovatieve apps ontwikkelen. Waardoor ze bij kunnen dragen aan onze digitale veiligheid, of aan het verbeteren van de patiëntenzorg.

Of ik denk aan al die Nederlandse social entrepreneurs, die geld verdienen, maar tegelijkertijd ook aan een betere duurzamere toekomst werken.

Al die mensen, al die Nederlandse ondernemers, zorgen er samen met heel veel andere MKB’ers voor, dat Nederland elders op de wereld goed kan doen.

Nu zien we natuurlijk het liefst dat alle Nederlandse bedrijven en ondernemers zich bewust zijn van de SDG’s.

Zo zijn er nu 100.000 Nederlandse bedrijven die internationaal ondernemen; waarvan 26.000 buiten Europa.

We willen dat dit aantal groeit, EN dat ze bijdragen aan een veilige duurzame wereld.

Daar doen we het voor.

En dit nieuwe boekje, de nieuwe branding, kan daar dus bij helpen.

Nu weten we ook dat hoe verder van huis we ondernemen, hoe meer toegevoegde waarde per verdiende euro.

Het vergroten van het Nederlandse verdienvermogen zit dus vooral in de opkomende markten.

In Azië. In de Golf.

Misschien wel in delen van Latijns-Amerika, zoals Brazilië.

Daar kunnen we Nederlandse ondernemers dus een extra zetje geven. En deuren openen die anders gesloten zouden blijven.

Zo was mijn meest recente handelsreis naar India. Waar hier in de media vooral mijn rode jurk de aandacht trok.

Die jurk was immers gemaakt door een ontwerper in India van gerecycled textielafval. En gecreëerd door de Nederlandse modeontwerper Ronald van der Kemp.

Ik vond die jurk echt een mooi symbool. Want dit kledingstuk staat voor een betere aarde, voor een duurzame samenleving, waarmee we tegelijkertijd als Nederland ook geld mee kunnen verdienen.

Verder ben ik dit jaar, zoals velen van u ongetwijfeld weten, ook mee geweest met de handelsmissie naar China. Waarbij nadien 160 Nederlandse bedrijven samen een kwart miljard euro aan orders hebben binnengehaald.

En zelfs na die handelsreis vonden er nog orders plaats.

Zo was ik nadien nog aanwezig bij de tekening van een contract tussen Hong Kong en een Nederlands bloembollenbedrijf.

Waaruit bleek dat dankzij de handelsmissie - en dankzij slim Nederlands ondernemerschap van de betreffende MKB’er – er nu in Hong Kong een Nederlands bloemenpark komt.

Fantastisch toch?

Tot slot noem ik graag nog 1 andere handelsmissie. Die naar Vietnam en Maleisië. Want ook daar is veel moois uit voortgekomen.

Zo ga ik overmorgen, bij het Nationaal Export Event in Den Bosch, het 100e Partners for International Business-convenant ondertekenen.

Dit PIB-convenant bevat een tweejarig actieplan. Waardoor tal van Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen en ondernemers ondersteuning krijgen bij het betreden van de Vietnamese markt.

In dit geval met een focus op de binnenvaart.

Kortom, er gebeurt - mede dankzij jullie werk en inzet - al heel veel op handelsgebied. En we werken er hard aan om de export te bevorderen, en om ondernemers te helpen en te stimuleren hun geld te verdienen aan een betere en duurzame wereld.

Maar er zijn ook nog steeds uitdagingen voor ons.

Zo blijkt uit onderzoek van het CBS dat vrouwen minder snel internationaal ondernemen.

Zo werken ze door omstandigheden bijvoorbeeld niet altijd fulltime, of ze combineren werk met zorg, en kunnen daardoor ook niet mee op langdurige handelsmissies. Begrijpelijk.

We proberen daarom nu ook in ons handelsinstrumentarium hier slimmer mee om te gaan.

Denk bijvoorbeeld aan een focus op vrouwelijke missieleiders, maar ook op toegespitstere missies; ook gericht op die sectoren waar vrouwelijke ondernemers goed in zijn.

Of denk aan handelsmissies die korter duren, en dichterbij huis plaatsvinden.

Wat er maar nodig is om vrouwen meer te kunnen betrekken.

Allemaal redenen trouwens waarom we nu ook met het CBS een onderzoek uitvoeren naar omstandigheden waar vrouwelijke ondernemers tegenaan lopen.

Zodat we dat weer mee kunnen nemen in ons handelsinstrumentarium.

Een tweede aandachtspunt dat relevant is voor jullie zijn de startups.

Om een goede startup te zijn, moet je tegenwoordig - zoals ze dat zo mooi noemen - een hacker, hipster en hustler zijn.

De hacker is de ict’er.

De hipster is de creatieve geest die het allemaal moet bedenken.

En de hustler is diegene die alles aan elkaar knoopt.

Als je als startup succesvol wil moet je dus eigenlijk aan die drie elementen - die drie personages - voldoen.

En die slimme startups zijn er ook in Nederland!

Ik denk dan bijvoorbeeld aan het Nederlandse bedrijf dat een app heeft ontwikkeld voor MS patiënten. Waardoor ze tijdig gewaarschuwd worden voor pijnscheuten, zodat ze actie kunnen ondernemen om de pijn te verminderen.

Die startup is recent nog met collega’s van ons naar Boston geweest, waar ze gekoppeld zijn aan een groot gevestigd bedrijf in de gezondheidszorg.

Want ook dat soort bedrijven hebben behoefte aan vernieuwing.

Daarom brengen collega’s deze bedrijven ook in contact met die startups.

Zo kunnen grote bedrijven de startup tijdelijk inhuren, of de ondernemers een bedrag geven waardoor ze toepassingen beter kunnen ontwikkelen.

Of het gevestigde bedrijf neemt de startup helemaal over, of  helpt de ondernemers om door te groeien, scale-up te worden.

Dat noemen we intrapreneurship.

Dit zijn dus een paar voorbeelden hoe gevestigde bedrijven en startups elkaar kunnen vinden…

… en door hun samenwerking bij kunnen dragen aan grote uitdagingen. Zoals in dit geval de vergrijzing en de uitdaging om betere zorg te bieden.

Hier kunnen wij als BZ aan bijdragen en meer de focus op leggen.

Tot slot nog een laatste aandachtspunt. Marktordening. Heel belangrijk voor een land als Nederland.

We zijn niet voor niets voorstander van handelsverdragen.

We vinden het belangrijk dat ondernemers tegen lage of 0-tarieven kunnen exporteren, en zo de kosten kunnen drukken.

Maar… dan moeten ze wel weten dát er handelsverdragen bestaan.

Het kost ons nu heel veel tijd om handelsverdragen te sluiten, maar uit onderzoek blijkt ook dat ondernemers er vaak maar weinig gebruik van maken.

Waarom dus niet nog meer inzetten om ondernemers beter voor te lichten, en actief te betrekken? Bijvoorbeeld via de RVO of rondetafelmeetings?

Zo kunnen we meteen de voordelen van handelsakkoorden laten zien…

…en het belang van vrije, eerlijke wereldhandel, benadrukken.

Een wereld, waarin Nederland, zoals de branding-strategie zo mooi beschrijft, zijn bijdrage kan leveren -by co-creating pioneering solutions to our shared global challenges.

Collega’s,

Rest mij nog jullie een hele goede bijeenkomst te wensen. Een informatieve week.

En ik hoop dat jullie tussen de bedrijven door nog even tijd hebben om wat Nederlandse lucht op te snuiven!

Succes!