Toespraak van minister van Engelshoven bij de opening van kunstcentrum 'Onze Ambassade' in de voormalige Amerikaanse ambassade in Den Haag
Toespraak van minister van Engelshoven bij de opening van kunstcentrum 'Onze Ambassade' in de voormalige Amerikaanse ambassade in Den Haag, op 16 februari 2019
[Het gesproken woord geldt!]
Beste mensen,
Dank u voor uw uitnodiging om hier een paar woorden te spreken.
Hier, op deze speciale plek.
Net als velen van u, ben ik hier heel vaak langs gekomen.
Op de fiets,
in de auto,
in de tram,
Of te voet.
En altijd voelde het…
een beetje unheimisch.
Alsof er ogen in je rug prikten.
Alsof je in de gaten werd gehouden.
Zij zagen jou wel
Maar jij hen niet.
Want er stonden hekken om het gebouw heen.
Bewaakt door militairen.
Enige tijd stond er zelfs een pantserwagen.
Het was een onneembare vesting, middenin de stad.
Bedreigd door de buitenwereld deden diplomaten er hun werk.
Diplomatiek handwerk:
het kneden van betrekkingen en verwerven van informatie,
met hele kleine, voorzichtige stapjes.
Dat is nu allemaal anders.
De diplomaten zijn weg,
De militairen ook.
De hekken zijn geslecht.
De ramen kunnen open.
Wijd open.
Zodat het licht erin kan stromen.
Met bakken tegelijk.
En zijn stralen kan laten vallen op kunst…
Waar vroeger protocollen leidend waren,
Worden nu grenzen verlegd.
Waar vroeger de betrekkingen werd gekoesterd,
Worden nu heilige huisjes omver geschopt.
En waar men vroeger achter hoge hekken werkte,
Staan nu de luiken open.
Begrijp me goed:
Het werk dat de Amerikaanse diplomaten hier deden was nuttig en nodig.
Maar het bracht de stad niet, wat kunst een stad wel kan brengen:
Leven in de brouwerij.
Als inwoner van deze stad, als oud-wethouder én als minister
ben ik dan ook ontzettend blij dat deze plek vanaf vanmiddag een kunstcentrum is.
Een kunstcentrum voor hedendaagse kunst nog wel.
Met het Mauritshuis,
Het Haags Historisch Museum,
Escher in het Paleis,
En Museum Bredius,
Allen op een steenworp afstand,
Was in het historische centrum van Den Haag de hedendaagse kunst ondervertegenwoordigd.
Gelukkig is ‘West’ nu in dat gat gesprongen.
Het doet daarmee precies wat van een presentatie-instelling in de basisinfrastructuur verwacht mag worden:
Het biedt energieke, multidisciplinaire programma’s, waarmee de instelling het lokale verbindt met het internationale.
En welke plek is daar nou beter voor geschikt dan een voormalige ambassade?
Beste mensen,
Toen architect Breuer in maart 1957 zijn ontwerp voor de Amerikaanse ambassade presenteerde, leidde dat tot veel kritiek.
Zijn moderne ontwerp zou niet passen in de klassieke omgeving.
De Koninklijke Schouwburg en het Lange Voorhout zouden aan grandeur verliezen, werd gevreesd.
Het Haags Dagblad ging op zoek naar een ander geluid en kwam uit bij architect A.H. Wegerif.
Die zag ‘een ziekelijke neiging onder de Haagse bevolking om naar behoud van een bepaalde sfeer aan het Lange Voorhout te streven.’
(Dat zijn zijn woorden, niet de mijne!)
Wegerif wees er vervolgens fijntjes op dat de aanleg van het Lange Voorhout ooit ook een nieuw idee was…
Zo is dat!
Ik hoop dan ook van harte dat met de opening van dit kunstcentrum
heel veel nieuwe ideeën ontstaan.
En hun weg weten te vinden.
De stad in
Het land in
De wereld in.
Dank u voor uw aandacht!