Rapport Giebels belangrijke stap in herstel Defensie

“Dit rapport is een belangrijk stap in het herstel van Defensie”. Dat zei staatssecretaris van Defensie Barbara Visser vandaag bij de in ontvangst name van het eindrapport van de commissie-Giebels, die in haar opdracht onderzoek deed naar de sociale veiligheid bij Defensie. “Alle medewerkers van Defensie moet zich veilig kunnen voelen bij elkaar en bij de organisatie. Dit rapport laat zien dat we dat nog onvoldoende op orde hebben.”

Cultuur

De commissie werpt vragen op over de cultuur bij Defensie. “De cultuur is wat Defensie sterk maakt en waarom zoveel mensen er met veel plezier werken, maar uit het rapport blijkt dat die cultuur ook een schaduwzijde kan hebben. Daar gaan we mee aan de slag, door te werken aan een beter normbesef, op alle niveaus en in de hele organisatie. We maken veiligheid en mensgericht leiderschap een steeds belangrijker onderdeel van opleidingen, trainingen, en bijvoorbeeld van de nieuwe gedragscode. Hier hoort ook bij dat we commandanten en leidinggevenden beter in deze taken ondersteunen. Zij zijn immers de cruciale factor als het gaat om het herkennen van sociale onveiligheid, het bespreekbaar maken en dit op te pakken. Dit is een proces van de lange adem.”

Meldbereidheid

Uit het rapport blijkt onder meer dat de meldbereidheid bij Defensiemedewerkers die te maken hebben met ongewenst gedrag laag is. Er is onvoldoende vertrouwen dat het doen van een melding zin heeft. Ook blijkt het doen van een melding bij een deel van de 92 (oud)medewerkers die zich bij de commissie meldden nadelige consequenties voor henzelf te hebben gehad. “Ik betreur zeer wat de melders aangeven te hebben ervaren. Dat is simpelweg niet acceptabel, er is werk aan de winkel”, aldus staatssecretaris Visser.

Meldpunt

De meldbereidheid hangt samen met de meldstructuur. Staatssecretaris Visser: “Naast de mogelijkheid om bij de eigen leidinggevende te melden, komt er één onafhankelijk centraal meldpunt buiten de commandantenlijn. We gebruiken daarvoor de Centrale Organisatie Integriteit Defensie (COID), die volgens de commissie over noodzakelijke deskundigheid beschikt. Daar kunnen alle medewerkers vertrouwen in hebben. We gaan bovendien de capaciteit versterken en we verruimen de bevoegdheden. Zo gaat de COID ook zorgen dat bij interne onderzoeken de kwaliteit en onafhankelijkheid beter gewaardborgd worden. Daarnaast komt er een beter registratiesysteem voor meldingen, waarin de privacy van melders beter is geborgd.”

Vervolg

Vandaag wordt een eerste reactie op het rapport aan de Kamer gestuurd. Een uitgebreide beleidsreactie volgt eind dit jaar. Staatssecretaris Visser stelde de commissie-Giebels, formeel de ‘Commissie Sociaal Veilige Werkomgeving Defensie’, in december 2017 in om te onderzoeken of de sociale veiligheid bij Defensie op orde is. Het versterken van de sociale veiligheid is een hoofdpijler van de transitie die Defensie na vijfentwintig jaar bezuinigen door moet.