Toespraak van minister Van Engelshoven bij de startschot van de NWA-call Ideeëngenerator
Toespraak van minister Van Engelshoven bij de startschot van de NWA-call Ideeëngenerator, op 7 maart 2019 te Den Haag
[Het gesproken woord geldt!]
Beste mensen,
"Wat zouden we zijn, zonder nieuwsgierigheid van geest?"
Deze vraag stelde Marie Curie tientallen jaren geleden aan een zaal vol wetenschappers.
Voor Marie Curie was wetenschap schoonheid.
De schoonheid van machines, en chemische processen, maar ook van het ongrijpbare, raadselachtige karakter van de natuur.
En de schoonheid van onze nieuwsgierigheid.
Die nieuwsgierigheid inspireert tot het stellen van vragen, het zoeken naar antwoorden en het vergaren van kennis.
Marie Curie noemde dit "L'esprit de l'Aventure": De Avonturiersgeest.
De avonturiersgeest was een drijvende kracht achter de ontdekkingen van Marie Curie.
Het is aan ons om ervoor zorgen dat die avonturiersgeest nu en in de toekomst een drijvende kracht achter de wetenschap blijft.
Tegelijkertijd is de wetenschappelijke praktijk soms lastig.
Een nieuw idee valt niet altijd binnen de hokjes van een vakgebied of een onderzoekstraditie.
Een spannend projectvoorstel - en dat zullen de jonge wetenschappers in de zaal herkennen - valt niet altijd binnen het programma van jouw hoogleraar.
Sommige ideeën breken nou eenmaal door grenzen van bestaande disciplines en onderzoeksprogramma’s.
Ik vind het van belang dat wetenschappers tijd en ruimte krijgen om ook deze vernieuwende en risicovolle ideeën uit te testen.
Zodat ook zij het avontuur kunnen blijven opzoeken.
Precies dat maken we mogelijk met De Ideeëngenerator.
Deze subsidieronde is bij uitstek bedoeld voor vernieuwende projectvoorstellen.
Risicovolle ideeën, maar bomvol potentie.
High risk, high gain.
Dit jaar is er ruim 2 miljoen euro beschikbaar voor de Ideeëngenerator.
Dit geld is ook bedoeld voor jonge en zelfstandige onderzoekers.
Dat betekent dat promovendi en postdocs zelfstandig subsidie kunnen aanvragen.
Ik hoop natuurlijk dat dit projecten mogelijk maakt die het begin zijn van een doorbraak.
Het fundament van een ontdekking.
Maar we moeten eerlijk zijn: niet elk project zal tot een doorbraak leiden.
Sommige projecten zullen niet tot nieuwe antwoorden leiden, maar tot nieuwe vragen.
Ook dat is een belangrijk resultaat.
En ook daar moeten we over praten en publiceren.
Niet alleen over de successen, maar ook over de mislukkingen, de losse eindjes, en de doodlopende sporen.
Immers: wat voor de één een los eindje is, blijkt voor de ander een spannend begin.
Gelukkig praten we steeds makkelijker over onze mislukkingen.
Je zou het bijna een trend kunnen noemen.
[Al weet ik niet of dat ook voor politici geldt.]
Professor Iske, die zo spreekt, heeft er zelfs een instituut voor opgericht: Het Instituut voor Briljante Mislukkingen.
En degenen die dat iets te deftig in de oren klinkt, kunnen tegenwoordig terecht bij een van de vele "FuckUp Nights".
Beste mensen,
Als ik vandaag naar jullie luister en om me heen kijk, zie ik dat de avonturiersgeest van Marie Curie nog altijd springlevend is.
Ik kijk dan ook reikhalzend uit naar de projecten die de Ideeëngenerator mogelijk gaat maken.
Dank u wel.