Nieuwsbrief Crisisbeheersing jaargang 5, nummer 5

Het weer in april was dit jaar hoogst uitzonderlijk: ongekend warm, zonovergoten en extreem droog. Sinds zomer 2006 worden satellietmetingen gebruikt om droogte in Nederland te analyseren en te visualiseren. De Landelijke Commissie Waterverdeling trof voorzorgsmaatregelen, maar echt spannend werd het uiteindelijk niet vanwege de weersomslag.

De recordwarme periode duurt nu al een jaar en past perfect in het scenario van de verwachte klimaatverandering, die samen met energievoorzieningszekerheid centrale thema’s vormen in de kabinetsstrategie Nationale Veiligheid. In de VS waarschuwden elf ex-topmilitairen dat de opwarming van de aarde een ernstige bedreiging vormt en zal leiden tot meer terrorisme. Correspondent Eelco Dykstra bericht over de verbinding tussen Homeland Security en Global Warming, tussen Al Gore en de Generaals. Hoogleraar geologie Kroonenberg (TU Delft) en auteur van het boek “De menselijke maat: de aarde over tienduizend jaar” plaatst kanttekeningen bij de film ‘An Inconvenient Truth’ en bevindingen van het IPCC. Hij pleit voor een scheiding tussen energie- en klimaatbeleid: baseer energiebeleid op de te verwachten schaarste, niet op het klimaat. En wetenschappelijk gezien zijn er zo veel onzekerheden over de relatie tussen temperatuurstijging en het broeikaseffect dat het onverstandig is grote uitgaven te doen om dat effect tegen te gaan.

Ander prominent thema was de “gebrekkige” regionale rampenbestrijding en crisisbeheersing. Aanleiding vormden rapportages van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (IOOV), de bestuurlijke rapportages van de provincies en de reactie hierop van
minister Ter Horst. In deze nieuwsbrief de voornaamste bevindingen en conclusies van het IOOV-rapport over de gemeentelijke aansturing van de brandweerzorg, professor Fleurke’s analyse van het zwakke bestuurlijk stelsel voor de brandweerzorg, de nulmeting van de rampenbestrijding Kennemerland (inclusief Schiphol) en de verminderde zelfredzaamheid en rampenplannen.
Minister Ter Horst maakt zich grote zorgen: de plannen zijn doorgaans wel op orde, maar ze sluiten onvoldoende aan op de praktijk. Ook werken politie, brandweer en ambulance nog steeds niet goed genoeg samen. Hoe goed is goed genoeg? Op 18 april volgde een Algemeen Overleg met de Commissie van Binnenlandse Zaken in de Tweede Kamer. Zes woordvoerders zetten hun fractiestandpunt uiteen. CdK Cornielje (provincie Gelderland) geeft zijn visie in Vier vragen aan. Hoogleraar Ira Helsloot analyseert de ontwikkeling van de rampenbestrijding: waar komen we vandaan en waar staan we nu? En: wat vinden de betrokkenen zelf? Lector crisisbeheersing Astrid Scholtens maakte een rondje langs het veld.
Om de kwaliteit van de basisprocessen te bepalen heeft het Landelijk Beraad Crisisbeheersing decentrale normen benoemd.
Wat is nu goed genoeg? De normen voor operationele prestaties van de hulpdiensten in de dagelijkse praktijk zijn niet onomstreden en zeker niet zonder meer te extrapoleren naar die voor rampsituaties. Op korte termijn zal minister Ter Horst beslissen hoe de basisvereisten in wet- en regelgeving kunnen worden vastgelegd.

Van 17-19 april vond de internationale conferentie over bescherming vitale infrastructuur plaats. De conferentie werd georganiseerd door BZK in samenwerking met de European Crisis Management Academy van de Universiteit Leiden. Beleidsmakers, wetenschappers en private partners uit 28 landen bespraken het thema van afhankelijkheden in vitale infrastructuren. In dit nummer bijdragen van Bengt Sundelius (Universiteit van Uppsala, SEMA) en de Europese Commissie, alsmede een samenvatting van de congresresultaten.