Nederlandse ingenieur genomineerd voor Energy Globe prijs
BRUSSEL, 20080526 -- De Nederlandse ontwikkelingswerker Auke Idzenga is één van de drie genomineerden in de categorie Water van de Energy Globe prijs voor duurzaamheid. De prijs wordt op maandag 26 mei s'avonds uitgereikt tijdens een groot televisie-evenement vanuit de vergaderzaal van het Europees Parlement, door voormalig secretaris van de Verenigde Naties Kofi Annan, de voorzitter van het Europees Parlement Hans-Gert Pöttering en voorzitter van de Europese Commissie José Barosso.
In totaal 800 projecten uit 100 landen dingen mee naar de prijzen in de categorien Aarde, Water, Vuur, Lucht en Jeugd. De projecten worden beoordeeld door een internationale vakjury. De Energy Globe prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan projecten die natuurlijke hulpbronnen beschermen of behouden, of die gebruik maken van duurzame energie. De prijsuitreiking, die zal worden bijgewoond door zo'n 1000 gasten, zal worden opgeluisterd door optredens van Zuchero, Dionne Warwick, en Alanis Morisette.
Genomineerd project
Het genomineerde project betreft de succesvolle adaptatie en implementatie van een zogenaamde waterrampomp in de Filippijnen. De waterram pomp is een reeds 300 jaar lang bekende, maar goeddeels vergeten technologie, waarbij de kracht van stromend water in een beek of rivier wordt gebruikt om een kleine fractie van het water tot 200 meter hoog op te pompen, en het soms tot een kilometer verderop te verplaatsen, zonder gebruik van elektriciteit of brandstof. De waterram heeft groot potentieel heeft om in ontwikkelingslanden te worden ingezet. In juni vorig jaar won Idzenga reeds de Ashden Award voor duurzame energie voor zijn werk aan deze watertechnologie. Die prijs kreeg hij uit handen van Al Gore en Prince Charles.
De van oorsprong werktuigbouwkundige Idzenga is één van de oprichters van de organisatie AIDF (Alternative Indigenous Development Foundation) op het Filipijnse eiland Negros, waar hij reeds 215 jaar woont. Hij ontwikkelde de waterrampomp samen met technici van AIDF en met met organisaties die onder andere worden gesteund door de Nederlandse ontwikkelingsorganisatie Connect International. Onder leiding van Idzenga zijn gedurende de laatste tien jaar meer dan 100 pompen geïnstalleerd in 68 dorpen, die samen meer dan 16.000 mensen van schoon water voorzien, en grote stukken land irrigeren.
Energy Globe prijs
Het doel van de Energy Globe prijs is om succesvolle duurzame projecten aan een breed publiek te tonen, om te laten zien dat voor veel millieuproblemen al goede, haalbare oplossingen zijn. Kofi Annan zegt over de prijs: "De World Energy Globe prijs laat zien dat schone en moderne vormen van energie die duurzame ontwikkeling mogelijk maken en de impact op het millieu verminderen vandaag al beschikbaar zijn. Ik feliciteer alle genomineerden voor hun commitment aan dit doel, en voor hun bijdrage aan het werk van de Verenigde Naties." Eerder vond de prijsuitreiking plaats in Canada en Japan. In Europa is de prijsuitreiking het enige event dat vanuit de plenaire hal van het Europees Parlement wordt uitgezonden.
Achtergrond
Het principe van de waterram werd door Idzenga en zijn Filipijnse collega's verder ontwikkeld en omgezet in een duurzaam ontwerp dat met lokale vaardigheden en materialen kan worden gemaakt en onderhouden. Op een innovatief element van de pomp, een kantelende klep, is patent verleend. "Eerst geloofde ik niet dat het kon werken", aldus Pedro Zayco Jr, de burgemeester van een lokale stad. "Hoe kun je water hoger brengen dan het was zonder energie? Maar weet je, zien is geloven." Willy Granada, voorzitter van de Tara Small Farmers Cooperation zei: "Kijk naar al mijn tomaten! Ze zouden hier nooit zijn zonder die pomp. En sommige mensen hebben nu kippen, en varkens. Er zijn zoveel dingen die je kunt doen als je water hebt."
Veel bewoners van bergdorpen in de Filipijnen hebben geen toegang tot schoon water. De nieuwe pomp heeft sterk bijgedragen aan de productiviteit van vrouwen en kinderen, die traditioneel de taak hebben om dagelijks in jerrycans tientallen liters water te halen voor huishoudelijk gebruik, vaak van bronnen en stroompjes die alleen via stijle hellingen bereikbaar zijn. De nieuw vrijgekomen tijd wordt productief besteed aan het houden van kippen en kleinvee, het verzorgen van een groentetuin, en extra onderwijs. Idzenga is op zoek naar extra financiering, om plaatsing van pompen te financieren met microkredieten, meer installatieteams op te zetten, de voordelen van de techniek te promoten, en om andere groepen buiten de Filipijnen te helpen de pomp te fabriceren.
Dit nieuwe model waterpomp is één voorbeeld van een nieuwe generatie kleinschalige en betaalbare watertechnieken die de potentie hebben een grote bijdrage te leveren aan het halen van de watermilleniumdoelstelling: het per 2015 halveren van het aantal mensen zonder toegang tot schoon drinkwater. Aangezien 70% van de doelgroep van deze doelstelling op het platteland woont, zijn kleinschalige techieken, die op grote schaal wordern toegepast, de sleutel tot een betere watervoorziening.
Mark Tiele Westra