Meer mogelijkheden bij aanpak ondermijnende criminaliteit

Om te voorkomen dat criminelen (of hun stromannen) dienstverlening door de overheid misbruiken, krijgen gemeenten, provincies en het Rijk meer mogelijkheden eigen onderzoek te doen naar de achtergrond van personen die bijvoorbeeld een vergunning of subsidie aanvragen, of een vastgoedtransactie met de overheid aangaan dan wel  intekenen op een overheidsopdracht.

Dit staat in een wetsvoorstel van de ministers Grapperhaus van Justitie en Veiligheid en Dekker voor Rechtsbescherming waarmee de ministerraad heeft ingestemd. Het wetsvoorstel wijzigt de zogeheten Wet Bibob (bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur) die van belang is voor de aanpak van ondermijning omdat ermee kan worden voorkomen dat de overheid criminele activiteiten onbewust faciliteert. 

Overheden kunnen straks justitiële gegevens opvragen bij hun onderzoek naar de zakelijke omgeving van een bedrijf of persoon. Dat gaat over degene die bijvoorbeeld de aanvrager van een vergunning veel geld leent. Nu kunnen aan overheden alleen justitiële gegevens worden verstrekt over de aanvrager zelf en niet over zijn zakelijke relaties. 

Overheidsopdrachten met een aanzienlijke maatschappelijke of economische waarde zijn kwetsbaar voor criminele activiteiten. Daarom wordt het Bibob-onderzoek uitgebreid naar alle overheidsopdrachten en beperkt zich niet langer tot de sectoren bouw, ICT en milieu. Verder wordt Bibob-onderzoek - net als bij vastgoedtransacties - mogelijk bij de overdracht van erfpacht, mits de gemeente een toestemmingsvereiste voor die overdracht heeft bedongen. 

De uitbreiding van de Wet Bibob brengt tevens een wijziging met zich mee van het Besluit justitiële en strafvorderlijke gegevens.

De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.